Πόσες από τις τακτικές του Αλέξη Τσίπρα, τους τελευταίους μήνες, υπαγορεύτηκαν από την ανικανότητα και πόσες από συνωμοσία; Είναι ένα ερώτημα που μόνο οι ιστορικοί του μέλλοντος θα απαντήσουν, κατά τον δημοσιογράφο της WS Journal, Σάιμον Νίξον.
Ο ίδιος, ωστόσο, φαίνεται να έχει από τώρα κάποιες πρόχειρες εκτιμήσεις. «Ο Τσίπρας κέρδισε τις εκλογές με τη δέσμευση να σεβαστεί την ακαταμάχητη επιθυμία των ψηφοφόρων να παραμείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη. Κάτι που σήμαινε πως δεν έχει άλλη επιλογή από το επιστρέφει στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές για όσο διάστημα οι τελευταίοι θα μπορούσαν να τον απολαύσουν. Εάν το Grexit ήταν από την αρχή ο στόχος του, αυτό που ήθελε στη συνέχεια ήταν συρθούν οι διαπραγματεύσεις για μήνες, να εισαχθούν τα capital controls, να αθετήσει η χώρα τις υποχρεώσεις της έναντι του ΔΝΤ και να κάνει, τελικά, αναπόφευκτη την έξοδο από το ευρώ. Ο μόνος κίνδυνος σε μια τέτοια στρατηγική θα ήταν ένα bank run πριν λήξει το πρόγραμμα διάσωσης».
Επαιξε τέλεια
Αν, λοιπόν, αυτό ήταν το σχέδιο του Τσίπρα, αναφέρει ο Νίξον, τότε έπαιξε το ρόλο του τέλεια. Οι καταθέτες πείστηκαν να αφήσουν τα χρήματά τους στις τράπεζες πιστεύοντας πως θα υπάρξει συμφωνία. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτούς τους πέντε μήνες οι διαπραγματεύσεις δεν μπήκαν ποτέ στην ουσία. Ο Τσίπρας σπατάλησε αρκετό χρόνο στο πώς θα ονομάζονται οι πιστωτές, πού και με ποιος θα συνομιλεί, αναφέρει στο άρθρο του.
«Την τελευταία στιγμή, κατέθεσε πρόταση η οποία δεν είχε καμία πιθανότητα να γίνει αποδεκτή, αλλά που του έδωσε το άλλοθι να διατείνεται πως οι δανειστές είναι παράλογοι. Τώρα που το σχέδιο διάσωσης έχει λήξει, οι τράπεζες είναι κλειστές και η χώρα έχει κηρύξει χρεοκοπία, ζήτησε δημοψήφισμα ζητώντας από τους ψηφοφόρους να απορρίψουν μια πρόταση που δεν είναι πλέον στο τραπέζι», γράφει ο Νίξον.
Τη στιγμή που ο Τσίπρας λέει πως το «Όχι» δεν σημαίνει έξοδος από την Ευρωζώνη, αλλά ενίσχυση των διαπραγματευτικών όπλων της Ελλάδας, οι αναλυτές σε όλη την Ευρωζώνη απαντούν πως δεν είναι αλήθεια. «Η σχέση του Τσίπρα με τους Ευρωπαίους ηγέτες έχει κλονιστεί ανεπανόρθωτα, έτσι ώστε να είναι δύσκολο να δούμε μια νέα συμφωνία για πακέτο βοήθειας με τον ίδιο στην εξουσία. Αντ' αυτού, ένα «΄Οχι» θα αναγκάσει την ΕΚΤ να δεχθεί το ελληνικό τραπεζικό σύστημα ως αφερέγγυο, συντομότερα από τη Δευτέρα. Οι τράπεζες θα αναγκαστούν να κλείσουν και ανοίξουν ξανά μόνο όταν θα έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί είτε με bail in, είτε με άλλο νόμισμα».
Από ατύχημα
Φυσικά, ο Τσίπρας μπορεί να φτάσει σε αυτό το σημείο από ατύχημα. Ενώ μέσα στο κόμμα του υπάρχουν σκληροπυρηνικοί που είναι υπέρ της ρήξης, ενδέχεται, γράφει ο Νίξον, ο Τσίπρας να δέχθηκε τις διαβεβαιώσεις του Βαρουφάκη ότι οι πιστωτές θα συνθηκολογήσουν μπροστά στην ελληνική αδιαλλαξία.
Ακόμα και τώρα, οι περισσότεροι φορείς χάραξης πολιτικής της Ευρωζώνης είναι πρόθυμοι να πιστέψουν ότι ο κ. Τσίπρας βυθίστηκε ακόμη περισσότερο λόγω της απειρίας και της ανικανότητάς του. Προφανώς, έκανε λάθος στους υπολογισμούς του. Νόμιζε πως η Ευρωζώνη θα του δώσει μια εβδομάδα παράταση για να διεξάγει το δημοψήφισμα. Αν το πίστευε αυτό, μάλλον είναι αφελής. Και σίγουρα είναι άπειρος και ανίκανος αν γυρίσει την πλάτη του στην ΕΚΤ που είναι η μόνη πηγή χρηματοδότησης που είναι διαθέσιμη στην Αθήνα.
Δεν περίμεναν τον πανικό
Ο Νίξον αναφέρει πως η Αθήνα δεν περίμενε τον πανικό που προκλήθηκε με την εισαγωγή των capital controls. Ωστόσο, ακόμη και τώρα, η τακτική του Τσίπρα είναι να συνεχίσει να βασανίσει τους πιστωτές του. Ακόμη και οι ΥΠΟΙΚ της Ευρωζώνης είπαν στον Βαρουφάκη ότι θα μπορούσαν να συζητήσουν για το νέο πρόγραμμα της Ελλάδας αν ακυρωνόταν το δημοψήφισμα ή αν η πρόταση της κυβέρνησης έκλεινε προς το «Ναι».
Η απόφαση του Τσίπρα να ανεβάσει τον πήχη της αντιπαράθεσης, έχει απογοητεύσει τους δανειστές. Αν το δημοψήφισμα κλείσει με ένα «Ναι», τότε ο Τσίπρας θα αναγκαστεί να παραιτηθεί, ενώ οι θεσμοί είναι προετοιμασμένοι να συζητήσουν με έναν νέο πρωθυπουργό. Μόνο που η κατάσταση δεν είναι τόσο απλή, καταλήγει ο Τσίπρας, καθώς το «Ναι» μπορεί να απαλλάξει τον Τσίπρα από την ευθύνη να εφαρμόσει το πρόγραμμα των δανειστών.