Οι ηγέτες των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν αργά το βράδυ της Τρίτης να υποδεχθούν 40.000 αιτούντες άσυλο από την Ιταλία και την Ελλάδα ώστε να αντιμετωπιστεί η κρίση των μεταναστών στη Μεσόγειο, αλλά θα αναβάλουν την απόφαση για το πώς θα κατανεμηθούν αυτοί.
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, οι 40.000 αιτούντες άσυλο θα μετακινηθούν στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ μέσα σε ορίζοντα δύο ετών.
Μετά τους θανάτους σχεδόν 2.000 μεταναστών που προσπαθούσαν να φθάσουν στην Ευρώπη με πλεούμενα, η ΕΕ υποσχέθηκε να υιοθετήσει ένα σχέδιο αντιμετώπισης της έκτακτης κατάστασης που έχει διαμορφωθεί, ωστόσο δεν υπήρξε συμφωνία για την επιβολή ποσοστώσεων όσον αφορά την υποδοχή των προσφύγων, οι οποίοι προσπαθούν να γλιτώσουν από τον πόλεμο ή την ανέχεια στην Αφρική και στη Μέση Ανατολή.
Οι κυβερνήσεις των κρατών μελών θα συμφωνήσουν στην «επανεγκατάσταση μέσα σε δύο χρόνια από την Ιταλία και την Ελλάδα σε άλλα κράτη μέλη 40.000 προσώπων που έχουν σαφώς ανάγκη διεθνή προστασία, στην οποία θα συμμετέχουν όλα τα κράτη μέλη», σύμφωνα με το προσχέδιο. Οι χώρες της ΕΕ θα λάβουν μέρος στο σχέδιο αυτό σε εθελοντική βάση.
«Δεν εξασφαλίσαμε συναίνεση για την επιβολή υποχρεωτικών ποσοστώσεων για τους μετανάστες», αλλά «αυτό δεν μπορεί να αποτελέσει δικαιολογία για να μην κάνουμε τίποτα», είπε ο κ. Τουσκ και πρόσθεσε «η αλληλεγγύη χωρίς θυσία είναι καθαρή υποκρισία».
Στα τέλη Ιουλίου η απόφαση για την ανακατανομή των μεταναστών
Οι ηγέτες συζήτησαν το ζήτημα στο δείπνο κατά τη σύνοδο κορυφής. Ορισμένες ανατολικοευρωπαϊκές και κεντροευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες διστάζουν να υποδεχθούν πρόσφυγες, ζήτησαν εγγυήσεις ότι το σχέδιο υπό συζήτηση θα είναι προσωρινό και σε εθελοντική βάση.
Η απόφαση για τα κριτήρια με βάση τα οποία θα γίνει η ανακατανομή των μεταναστών θα ληφθεί στα τέλη του Ιουλίου, σύμφωνα με το προσχέδιο του ανακοινωθέντος. Αναμένεται να λαμβάνουν υπόψη παράγοντες όπως το μέγεθος κάθε κράτους μέλους, της οικονομικής του κατάστασης και του πληθυσμού του. Τα κριτήρια θα υποκαταστήσουν τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία είχε εισηγηθεί την επιβολή υποχρεωτικών ποσοστώσεων ανά κράτος μέλος.
Ακόμη, το προσχέδιο περιλαμβάνει την δέσμευση για την απευθείας υποδοχή 20.000 προσφύγων από χώρες όπως είναι η Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν.
Επιπλέον, το προσχέδιο θα αναφέρει ότι οι ηγέτες συμφώνησαν να ενισχυθούν τα μέτρα για τον επαναπατρισμό των μεταναστών που δεν δικαιούνται να τους χορηγηθεί άσυλο στην Ευρώπη.
«Χρειαζόμαστε συμφωνίες για τον επαναπατρισμό ώστε οι διακινητές να καταλάβουν ότι οι παράτυποι μετανάστες θα επιστρέφουν στις πατρίδες τους», έκρινε ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους.
Οργή Ρέντσι για τους ομολόγους του: Ειστε χασομέρηδες και ανάξιοι
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι επέπληξε χθες τους ομολόγους του στις Βρυξέλλες για την ανικανότητά τους να συμφωνήσουν σε προτεινόμενο σχέδιο το οποίο θα επέτρεπε στην Ελλάδα και Ιταλία να ανακατανείμουν 40.000 μετανάστες σε άλλες χώρες, κατηγορώντας τους ότι δεν είναι άξιοι να αποκαλούνται Ευρωπαίοι.
«Αν δεν συμφωνείτε με τον αριθμό 40.000, δεν είστε άξιοι να αποκαλείστε Ευρωπαίοι» είπε ο Ρέντσι στους ηγέτες των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ σύμφωνα με το ΑΠΕ, τους χαρακτήρισε «χασομέρηδες»
«Αν αυτή είναι η γνώμη σας για το τί σημαίνει Ευρώπη, μπορείτε να την κρατήσετε. Ή υπάρχει αλληλεγγύη ή μη σπαταλάτε το χρόνο μας», είπε, σύμφωνα με συμμετέχοντα που επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς.
Άλλη πηγή σημείωσε πως η συζήτηση ήταν «επίμαχη», ενώ οι διαφωνίες φαίνονταν να επικεντρώνονται στο αν το σχέδιο θα ήταν σε εθελοντική βάση για κάθε χώρα ή υποχρεωτικό, όπως είχε προτείνει αρχικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μερικές χώρες της ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης ζήτησαν εγγυήσεις ότι το σύστημα θα είναι προσωρινό και σε εθελοντική βάση.
«Δεν έχουμε συμφωνήσει σε υποχρεωτικές ποσοστώσεις για τους μετανάστες, αλλά (...) αυτό δεν μπορεί να αποτελέσει δικαιολογία για να μη κάνουμε τίποτα», είπε ο Ντόναλντ Τασκ μετά το τέλος της Συνόδου, προσθέτοντας: «Αλληλεγγύη χωρίς θυσία είναι καθαρή υποκρισία».