Είναι από τους οικονομολόγους που από την πρώτη στιγμή πήγε κόντρα στο ρεύμα και τόνισε (με άρθρα και διαλέξεις) ότι ο μόνος καλός δρόμος για την Ελλάδα είναι αυτός της εξόδου από το ευρώ. Ο Γερμανός επικεφαλής του Ifo, Χανς Βέρνερ Ζιν, επιστρέφει.
Με άρθρο του στον Guardian «σκιτσάρει» τις σχέσεις ανάμεσα στη Γερμανία και την Ελλάδα με αδρές γραμμές: «Είναι κακό να δανείζεις ένα φίλο σου γιατί τότε γίνεται εχθρός σου. Αυτό είναι το μάθημα που πρέπει να αντληθεί από την ελληνική πανωλεθρία. Αν οι εθνικές κυβερνήσεις της ΕΕ θέλουν να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον σε μια κρίση, μπορούν να το κάνουν παρέχοντας ανθρωπιστική βοήθεια μονομερώς, χωρίς όρους και χωρίς εξαργύρωση. Αν δεν εισακουστεί αυτή η σοφία, θα είναι αδύνατο να μείνει ενωμένη η Ευρώπη».
Ο κ. Ζιν προτείνει τη δημιουργία, εντός της Ευρωζώνης, διαδικασιών αφερεγγυότητας που θα αποκλείουν τα κράτη (άρα και τους φορολογούμενους) να γίνουν πιστωτές μιας άλλης χώρας, μέσω της αμοιβαιότητας του χρέους.
Περίοδος αντιπάθειας και μίσους
Κατά τον Ζιν, έπειτα από πολλούς μήνες παιχνιδιών, μικροπολιτικής, δημοψηφίσματος και διαπραγματεύσεων, η Ελλάδα ήρθε σε συμφωνία με τους δανειστές, Μόνο που αυτή η συμφωνία, σύμφωνα με την ανάλυσή του, αποκαλύπτει την εμφανή αποφασιστικότητα της Ευρώπης να ενεργοποιηθεί ξανά στο μέλλον όταν μια παρόμοια τραγωδία εμφανιστεί στον ορίζοντα.
Αναφέρει πως παρά το γεγονός ότι όλοι οι σημαντικοί οργανισμοί έχουν σημειώσει ότι η Ελλάδα βρισκόταν από τις 3 Ιουλίου υπό πτώχευση, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συνέχισαν να διαπραγματεύονται. Γνωρίζοντας, μάλιστα, πολύ καλά ότι τα τελευταία πέντε χρόνια έχει δοθεί το επιβλητικό ποσό των 344 δισεκατομμυρίων ευρώ στα ταμεία της Ελλάδας.
«Η τελευταία συμφωνία σταμάτησε ή, τουλάχιστον, διέκοψε την μεγαλύτερη κρίση της Ευρωζώνης μέχρι σήμερα, με αποκορύφωμα μια πρωτοφανή περίοδο αντιπάθειας, ύβρεως, ταπείνωσης, εχθρικής συμπεριφοράς και εκβιασμού. Η Ελλάδα βρέθηκε σε απόσταση αναπνοής από την έξοδο», αναφέρει στο άρθρο του ο Γερμανός οικονομολόγος.
Το πλάνο εξόδου
Σημειώνει, δε, πως τόσο η Ελλάδα μέσω του περιβόητου Plan B του Γιάνη Βαρουφάκη, όσο και οι Μέρκελ-Ολάντ, σχεδίαζαν τις εναλλακτικές περιπτώσεις που όλες κατέτειναν στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα είναι πολύ πιθανό να αποχωρήσει από την Ευρωζώνη. Αν δεν ήταν η γαλλογερμανική συνάντηση κορυφής να λύσει το γόρδιο δεσμό, τα πράγματα θα είχαν πάρει εντελώς διαφορετική πορεία.
Ακόμη κι έτσι, όμως, σημειώνει, αρκετοί ηγέτες στην Ευρωζώνη συνεχίζουν να γλείφουν τις πληγές τους, κάτι που σημαίνει ότι η συμφωνία δεν λύνει τα πάντα. Αυτό συμβαίνει, σύμφωνα με τον Ζιν, γιατί η πολιτική προσπάθησε να θέσει τους δικούς της νόμους πάνω από αυτούς της οικονομίας. Το «αλάθητο» των Ευρωπαίων πολιτικών συγκρούστηκε με τη σκληρή πραγματικότητα.
Ο Ζιν προειδοποιεί πως η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει και στο μέλλον τέτοιου είδους συγκρούσεις, αν συνεχίσει να εφαρμόζει την ίδια προσέγγιση στα προβλήματα χρέους – όπως έκανε με την Ελλάδα. Το μέγα σφάλμα έγινε το 2010, όταν τα κράτη-μέλη έγιναν επίσημοι πιστωτές της χώρας στη θέση των ιδιωτών. Μια διάταξη που προτάθηκε από τον τότε πρόεδρο της ΕΚΤ, Ζαν-Κλοντ Τρισέ, καίτοι γνώριζε πως παραβίαζε με σαφή τρόπο τους κανόνες της Συνθήκης του Μάαστριχτ.
Εμπορική διαμάχη
Η διάσωση του 2010 εξελίχθηκε σε μια εμπορική διαμάχη μεταξύ πιστωτών και οφειλετών και τελικά σε μια διαμάχη μεταξύ κυρίαρχων κρατών. Τούτο υποκίνησε το μίσος μεταξύ των λαών της Ευρώπης και έδωσε λαβή σε ριζοσπαστικά κόμματα να αναδυθούν από αυτή την κρίση. Στην πραγματικότητα, από αυτή τη διαδικασία βγήκε τραυματισμένη η διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Ο Ζιν ασκεί κριτική στα ΜΜΕ και τις τράπεζες που όπως σημειώνει προβλέπουν πάντα την καταστροφή, προκαλούν τρόμο και έτσι αναγκάζουν τις κυβερνήσεις να αναλάβουν δράση και φυσικά να βάλουν στο... γάντζο τους φορολογούμενους. «Στην πραγματικότητα, οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη, ως αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης των χρεών, είναι πολύ μεγαλύτεροι από εκείνους που προκύπτουν από μια δυναμική λύση της οικονομικής κρίσης», καταλήγει ο Ζιν.