«Μόνο η ΕΚΤ μπορεί να εγγυηθεί τις καταθέσεις των Ελλήνων πολιτών», ξεκαθάρισε ο πρώην Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος σε συνέντευξη που παραχώρησε στο iefimerida.gr.
Με τα δημοσιεύματα του ξένου τύπου που μιλούν για το ενδεχόμενο κουρέματος καταθέσεων να πληθαίνουν το εν λόγω θέμα δεν θα μπορούσε παρά να είναι ένα από τα πρώτα που απασχόλησαν την κουβέντα μας με τον πρώην Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. «Οταν ο κ. Τσίπρας λέει ότι οι καταθέσεις είναι εγγυημένες, λέει δυστυχώς κάτι χωρίς αντίκρυσμα, αφού δεν έχει συγκροτηθεί ακόμη ενιαίος ευρωπαϊκός μηχανισμός εγγύησης καταθέσεων», σχολίασε ο Ευάγγελος Βενιζέλος και συμπλήρωσε πως «για να είναι εγγυημένες οι καταθέσεις, η χώρα πρέπει να είναι ένα κανονικό κράτος μέλος της ευρωζώνης, εντός προγράμματος, σε ομαλή σχέση με την ΕΚΤ».
Παράλληλα ο πρώην Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ τόνισε για ακόμα μία φορά τη σημασία που έχει να υπερισχύσει το «Ναι» την Κυριακή, τονίζοντας ότι σε διαφορετική περίπτωση η Ελλάδα θα οδηγηθεί σε τυφλή σύγκρουση με την Ευρώπη και υποστηρίζοντας, ακόμη, ότι από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα εξαρτηθεί και το άνοιγμα των τραπεζών.
Ολόκληρη η συνέντευξη του κ. Βενιζέλου στο iefimerida.gr
Κύριε Πρόεδρε, ήθελα να συζητήσουμε ορισμένα πρακτικά θέματα. Οι πολίτες θέτουν επίμονα κάποιες ερωτήσεις και θα παρακαλούσα να απαντήσετε με την γνώση και την εμπειρία του πρώην αντιπροέδρου και υπουργού οικονομικών, του ανθρώπου που έζησε τη πιο δύσκολη φάση των διαπραγματεύσεων και παράλληλα έχει την ιδιότητα του καθηγητή του συνταγματικού δικαίου. Αρχίζω λοιπόν με το πρώτο ερώτημα: είναι εγγυημένες οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες;
Ε. Βενιζέλος: Νομοθετικά είναι εγγυημένες οι καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ ανά άτομο και ανά τράπεζα. Όμως η εγγύηση αυτή που προβλέπεται και από σχετική κοινοτική οδηγία είναι εθνική. Δεν έχει συγκροτηθεί ακόμη ενιαίος ευρωπαϊκός μηχανισμός εγγύησης καταθέσεων. Δεν αρκεί συνεπώς να υπάρχει εθνική νομοθετική πρόβλεψη. Πρέπει να υπάρχει πραγματική οικονομική δυνατότητα κάλυψης με την αναγκαία ρευστότητα. Όταν λοιπόν ο κ. Τσίπρας λέει ότι οι καταθέσεις είναι εγγυημένες, λέει δυστυχώς κάτι χωρίς αντίκρυσμα. Μόνον ο κ. Ντράγκι μπορεί να το πει με αντίκρυσμα. Μόνον η ΕΚΤ διαθέτει την αναγκαία, απεριόριστη ρευστότητα για την εγγύηση σε ευρώ των καταθέσεων σε ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι για να είναι εγγυημένες οι καταθέσεις, η χώρα πρέπει να είναι ένα κανονικό κράτος μέλος της ευρωζώνης, εντός προγράμματος, σε ομαλή σχέση με την ΕΚΤ.
Αν οι τράπεζες χρειαστούν νέα ανακεφαλαιοποίηση, αυτή πώς θα γίνει; Όπως οι προηγούμενες ή υπάρχει κίνδυνος bail in και κουρέματος καταθέσεων;
Ε. Βενιζέλος: Οι προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις έγιναν στο πλαίσιο του προγράμματος στήριξης, με τα χρήματα του μεγάλου δανείου των 250 δις, από τα οποία 39 δις χρησιμοποιήθηκαν για την εκκαθάριση των μη συστημικών και την ανακεφαλαιοποίηση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, με απόλυτη προστασία των καταθέσεων. Τα 39 δις χρησιμοποιήθηκαν όχι για τους τραπεζίτες, αλλά για τους καταθέτες. Σε αντάλλαγμα το δημόσιο έχει ένα μεγάλο χαρτοφυλάκιο τραπεζικών μετοχών. Πριν τις ευρωεκλογές η αξία του χαρτοφυλακίου αυτού είχε φτάσει τα 25 δις . Αν η οικονομία επανέλθει σε θετική τροχιά, το δημόσιο θα πάρει πίσω ένα μεγάλο μέρος των κεφαλαίων που διέθεσε για τις τράπεζες, τις καταθέσεις, την έμμεση στήριξη των επιχειρήσεων και της ανάπτυξης. Τώρα, αν χρειαστεί ανακεφαλαιοποίηση, χρειάζεται νέο δάνειο και νέα εξαίρεση από τους γενικής ισχύος κανόνες της ευρωπαϊκής έννομης τάξης που από 1.1.2016 προβλέπει συμμετοχή και των καταθέσεων στην ανακεφαλαιοποίηση. Δυστυχώς με τη λήξη του προγράμματος του EFSF στις 30 Ιουνίου, έπαυσαν να βρίσκονται στη διάθεση των τραπεζών τα 11 δις που είχαν απομείνει από τα 50 δις του σχετικού κονδυλίου του 2012 ( 50-39=11). Όλα όμως αυτά προϋποθέτουν μια Ελλάδα εντός ευρωζώνης και εντός προγράμματος. Όλα αυτά προϋποθέτουν τράπεζες ανοικτές, σε κανονική λειτουργία.
Όταν λοιπόν ο κ. Τσίπρας λέει ότι οι καταθέσεις είναι εγγυημένες, λέει δυστυχώς κάτι χωρίς αντίκρυσμα
Πότε θα γίνει αυτό κατά τι γνώμη σας; Πότε θα ανοίξουν κανονικά οι τράπεζες ;
Ε. Βενιζέλος: Θα το πουν σε μεγάλο βαθμό οι πολίτες στο δημοψήφισμα. Το «όχι» οδηγεί σε τυφλές συγκρουσιακές καταστάσεις. Το «ναι» μπορεί να οδηγήσει σε γρήγορη ομαλοποίηση, εάν συγκροτηθεί αμέσως εθνική ομάδα διαπραγμάτευσης που θα κάνει επιτέλους ουσιαστική και σκληρή διαπραγμάτευση με τους έξω και όχι στο εσωτερικό της κυβερνητικής πλειοψηφίας. Δυστυχώς πληρώνουμε τώρα το τεράστιο κόστος του χαμένου πενταμήνου του κ. Τσίπρα . Το κρίσιμο είναι να αποκατασταθεί η ροή του ELA από την ΕΚΤ και το ευρωσύστημα. Όμως και αυτό δεν είναι απεριόριστο . Εξαρτάται από τα εναπομένοντα ενέχυρα του δημοσίου και των ίδιων των τραπεζών και από τον τρόπο υπολογισμού των ενεχύρων . Τα ενέχυρα κουρεύονται για μια χώρα σε κατάσταση υπερημερίας έναντι του ΔΝΤ, για μια χώρα με υποβαθμισμένη πιστοληπτική ικανότητα λόγω της μη πληρωμής του ΔΝΤ. Υπάρχει επίσης η πιεστική προθεσμία της 20.7 με την επικείμενη λήξη ομολόγων που κατέχει η ίδια η ΕΚΤ από το πρόγραμμα SMP, που ήταν ο προκάτοχος του προγράμματος OMT και τώρα του QE για τη στήριξη των ομολόγων των κρατών μελών στη δευτερογενή αγορά .
Το «όχι» στο δημοψήφισμα οδηγεί σε τυφλές συγκρουσιακές καταστάσεις με την Ευρώπη
Υπάρχουν όμως κάποιοι που λένε ότι εκτός ευρώ όλα αυτά λύνονται αυτομάτως. Υπάρχουν οφειλέτες που σκέπτονται ότι μια Ελλάδα της δραχμής θα τους διαγράψει τα δάνεια.
Ε. Βενιζέλος: Οι Ελληνικές τράπεζες χρωστούν στην ΕΚΤ και το ευρωσύστημα, στο οποίο ανήκει και η ΤτΕ ,περίπου 130 δις ευρώ. Πρακτικά έχουν δοθεί στην ΕΚΤ και το ευρωσύστημα ως ενέχυρο όλα τα δάνεια που οι ελληνικές επιχειρήσεις και τα ελληνικά νοικοκυριά οφείλουν στις ελληνικές τράπεζες . Τα 90 δις αντλήθηκαν τους τελευταίους πέντε μήνες. Πριν τις εκλογές η απεξάρτηση από την ΕΚΤ είχε προχωρήσει εντυπωσιακά. Αν πάμε σε αδιέξοδο, οι τράπεζες θα περιέλθουν στην ΕΚΤ. Στην ΕΚΤ θα περιέλθουν και όλα τα δάνεια που θα είναι πάντα σε ευρώ . Μόνη ασφαλής οδός για τον ελληνικό ιδιωτικό τομέα, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά είναι το «Ναι» σε μια Ελλάδα ισότιμη μέσα στην ευρωζώνη που επανέρχεται σταδιακά στις αγορές .
Κάποια ίσως πιστεύουν ότι η έξοδος από το ευρώ συνεπάγεται διαγραφή του χρέους προς την ΕΕ και το ΔΝΤ
Ε. Βενιζέλος: Από πού ως πού; Οι χώρες πολύ συχνά χρωστούν σε ξένο νόμισμα. Εκτός και αν μιλάμε για ένα κράτος παρία, εκτός διεθνούς οικονομικού συστήματος και εκτός αγορών. Πάντως και στις τελευταίες επιστολές του της 30.6 προς την ΕΕ και το ΔΝΤ ο κ. Τσίπρας ζητά παραμετρικές αλλαγές στο χρέος και κινείται στο πλαίσιο της παρέμβασης του 2012!. Άλλο τι λέει για φτηνή εσωτερική κατανάλωση η κα ΠτΒ , με την απίθανη επιτροπή «αλήθειας» για το χρέος.
Ένα «ναι» στο δημοψήφισμα τι συνταγματικές συνέπειες έχει ;
Ε. Βενιζέλος: Επιβεβαιώνει την κρίση νομιμοποίησης της κυβέρνησης και της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Ισχύουν τα άρθρα 41 και 37 του Συντάγματος. Προέχει όμως η άμεση συγκρότηση εθνικής ομάδας διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο της λαϊκής εντολής, για την διάσωση της χώρας με αξιοπρέπεια και προοπτική.