Το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος είναι μόνο το πρόσχημα -Πρόσωπα και στιγμές από το μέλλον [εικόνες]

«Mπορώ να μπω; Θέλω μόνο να δω το πρόσωπο του Κασπάροφ» είπε η ηλικιωμένη κυρία έξω από το χώρο όπου ο θρυλικός σκακιστής έπαιζε με εφήβους μέσα στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος. Ο Renzo Piano κυκλοφορεί αμέριμνος, χιλιάδες δρομείς φτάνουν. Η ανθρωπογεωγραφία του «Η Νύχτα Μέρα» αποκαλύπτεται.

Τρίτη συνεχή μέρα χθες, μέσα στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος, για να δω τον Γκάρι Κασπάροφ, τους 2.016 δρομείς του βραδινού αγώνα δρόμου, τις προβολές που σχεδίασε ο πρύτανης της σχολής Καλών Τεχνών του Yale, τα εργαστήρια ρομποτικής. Και καθώς κινούμαι μέσα στο χώρο του Πάρκου συνειδητοποιώ πως αυτό που εν τέλει συντελείται ανάμεσα στις ελιές, τις ροδιές, τα βότανα της Μεσογείου, δεν είναι τίποτα άλλο παρά η μεγαλύτερη, πιο ειλικρινής, αδιαμεσολάβητη συνάντηση των πολιτών. Χωρίς ταμπέλες και φορτίσεις και προαπαιτούμενα, κάτω από τον ανοιχτό ουρανό, εκεί που μυρίζει όπως όταν βουτάς τη λεβάντα σε θαλασσινό νερό.

Οι άνθρωποι είναι αυτοί που αποτελούν την αρχή και το τέλος του προγράμματος «Η νύχτα μέρα» που πραγματοποιείται από το βράδυ της Κυριακής ως και σήμερα Τετάρτη μέσα στο τμήμα του Πάρκου Σταύρος Νιάρχος που άνοιξε για το κοινό, ως προβολή στο μέλλον. Χθες, με τους επισκέπτες να ξεπερνούν τους 11.000 ήταν πιο προφανές από ποτέ. Γέλια και μετά συγκίνηση βλέποντας τις αφίξεις των 2.016 δρομέων: Μια μητέρα τερματίζει ενώ σπρώχνει το καρότσι με το μωρό της που κοιμάται γαλήνιο, μια άλλη μητέρα με το χαμόγελο της εκπλήρωσης ενός στόχου τρέχει αγκαλιά με ένα μωρό ροζουλί και στο ξέφωτο που παρακολούμε την άφιξη από τις οθόνες ξεσπάμε σε χειροκροτήματα. Αργότερα ένα ζευγάρι ηλικιωμένων μπαίνουν κρατώντας ο ένας το χέρι του άλλου και τα κινητά αστράφτουν μέσα στο σκοτάδι.

Παραδίπλα παιδιά κάνουν βαρελάκι, κατακόρυφο, παίζουν μπάλα στο γρασίδι, παρέες νέων χορεύουν με τη μουσική των Laternative ή ξαπλώνουν κοιτάζοντας τον ουρανό με τα χέρι πίσω από το κεφάλι. Ανδρες και γυναίκες κυκλοφορούν στους χώρους δράσεων για τα παιδιά φορώντας λευκά ταμπελάκια που γράφουν «μαμά της Ελένης» «πατέρας του Αλέξανδρου», ενώ στον Λαβύρινθο εκστατικοί παρακολουθούν δεκάδες άτομα τον Γκάρι Κασπάροφ να παίζει σκάκι σιμουλτανέ με 15 εφήβους. Ολοι θέλουν να μπουν μέσα στο χώρο αλλά για λόγους ασφαλείας δεν είναι εφικτό. Είναι η στιγμή που μια κυρία, με σκαμνάκι αναδιπλούμενο σαν κι αυτά που βλέπουμε συχνά στην εκκλησία, πλησιάζει και λέει στον φύλακα «Σε παρακαλώ, άσε με να δω μόνο το πρόσωπό του». Οχι στη γιγαντοθόνη. Θέλει να τον κοιτάξει στα μάτια...

Το Πάρκο είναι το πρόσχημα, η συνάντηση των Αθηναίων είναι το ζητούμενο και το αποτέλεσμα. Αδιαμεσολάβητα -όπως η κυρία ήθελε να κοιτάξει στα μάτια τον Κασπάροφ. Οπως οι σέλφι είναι ελάχιστες αφού τα κινητά σηκώνονται για να φωτογραφίσουν κυρίως καταστάσεις, δράσεις, στιγμιότυπα, σημεία του κήπου. Ο ναρκισσισμός υποχωρεί και η μνήμη πρέπει να γεμίσει με εικόνες καύσιμα το μέλλοντος.

Περπατώντας στο πάρκο των θριαμβικών αρωμάτων, βρίσκομαι κάποια στιγμή πίσω από έναν ψιλόλιγνο ασπρομάλλη με ένα γαλάζιο πουλόβερ στους ώμους. Γυρνά ελαφρά το κεφάλι και διαπιστώνουμε πως δεν είναι άλλος από τον θρυλικό αρχιτέκτονα Renzo Piano, τον αρχιτέκτονα του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Περπατά αμέριμνος, γελαστός, εισπράττει τις δονήσεις, την ενέργεια τη σχέση του πάρκου με τους πολίτες. Γυρίζει όλο το πάρκο με τα πόδια, ενώ ο πρύτανης της Σχολής Καλών Τεχνών του Yale Robert Storr που επιμελείται τις βραδυνές προβολές video art, φτάνει λίγο μετά τις δέκα το βράδυ φορώντας όπως και την πρώτη νύχτα το καπέλο του, πάνω σε ένα μικρό ανοιχτό όχημα του πάρκου. Σχεδόν διασταυρώνεται με το άλλο όχημα μέσα στο οποίο επιβιβάστηκε ο Γκάρι Κασπάροφ για να φύγει από το πάρκο. «Λογικό, ο αρχιτέκτονας το περπατάει, εκατοστό προς εκατοστό», παρατηρούν δίπλα μου.

H τελευταία μέρα και νύχτα μέσα στο Πάρκο
Σήμερα είναι η τελευταία μέρα που το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος θα είναι ανοιχτό για το κοινό. Μετά, θα κλείσει, τα έργα θα συνεχιστούν και η επόμενη φορά που θα περάσουμε τις πύλες του θα είναι μετά την παράδοσή του. 11 χιλιάδες επισκέπτες την πρώτη μέρα, 5.000 τη δεύτερη, 11.000 την τρίτη μέρα. είναι ο μέχρι στιγμής απολογισμός, με τη σημερινή τελευταία μέρα (Τετάρτη 24 Ιουνίου) να αναμένεται να σπάσει κάθε ρεκόρ. Ο Renzo Piano θα μιλήσει στο κοινό προλογίζοντας την προβολή ταινίας για την περιβαλλοντική βιωσιμότητα στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Στη συνέχεια τρεις φημισμένοι ακροβάτες θα ανέβουν σε ένα τεντωμένο σκοινί μήκους 300 μέτρων για απίστευτα ακροβατικά. Ενώ από τις 11 ως τις 6 το πρωί οι τεράστιες οθόνες του Πάρκου θα προβάλλουν συνεχώς έργα του κορυφαίου σύγχρονου εικαστικού Μatthew Barney, συγκεκριμένα τα πέντε έργα video art της σειράς «Cremaster».

Ταυτόχρονα, από τις 6 το απόγευμα θα υπάρχει χώρος για να κάνουν γιόγκα τα παιδιά με την καθοδήγηση ειδικών, θα γίνει μαγειρική με φρούτα και λαχανικά στον λαχανόκηπο, θα στηθούν φωλιές για διάβασμα, ξεναγήσεις μέσα στο πάρκο κ.ο.κ. Ετσι θα κλείσει ένα τετραήμερο προβολή στο μέλλον, ένα τετραήμερο που ήδη νιώθουμε πως θα μας λείψει.

Ο πρόεδρος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος – ο οποίος μάλιστα έτρεξε στο νυχτερινό αγώνα δρόμου χθες- μιλώντας την Δευτέρα στο κοινό τόνισε πως στόχος του Ιδρύματος είναι οι τέχνες και οι αθλοπαιδιές να εγκατασταθούν στο πάρκο, να προσφερθούν για απόλαυση και δημιουργία στο κοινό, στους πολίτες. Σήμερα θα έχει το κοινό της Αθήνας μια τελευταία ευκαιρία για να ζήσει σκηνές του μέλλοντος και να τις συνδιαμορφώσει.