Δύσκολο να μην κάνει κάποιος τη σύγκριση. Τις τελευταίες ημέρες, πολιτικοί και αναλυτές δεν διστάζουν να συγκρίνουν την ελληνική κρίση με εκείνη της Αργεντινής πριν από 15 χρόνια.
Στις 6 Ιουλίου, η πρόεδρος της χώρας Κριστίνα Κίρχνερ συνεχάρη την Αθήνα για τη νίκη του Οχι στο δημοψήφισμα. Υπογράμμιζε ότι, όπως στην Αργεντινή, οι πολιτικές λιτότητας είχαν «τραγικές» συνέπειες.
Η Αργεντινή είχε χρεοκοπήσει το 2001. Η Αθήνα από την πλευρά της δεν μπόρεσε να πληρώσει την δόση προς το ΔΝΤ, έγκαιρα, στις 30 Ιουνίου 2015. Και θα χρεοκοπήσει, επίσης, απέναντι στην ΕΚΤ στην οποία πρέπει να πληρώσει 3,5 δις στις 20 Ιουλίου.
Εκ πρώτης όψεως, οι μηχανισμοί που οδήγησαν τις δύο χώρες στην χρεοκοπία παρουσιάζουν πολλές ομοιότητες. Το 1998, η Αργεντινή βυθίστηκε σε τρομακτική ύφεση αφού προηγουμένως (8 χρόνια νωρίτερα) είχε κάνει ισοτιμία του πέσο με το δολάριο, με αποτέλεσμα διαρθρωτικά προβλήματα και υπανάπτυξη στις τράπεζες. Μεταξύ 1998 και 2001, η κυβέρνηση υπέγραψε ένα πρόγραμμα 7ετούς λιτότητας μετά από αίτημα του ΔΝΤ. Περικοπή επιδομάτων, μείωση δαπανών και μείωση μισθών...Αλλά το φάρμακο επιδείνωσε την κατάσταση. Ως την ώρα που η Αργεντινή χρεοκόπησε, τον Ιανουάριο του 2002.
Η Ελλάδα μπήκε σε πρόγραμμα της Τρόικα το 2010. Επέβαλε μέτρα λιτότητας με αντάλλαγμα οικονομική βοήθεια. Μέσα σε πέντε χρόνια οι μισθοί μειώθηκαν κατά 20% και το ΑΕΠ είναι 25% κατώτερο από το επίπεδο που είχε το 2009.
Τα κοινά σημεία σταματούν εδώ. Αργεντινή και Ελλάδα δεν πήραν μετά τον ίδιο δρόμο. Μετά τη χρεοκοπία, η Αργεντινή μπήκε σε μακρά συζήτηση για την αναθεώρηση του χρέους. Το 2005 και το 2010, το 93% των δανειστών δέχτηκε να «κουρέψει» το 70% των τίτλων τους. Ενα άλλο 7% πούλησαν τα ομόλογά τους σε επενδυτές-γεράκια της Αμερικής. Τα εν λόγω γεράκια μπήκαν βέβαια σε δικαστικό πόλεμο για να πετύχουν αποκατάσταση, χωρίς κούρεμα. Η αμερικανική δικαιοσύνη δικαίωσε αυτά τα Funds, η Αργεντινή αρνήθηκε να τους πληρώσει και ξανα-χρεοκόπησε μερικώς τον Ιούλιο του 2014.
Από την πλευρά του το ελληνικό χρέος κουρεύτηκε το 2012. Οι ιδιώτες επενδυτές δέχτηκαν κούρεμα 50-75% στα ελληνικά ομόλογα που διακρατούσαν. Το ελληνικό χρέος ελάφρυνε κατά 100 δις και το χρέος μειώθηκε από το 175 % στο 157 % του ΑΕΠ. Επιπλέον, πέρασε από τα χέρια των ιδιωτών σε δημόσια χέρια (ΔΝΤ, ΕΚΤ, ΕFSF, Ευρωζώνη), τα οποία κατέχουν σήμερα το 75% του ελληνικού χρέους.
Αυτή είναι μια τεράστια διαφορά με την Αργεντινή. Το γεγονός και μόνο ότι το ελληνικό χρέος διακρατείται από κράτη, προφυλάσσει την Αθήνα από τους επενδυτές-γεράκια. Αυτό διευκολύνει την μελλοντική, πιθανή του αναδιάρθρωση. Ας σημειώσουμε εδώ ότι η Αργεντινή ποτέ δεν άφησε απλήρωτο το ΔΝΤ και μάλιστα το πλήρωσε τρία χρόνια μπροστά.
Αλλη διαφορά με σημασία: Η Αργεντινή έχει τεράστιες φυσικές πηγές από τις οποίες χρηματοδοτείται, όπως οι εξαγωγές. Οταν βρέθηκε αποκλεισμένη από τις αγορές, το 2001, οι εξαγωγές της εκτοξεύτηκαν και έδωσαν +9% ανάπτυξη κάθε χρόνο, επιτρέποντας στη χώρα να αποθησαυρίσει ένα εμπορικό πλεόνασμα τεράστιο και να κάνει ρεκόρ σε αποθεματικά!
Η Αθήνα από την πλευρά της δεν μπορεί να υπολογίσει σε τέτοια πράγματα. Δεν έχει εξαγωγές και ο αγροτικός της τομέας δεν είναι δυνατός. Ο πιο δυναμικός τομέας είναι ο τουρισμός. Οι μικρές επιχειρήσεις χτυπήθηκαν άγρια από τις κλειστές τράπεζες και είναι πολύ μικρές για να στραφούν σε εξαγωγές. Η χώρα κατόρθωσε να έχει ένα πρωτογενές πλεόνασμα το 2014, αλλά αυτό τώρα εξανεμίστηκε.
Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα, χωρίς νέα βοήθεια, δεν μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στις αγορές και δεν θα μπορεί να χρηματοδοτηθεί. Ακόμη κι αν της κουρέψουν εκ νέου το χρέος...
Ο Ελβετός οικονομολόγος Charles Wyplosz, δηλώνει στην Le Monde:
«Η χώρα χρειάζεται απαραιτήτως μεταρρυθμίσεις για να ανορθώσει την οικονομία της. Αρχής γενομένης από τη μάχη κατά της διαφθοράς αλλά και από τον εκσυγχρονισμό του δημόσιου τομέα και της διοίκησης».