Με δεύτερο σερί άρθρο στο προσωπικό του blog, ο νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν ασχολείται με την Ελλάδα και με αυτό που ονομάστηκε δημοσιονομική κρίση.
Όπως σημειώνει: «Είναι πολύ άδικο να υποστηρίζει κάποιος ότι η Ελλάδα δεν έκανε τίποτα για να προσαρμοστεί. Αντίθετα, έχει υποβληθεί σε απίστευτα σκληρή λιτότητα και έκανε σημαντικές μεταρρυθμίσεις σε άλλα πεδία. Αν και μπορεί να δελεαστεί κανείς να υποστηρίξει ότι τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η Ελλάδα δεν έκανε αρκετά: εν τέλει πέρυσι πέτυχε πολύ μικρό πρωτογενές πλεόνασμα και φέτος επέστρεψε σε πρωτογενές έλλειμμα. Χρειάζεται δηλαδή περισσότερη δημοσιονομική προσαρμογή;
Αν ήταν οι ΗΠΑ και η Μ. Βρετανία
Ας σκεφτούμε ότι δεν μιλάμε για την Ελλάδα αλλά για τις ΗΠΑ ή την Μεγάλη Βρετανία. Όταν κοιτάμε αυτούς τους προϋπολογισμούς συνήθως δεν εστιάζουμε στο πρωτογενές αποτέλεσμα αλλά στο κυκλικά προσαρμοσμένο αποτέλεσμα (σ.σ. υπολογίζει την ύφεση της οικονομίας). Αυτό επιτρέπει να αποφύγουμε την πίεση της επιβολής προκυκλικών πολιτικών που κάνουν την οικονομία ασταθή και δίνει καλύτερη εικόνα για την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της οικονομικής θέσης. Και ενώ η κυκλική προσαρμογή μπορεί να είναι αμφιλεγόμενη υπάρχουν συγκεκριμένες εκτιμήσεις από το ΔΝΤ και τον ΟΟΣΑ.
Τρελή λιτότητα
Επικαλούμενος τα στοιχεία του ΔΝΤ για το 2014 που παρουσιάζονται στον διπλανό πίνακα ο Paul Krugman υποστηρίζει ότι η Ελλάδα είναι η πλέον υπεύθυνη δημοσιονομικά και σίγουρα υπό «τρελή λιτότητα» χώρα της Ευρώπης.
Γιατί λοιπόν υπάρχει δημοσιονομική κρίση; Η απάντηση, σύμφωνα με τον ίδιο είναι ότι η οικονομία είναι βαθιά πιεσμένη.
Αν υποθέσουμε ότι υπήρχε τρόπος να τελειώσει η πίεση το ελληνικό δημοσιονομικό πρόβλημα θα έσβηνε. Υπάρχει, όμως, τρόπος να γίνει αυτό;
Η απάντηση είναι όχι όσο η χώρα μένει στο ευρώ. Μπορεί να επιδιώξει μεταρρυθμίσεις οι οποίες είναι δυνατό να την κάνουν ποιο ανταγωνιστική, αλλά όποιος υποσχεθεί δραστικά και γρήγορα αποτελέσματα δεν έχει ιδέα γιατί μιλά.
Τι θα συμβεί με το Grexit
Από την άλλη πλευρά, το Grexit θα προκαλέσει ραγδαία βελτίωση της ανταγωνιστικότητας αλλά με κόστος ένα πιθανό οικονομικό χάος. Αυτός δεν είναι ένας δρόμος που θέλει κάποιος να ακολουθήσει, γράφει, αλλά πρέπει να παραδεχτεί κανείς ότι όσο η κρίση χειροτερεύει γίνεται ένα εύλογο αποτέλεσμα.
Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε, σε κάθε περίπτωση, είναι ότι αν υπάρξει Grexit τα δημοσιονομικά θέματα αυτόματα θα πάψουν να είναι το κέντρο της υπόθεσης. Αντίθετα, το κεντρικό ζήτημα θα είναι η διαχείριση του τραπεζικού πανικού, η διαχείριση της μετάβασης σε νέο νόμισμα και πιθανά η αφαίρεση δομικών εμποδίων για την αύξηση των εξαγωγών (που σε μεγάλο βαθμό θα αφορούν και τον τουρισμό).
Στην πραγματικότητα, καταλήγει, δεν ήταν ποτέ μια δημοσιονομική κρίση. Στη βάση της ήταν πάντα κρίση ισοζυγίου πληρωμών που μεταμορφώθηκε εν μέρει σε κρίση προϋπολογισμού η οποία ήρθε ως τέτοια στο επίκεντρο από την ιδεολογία…