Ο πάνθηρας της Cartier γίνεται 100 χρονών: Η ιστορία ενός συμβόλου πολυτελείας [εικόνες]

Υπάρχει κάτι στα αιλουροειδή που φαίνεται να αποπνέει πολυτέλεια. Ισως είναι η δυναμικότητα τους και ο τρόπος με τον οποίο κινούνται. Ετσι η Cartier αποφάσισε από το 1915 να ανακηρύξει τον πάνθηρα σε σύμβολο του οίκου της.

Κοσμήματα, αξεσουάρ, καρφίτσες, δαχτυλίδια, ρολόγια και τιάρες, τα τελευταία 100 χρόνια φιλοξενούν τον εμβληματικό πάνθηρα, καθιστώντας τον σε ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σύμβολα στην ιστορία του κοσμήματος.

«Ο πάνθηρας αποτελεί μόνιμη πηγή έμπνευσης σε όλες τις διαφορετικές κατηγορίες αντικειμένων μας», εξηγεί ο Πιερ Ραινέρο, υπεύθυνος της εικόνας, του στυλ και της κληρονομιάς του οίκου Cartier. «Πηγαίνει πέρα από την σωματική έκφραση, διότι, στην πραγματικότητα, ο πάνθηρας είναι απόλυτα συνδεδεμένος με την προσωπικότητα του οίκου στο σύνολό του.»

Η σύνδεση του Cartier με τον πάνθηρα παρουσιάζεται εκτενώς στο «Cartier Panthère», ένα βαρύ τόμο από τις πολυτελείς εκδόσεις Assouline που κυκλοφόρησε για τα 100 χρόνια του συμβόλου του οίκου.

Αλλά ενώ είναι στην ευχάριστη θέση να αποτίσει φόρο τιμής στο παρελθόν, ο Ραινέρο, ο οποίος επιβλέπει και το σύγχρονο ντιζάιν του οίκου, είναι λιγότερο διατεθειμένος να διατηρήσει αυτούσια την κληρονομιά της εικόνας του πάνθηρα.

«Αντί να στηριζόμαστε σε παλαιότερα σχέδια, πλέον παρουσιάζουμε νέα έργα κάθε χρόνο τόσο για τις συλλογές μας όσο και για μοναδικές παραγγελίες, διοχετεύοντας την προσωπικότητα του πάνθηρα του Cartier στην αντιπροσώπευση στοιχείων όπως το θράσος, η μοναδικότητα, η δύναμη και η εξαιρετική δεξιοτεχνία» εξηγεί.

Ενα από τα πρώτα κομμάτια του Cartier με πάνθηρα – μια πολυτελή θήκη από όνυχα και διαμάντια που απεικόνιζε τον πάνθηρα ανάμεσα σε δύο κυπαρίσσια - δημιουργήθηκε για τη Ζαν Τουσέν, σχεδίαστρια και φίλη της Κοκό Σανέλ που είχε γοητεύσει τον ιδρυτή του οίκου Λουί Καρτιέ με το πνεύμα της, τη γοητεία και την αποφασιστικότητα της.

Η Τουσέν διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής του οίκου Cartier από το 1933 μέχρι το 1970. Υπό την ηγεσία της, οι εικόνες του πάνθηρα τροποποιήθηκαν για να συμβολίσουν την μεταπολεμική ελευθερία των γυναικών που αποκτούσαν σταδιακά περισσότερα δικαιώματα, στήριζαν τον εαυτό τους και αποτίνασσαν τις κοινωνικές επιταγές.

«Το ζώο εμφανίζεται σαν έμβλημα της ελευθερίας αυτής με ένα πολύ κομψό τρόπο, πολύ κατάλληλο για να απεικονίζεται σε κόσμημα» εξηγεί ο Ραινέρο. «Γι 'αυτό ήταν τόσο επιτυχημένο, και γι' αυτό ήταν τόσο ισχυρό. Η συμπεριφορά του αιλουροειδούς συνυφασμένη με αυτή της γυναίκας» καταλήγει.

Οπως και οι περισσότερες μόδες, ο πάνθηρας είναι τόσο μια αντανάκλαση της εποχής, όσο και μια αντανάκλαση του οίκου. Στα τελευταία εκατό χρόνια, ο Cartier έχει μετακινηθεί από το κυρίως αφηρημένο στυλ αρτ ντεκό των αρχών του 20ου αιώνα, με τα περίτεχνα τρισδιάστατα κομμάτια πάνθηρα που φοριούνταν από την Δούκισσα του Γουίντσορ στη δεκαετία του 1940 (πριν από αυτό, τα κοσμήματα με απεικονίσεις φορούσαν μόνο αρτίστες και πόρνες), στα λευκά, χρυσά και πλατινένια και γεμάτα διαμάντια κοσμήματα που συμπλήρωναν το μινιμαλιστικό στυλ της δεκαετίας του 1990.

Στις μέρες μας ωστόσο, ο Ραινέρι λέει ότι είναι πολύ πιο δύσκολο να ξεχωρίσουν το γενικότερο αισθητικό σχεδιασμό. Ακριβώς όπως οι σχεδιαστές μόδας δεν αισθάνονται πλέον την ανάγκη να συμμορφώνονται με μια δημοφιλή φιγούρα, έτσι και οι σχεδιαστές κοσμημάτων - και οι καταναλωτές - έχουν σταματήσει σε μεγάλο βαθμό να είναι προσκολλημένοι σε ένα ενιαίο ύφος.

Πλέον δίνεται έμφαση στα πιο μινιμαλιστικά κομμάτια που αντανακλούν τις τρέχουσες τάσεις στα κοσμήματα.

«Εναν αιώνα αργότερα, η κοινωνία έχει εξελιχθεί σημαντικά, και νομίζω ότι η ελευθερία των γυναικών έχει επεκταθεί και στα αξεσουάρ που επιλέγουν να φορούν και αυτό καλλιεργούμε για το μέλλον: τη μοναδικότητα της έκφρασης» εξηγεί ο Ρανιέρο και καταλήγει: «Υπάρχει ένας πάνθηρας για κάθε γυναίκα»