Οι New York Times βρήκαν τα καλά της λιτότητας στην Ελλάδα: Ανθιση της σύγχρονης τέχνης [εικόνες]

Τα μέτρα λιτότητας μπορεί να ήταν κακά για τους Ελληνες, αλλά ήταν καλά για τον τουρισμό που αυξήθηκε κατά 28,8% το πρώτο τρίμηνο του 2015, ενώ το άλλο όφελός τους για τη χώρα δεν είναι άλλο παρά καλλιτεχνικό, υποστηρίζει στο εναλλακτικό οδοιπορικό της στην Αθηναϊκή πρωτεύουσα η εφημερίδα «The New York Times».

Η νεοϋορκέζικη εφημερίδα επισημαίνει ότι κατά τη διάρκεια της κρίσης, η σύγχρονη τέχνη ζει στιγμές δόξας κυρίως για τρεις λόγους:

1. το να νοικιάσεις ένα στούντιο στην Αθήνα είναι πλέον πολύ πιο φτηνό από ό,τι σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες
2. η πολιτική και οικονομική αναταραχή αποτέλεσαν την τέλεια τροφή έμπνευσης για τους καλλιτέχνες, ενώ και
3. το κοινό απογοητευμένο από την τρέχουσα κατάσταση, διψούσε και για τέχνη.

Ετσι, «στον απόηχο αυτών των δεινών, καλλιτέχνες, επιμελητές, κριτικοί και μη κερδοσκοπικές οργανώσεις διαπιστώνουν ότι αυτή είναι η στιγμή της σύγχρονης τέχνης σε μια πόλη που είναι περισσότερο γνωστή ως το κέντρο του αρχαίου κόσμου».

Η δημοσιογράφος της αμερικάνικης εφημερίδας Katherine LaGrave συνομίλησε με την Ηλιάνα Φωκιανάκη η οποία παραδέχθηκε πως το 2011 σκεφτόταν να μετακομίσει στο Παρίσι, αλλά «συνειδητοποίησα ότι θα ήμουν πολύ περισσότερο χρήσιμη αν είχα μια καλλιτεχνική πλατφόρμα σε μια πόλη σαν την Αθήνα παρά σε οποιαδήποτε άλλη πόλη». «Αυτή η κρίση μου ενδυνάμωσε κατά κάποιο τρόπο την ενέργειά μας να κάνουμε πράγματα παρά να εγκαταλείψουμε τη χώρα» προσθέτει η δημοσιογράφος, κριτικός τέχνης, επιμελήτρια και ιδρύτρια της πρώτης μη κερδοσκοπικής γκαλερί στην Ελλάδα, της State of Concept.

Σε μια χώρα όπως στην Ελλάδα, που η τέχνη δεν πληρώνεται, το σημαντικό δεν είναι ποιος έμεινε, αλλα ποιοι ήρθαν

Ωστόσο, η Αμερικανή δημοσιογράφος, σχολιάζοντας τα λόγια της Φωκιανάκη, αναφέρει ότι «σε μια χώρα στην οποία παρατηρείται μια τρομερή έλλειψη μόνιμης κρατικής χρηματοδότησης της τέχνης, αυτό που ίσως προκαλεί μεγαλύτερη έκπληξη δεν είναι το ποιος έμεινε, αλλά το ποιοι έρχονται».

Σε αυτό το σημείο η LaGrave αναφέρεται στον Αύγουστο Βεϊνόγλου και τη Snehta Residency, που όπως είχε γράψει το 2012 ο βρετανικός Independent, πρόκειται για «τη βρετανική τέχνη που βρήκε ένα σπίτι στην Αθήνα». Από την πλευρά της η Νεοϋορκέζα δημοσιογράφος ενημερώνει τους Αμερικανούς πως το «Snehta» δεν είναι παρά «ο παιχνιδιάρικος ανάποδος αναγραμματισμός της Αθήνας», ενώ το σημαντικό είναι πως μέσα σε δύο μήνες, οι αιτήσεις καλλιτεχνών για να στεγαστούν στη Snehta Residency έχουν τριπλασιαστεί. Αλλοι έχουν καλλιτεχνικό καταφύγιο στη διάσημοι «Kappatos Athens Art Residency» και αλλού.

Η 30χρονη Ειρήνη Μπαχλιτζανάκη η οποία μια πριν από κάποια χρόνια είχε μετακομίσει στο Λονδίνο για να σπουδάσει τέχνη, αποφάσισε το 2011 να επιστρέψει στην Αθήνα, παρά τα οικονομικά προβλήματα στην Ελλάδα. «Με ενδιέφερε πάρα πολύ να δω αν θα ήταν δυνατό να ζήσω εδώ και να δουλέψω ως καλλιτέχνης» αναφέρει. «Αυτό που ίσως είναι το πιο ενδιαφέρον είναι ότι η κοινωνία αναπτύσσεται γύρω από διαφορετικά μοντέλα. Αυτό είναι πολύ αναζωογονητικό και το επίπεδο της δουλειάς είναι πολύ καλό» προσθέτει.

Οι Times της Νέας Υόρκης επισημαίνουν ότι παρά την κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στη χώρα, για φέτος αναμένεται ο αριθμός των τουριστών να είναι περίπου 25 εκατομμύρια και σημειώνει ότι τώρα πια, η σύγχρονη τέχνη μπήκε και στο προσκήνιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.

Το έργο του Σωκράτη Σωκράτους στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, «Stolen goods»

Σε αυτό το σημείο, η δημοσιογράφος των New York Times ενημερώνει τους Αμερικανούς που θα επισκεφθούν την Ελλάδα αυτό το καλοκαίρι πως έως και τις 24 Ιουλίου οι επισκέπτες της Αθήνας μπορούν να παραβρεθούν στην έκθεση «Renaissance Stories», την οποία διοργανώνει ο Οργανισμός Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ του Δημήτρη Δασκαλόπουλου. Στη συγκεκριμένη έκθεση πέντε σύγχρονοι Έλληνες εικαστικοί δημιουργούν καινούργια έργα, αντλώντας έμπνευση από μία ιστορική εγκατάσταση του Βλάσση Κανιάρη του 1974. Η ιστορία της υπαρξιακής μετανάστευσης του Κανιάρη, μια προσωπική οδύσσεια που υπερβαίνει τις αντιξοότητες της εξόριστης ζωής του δημιουργού της, παρουσιάζει αναλογίες με την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα σήμερα.

Πέραν όμως, το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου ο οργανισμός ΝΕΟΝ συμμετέχει με τη Whitechapel Gallery του Λονδίνου στην έκθεση Terrapolis, όπου «ενώνει 25 Ελληνες και ξένους καλλιτέχνες να εξερευνήσουν τον μύθο, το δράμα, τη μεταμόρφωση και τη βιοηθική μέσω μιας υπαίθριας έκθεσης στο Γαλλικό Ινστιτούτο μέχρι τις 26 Ιουλίου».

Το έργο «The Hope Hippo» των Jennifer Allora και Guillermo Calzadilla στην έκθεση Terrapolis

Το καλλιτεχνικό οδοιπορικό των «The New York Times» έκανε στάση και στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, όπου φιλοξενείται έως και τις 30 Σεπτεμβρίου «ένα άλλο σύγχρονο και ιστορικό μωσαϊκό καλλιτεχνών». Πρόκειται για τους έξι φιναλίστ του Βραβείου ΔΕΣΤΕ, τον Πέτρο Μώρη, τον Γιάννη Παπαδόπουλο, τον Άγγελο Πλέσσα, τον Σωκράτη Σωκράτου και τη Μαρία Χασάπη.

Ολες αυτές οι εκθέσεις γεμίζουν το κενό της απουσίας του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης

«Πολλές από αυτές τις εκθέσεις θα γεμίσουν το κενό που αφήνει η απουσία ενός Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, για το οποίο έχει σπαταληθεί περισσότερο από μια δεκαετία για να ανακαινιστεί, αλλά παρ' όλα αυτά δεν έχει προγραμματιστεί να ανοίξει πριν από το τέλος του χρόνου» σχολιάζει η LaGrave.

H δημιουργία της Μαρίας Χασάπη «Wall» στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

«Ωστόσο» προσθέτει «ενώ η καλλιτεχνική σκηνή της Αθήνας ανθεί εσωτερικά, οι καλλιτέχνες υποστηρίζουν ότι η διεθνής αναγνώριση και επένδυση είναι κεντρικά ζητήματα για να συνεχιστεί η ανάπτυξή της. Μία τεράστια ευκαιρία για είναι η Documenta, η διάσημη έκθεση Σύγχρονης Τέχνης, που πραγματοποιείται κάθε πέντε χρόνια στη Σχολή Καλών Τεχνών του Κάσελ της Γερμανίας, την οποία επισκέφθηκαν την τελευταία φορά περίπου 900.000 επισκέπτες μέσα σε 100 ημέρες».

Η Αθήνα είναι το μέρος όπου συναντώνται οι αντιθέσεις

Μάλιστα, η Documenta 14 είναι γνωστή και ως «το Μουσείο των 100 ημερών» και φέτος είναι η πρώτη χρονιά που θα φιλοξενηθεί σε δύο πόλης. Η αρχή θα γίνει στην Αθήνα, στις 8 Απριλίου του 2017 και θα συνεχιστεί στις 10 Ιουνίου του ίδιου έτους στο Κάσελ. «Η επιλογή της Αθήνας εν μέσω των αυξανόμενων οικονομικών και πολιτικών προβλημάτων ήταν σκόπιμη» αναφέρει στη νεοϋορκέζικη εφημερίδα ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Adam Szymczyk. «Η Αθήνα μοιάζει να είναι το μέρος όπου συναντώνται οι αντιθέσεις: “το λίκνο του πολιτισμού” επηρεασμένο από την κρίση και το χρέος και οι πολίτες του να υπομένουν με μια διαρκή αβεβαιότητα το μέλλον τους».