Ο καθένας ό,τι έχει και ό,τι μπορεί να δώσει. Μια ιδιότυπη μορφή ανταλλακτικής οικονομίας αρχίζει να ανθεί σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας, καθώς η έλλειψη ρευστού λόγω των capital controls έχει αναγκάσει τους ανθρώπους να αλλάξουν τις συνήθειές τους.
Το φαινόμενο απαντάται κυρίως σε αγροτικές περιοχές, αναφέρει η βρετανική εφημερίδα Independent, όπου οι άνθρωποι ανταλλάσσουν μεταξύ τους αγαθά και υπηρεσίες από τη στιγμή που δεν έχουν αρκετά μετρητά. Μάλιστα, το άρθρο σημειώνει πως αυτή η... εξέλιξη φέρνει στο μυαλό κάποιων την περίοδο της γερμανικής Κατοχής, τότε που η ανταλλακτική οικονομία ήταν η βασική αρχή συναλλαγής μεταξύ των Ελλήνων.
Ο Χρήστος Σταμάτης ξεκίνησε την ιστοσελίδα «Mermix» πριν από τρεις μήνες και φιλοδοξεί, μέσω αυτής, να φέρει σε επαφή αγρότες που επιθυμούν να δώσουν τα μηχανήματά τους έναντι αγαθών ή μετρητών (για όσους έχουν). Μιλώντας στo Reuters, παραδέχθηκε: «Αυτού του είδους η αντιπραγματική οικονομία είναι κάτι που δεν πρέπει να φιλοδοξούμε να υιοθετήσουμε. Είναι ένα κομμάτι του παρελθόντος – η τελευταία φορά που είχαμε ανταλλακτική οικονομία σε τέτοια κλίμακα ήταν την περίοδο που η Ελλάδα βρισκόταν υπό κατοχή από τους ναζί».
Φαίνεται, όμως, πως οι έλεγχοι κεφαλαίων που επιβλήθηκαν στις ελληνικές τράπεζες από τις 28 Ιουνίου έχουν αλλάξει δραστικά τις συναλλακτικές συνήθειες των Ελλήνων, με αποτέλεσμα κάποιοι εξ αυτών να καταφεύγουν σε... παλαιότερες πρακτικές. Στις αγροτικές περιοχές το πρόβλημα είναι οξύ για τους αγρότες, που δεν έχουν αρκετά χρήματα για να πληρώσουν τους εργάτες και τους προμηθευτές τους. Ένας αγρότης παραδέχθηκε πως νοίκιασε ένα χωράφι για ένα μήνα και συμφώνησε ως αντάλλαγμα να δώσει ένα μέρος της παραγωγής τριφυλλιού που θα βγάλει.
Ο βαμβακοπαραγωγός Μίμης Τσακανίκας λέει: «Αυτό το παζάρι υπήρχε και στο παρελθόν, αλλά τώρα έχει αυξηθεί. Οι καιροί έχουν γίνει πολύ δύσκολοι. Οι φίλοι και οι συγγενείς βοηθούν ο ένας τον άλλον». Καίτοι δεν μπορεί να ποσοτικοποιηθεί το μέγεθος αυτού του είδους της... παράλληλης οικονομίας, αναλυτές σημειώνουν πως σαφέστατα βρίσκεται σε άνοδο. Ιστοσελίδες που ασχολούνται με την ανταλλακτική οικονομία βλέπουν τον αριθμό των χρηστών τους να αυξάνεται σημαντικά – ειδικά μετά το κλείσιμο των τραπεζών.
Ο Γιάννης Δεληγιάννης, διευθύνων σύμβουλος της Tradenow, επισημαίνει: «Πριν από τα capital controls είχαμε κάνει άνοιγμα σε εταιρείες και τις ενθαρρύναμε να εγγραφούν στο δίκτυο. Τώρα έρχονται οι ίδιες και ζητούν να το κάνουν».
Συχνά οι προσφορές είναι μικρές: ένας ιδιοκτήτης συνεργείου αυτοκινήτων άλλαξε τα ελαστικά σε έναν πελάτη του κι εκείνος τον... πλήρωσε με εργασία (του έφτιαξε μια καμπίνα για ντους). Ένας ηλεκτρολόγος που τοποθετεί συναγερμούς πρόσφερε τις υπηρεσίες του και αντί για χρήματα πήρε διαφήμιση. Ένας βοσκός πούλησε το τριφύλλι του για ζωοτροφές, αξίας 2.000 ευρώ, σε έναν αγρότη κι εκείνος τον... πλήρωσε με σιτάρι. Η εφημερίδα σημειώνει πως η ανταλλακτική οικονομία δεν είναι παράνομη στην Ελλάδα, αρκεί η συναλλαγή να καλύπτεται από νομικά έγγραφα.