Ρενάτο Τζανέλα: «Η τέχνη πρέπει να κοιτάει μπροστά»

«Είμαι περήφανος που εκπροσωπούμε καλλιτεχνικά τη χώρα. Ξεχνάω τη κρίση, τα προβλήματα, τα χρήματα. Μιλάμε για την Όπερα της Ελλάδας. Αντιπροσωπεύουμε την καλλιτεχνική πραγματικότητα της χώρας. Το παίρνω πολύ σοβαρά. Δεν κοιτάζω τα προβλήματα, αλλά την ευθύνη», τονίζει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Ρενάτο Τζανέλα που εδώ και έναν μήνα εκτελεί χρέη διευθυντή του Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Για τους λάτρεις του χορού δεν χρειάζεται συστάσεις. Διεθνείς συνεργασίες σε θέατρα και φεστιβάλ, όπως τα Μπαλέτα της Στουτγάρδης, του Μόντε Κάρλο, του Σαν Φρανσίσκο, της Όπερας του Βερολίνου, της Όπερας της Ρώμης, είναι μερικά από όσα συνθέτουν το βιογραφικό του. Για δέκα χρόνια ο Τζανέλα διετέλεσε Διευθυντής Μπαλέτου στην Κρατική Όπερα της Βιέννης, όπου έμενε με την οικογένεια του, μέχρι που προέκυψε η συνεργασία με τη Λυρική Σκηνή.

«Τον Ιανουάριο του 2010 είχα έρθει να χορέψω στην Ελλάδα και είχα πολύ ωραία εμπειρία. Ήξερα ότι η Λυρική έψαχνε για έναν νέο διευθυντή του Μπαλέτου και έστειλα την αίτηση», εξηγεί ανάμεσα στις πρόβες για την νέα παιδική παράσταση «Ο Παπουτσωμένος Γάτος».

«Χρειάζεται να δουλέψουμε περισσότερο, να παράγουμε περισσότερα, να δημιουργήσουμε περισσότερο. Ένα καλό άλογο, όταν κάθεται μέσα στον στάβλο και το βγάζεις έξω, είναι δύσκολο να τρέξει. Υπάρχουν πολλά ταλέντα, εξαιρετικοί καλλιτέχνες και ανυπομονώ να κάνω όσα περισσότερα μπορώ», προσθέτει ο καταξιωμένος χορογράφος που για τα τουλάχιστον επόμενα δύο χρόνια θα βάζει την υπογραφή του στις χορογραφίες του Μπαλέτου της Λυρικής.

«Εξαιτίας της οικονομικής κατάστασης στην Ελλάδα οι άνθρωποι είναι συναισθηματικά φορτισμένοι. Έχω την ευθύνη να κάνω την ημέρα καλύτερη αρχικά για 60 χορευτές. Αυτή η περίοδος σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής και την έναρξη μιας νέας. Όπως στον πρώτο και στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Τώρα ζούμε έναν άλλου είδους πόλεμο. Δεν υπάρχουν μάχες, αλλά υπάρχουν τραυματισμοί στην ψυχή του ανθρώπου, που είναι βαθύτεροι και πιο επικίνδυνοι. Γι' αυτό σε εμένα μοιάζει με πόλεμο, όχι απλά με οικονομική κρίση», ξεκαθαρίζει ο νέος διευθυντής που καθημερινά ξεκινά τις πρόβες στις 10 το πρωί και συνεχίζει έως αργά το απόγευμα.

«Ο στόχος μας, σαν ομάδα, είναι να σκεφτούμε για κάποια άλλη κοινωνική ομάδα. Είναι κρίμα, όταν σε μια κρίση το πρώτο, που κόβουν, είναι τα χρήματα για τις τέχνες. Είμαστε έτοιμοι παρόλα αυτά να κάνουμε συμβιβασμούς. Πρέπει να σφίξουμε τη ζώνη μας, αλλά παράλληλα να διατηρήσουμε την ακεραιότητα και την ποιότητα της δουλειάς μας», διευκρινίζει ο κ. Τζανέλα για να προσθέσει πως: «Ο χορός ήταν ανέκαθεν η σταχτοπούτα της τέχνης. Δεν έχεις πολλά χρήματα ούτε χρόνο για αρκετές πρόβες».

«Δεν είμαι κάποιος που διαλέγει μόνο ό,τι δείχνει ωραίο. Στο παρελθόν έχω δουλέψει στην Κροατία αμέσως μετά τον πόλεμο, όπως και στη Σερβία, στη Χιλή, στην Αργεντινή, στην Ινδία, στην Κίνα. Κοιτάζω κατάματα της δυσκολίες μέσα από το επάγγελμά μου. Τα μεγαλύτερα και καλύτερα μπαλέτα, όπως του Παρισιού, η όπερα του Λονδίνου ή της Σουηδίας είναι μια υπέροχη πραγματικότητα, αλλά όχι η πραγματικότητα», εξηγεί ο Ιταλός καλλιτέχνης, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Βερόνα και διανύει τώρα την πέμπτη δεκαετία της ζωής του.

«Υπάρχουν άνθρωποι που αφήνουν τις δουλειές τους, που υποφέρουν, που χάνουν πράγματα, που πεθαίνουν. Όλοι πρέπει να νοιαζόμαστε για τους υπόλοιπους, να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας και να φροντίζουμε αυτούς που αγαπάμε. Ψυχαγωγούμε το κοινό και πολλοί από αυτούς έρχονται στο θέατρο για να αλλάξει η διάθεση τους, να αντικρίζουν όμορφα πράγματα και να βρουν τη γαλήνη, την αρμονία. Δεν έρχονται στο θέατρο να δουν μια συνάντηση πολιτικών αρχηγών», λέει ο κ. Τζανέλα. Μιλώντας για τη διαμονή στην Αθήνα, τη χαρακτηρίζει «υπέροχη». Τονίζει δε πως πρόκειται «μια πόλη σχεδόν έξι εκατομμυρίων, που σου μαθαίνει πώς να συμβιώνεις».

«Στην παρούσα φάση, μέσω της τέχνης, πρέπει να κερδίσουμε κάτι. Δεν αφήνω τα πράγματα να έρθουν μόνα τους. Το δουλεύω. Όταν τρέχεις, τρέχεις. Δεν μπορείς απλά να μιλάς για το τρέξιμο», προσθέτει ο καλλιτέχνης που ξεκίνησε ως μπασκετμπολίστας, αλλά στα 18 του χρόνια αποφάσισε να ασχοληθεί με τον χορό, ίσως επειδή ο παππούς του ήταν μαέστρος και ένιωθε μεγάλη οικειότητα με τη μουσική.

Φέτος, οι παραστάσεις τις Λυρικής έχουν διπλασιαστεί σε σχέση με πέρσι. «Η τέχνη πρέπει να κοιτάει μπροστά», τονίζει και προσθέτει: «Σε αυτό έχει βοηθήσει ο διευθυντής της ΕΛΣ, Μύρων Μιχαηλίδης. Κάνει ό,τι καλύτερο για εμάς. Του αρέσει πολύ ο χορός και δίνει την ευκαιρία. Έτσι μπορούμε να δημιουργήσουμε κάτι μοναδικό».

Ο Ρενάτο Τζανέλα αυτό τον καιρό, εκτός από τις πρόβες για την παιδική παράσταση της ΕΛΣ, επιμελείται το «Όλοι χορεύουν Βαλς», το οποίο περιλαμβάνει τρεις δικές του χορογραφίες και θα ανέβει στο Θέατρο Ολύμπια στις 27 Νοεμβρίου.

Μ. Παππά (ΑΠΕ-ΜΠΕ)