Οδοιπορικό των New York Times στα στέκια των συνταξιούχων στην Αθήνα: Αυτοί πληρώνουν την κρίση [εικόνες]

Η αργή έως μηδαμινή πρόοδος στις διαπραγματεύσεις βαρύνει τους συνταξιούχους.

Αυτό είναι το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε η δημοσιογράφος των The New York Times Σούζαν Ντέιλι, από το οδοιπορικό της στην Αθήνα και συγκεκριμένα στα μέρη όπου συχνάζουν οι συνταξιούχοι.

Η Αμερικανίδα δημοσιογράφος επιλέγει να «ανοίξει» το ρεπορτάζ της από το σπίτι της 53χρονης Βασιλικής Μέλιου, η οποία από τα 18 της εργαζόταν σε τράπεζα και όπως δηλώνει η ίδια εξωθήθηκε σε συνταξιοδότηση όταν η κρατική τράπεζα πωλήθηκε σε ιδιώτες τρία χρόνια πριν.

Μέχρι σήμερα έχει δει τη σύνταξή της να μειώνεται κατά 35%, με τους δανειστές να απαιτούν από τον Αλέξη Τσίπρα ακόμα μεγαλύτερες περικοπές στις συντάξεις.

Η Βασιλική Μέλιου φωτογραφήθηκε στο σπίτι της για την αμερικανική εφημερίδα

Η ρεπόρτερ των Times της Νέας Υόρκης επισημαίνει ότι ήδη οι Ελληνες συνταξιούχοι έχουν επιβαρυνθεί πάρα πολύ από την ελληνική κρίση χρέους. Ηταν οι πρώτοι που είδαν περικοπές στις αποδοχές τους, ενώ η κατάσταση γίνεται κάθε χρόνο και χειρότερη από την επιβολή νέων μέτρων λιτότητας και αύξηση της φορολογίας σε συνδυασμό με τη συνεχόμενη μείωση εισοδήματος.

Οι Ελληνες συνταξιούχοι είναι οι πιο επιβαρυμένοι από την κρίση

Μάλιστα, αναφέρει ότι πολλοί Ελληνες οδηγήθηκαν στη σύνταξη από τις πολιτικές λιτότητας, γεγονός που αύξησε τον αριθμό των Ελληνων συνταξιούχων και προκάλεσε τη δυσφορία των δανειστών και την απαίτησή τους για νέο ψαλίδισμα. Το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο δύσκολο, αναφέρει η Ντέιλι, επειδή στην Ελλάδα, όπως και στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη, ο πληθυσμός γερνάει, κάτι που σημάνει ότι υπάρχουν πολλοί λιγότεροι νέοι εργαζόμενοι που με τις εισφορές τους θα τόνωναν τα ταμεία. Ταυτόχρονα, η ανισορροπία συνταξιούχων-εργαζομένων γίνεται ακόμα οξύτερη από την τεράστια ανεργία που μαστίζει τους νέους τα τελευταία έξι χρόνια.

Οσο για το κοινωνικό κράτος στην Ελλάδα, η Αμερικανή δημοσιογράφος είναι ξεκάθαρη: Είχε προβλήματα και πριν από την κρίση, όντας διαιρεμένο σε 130 ταμεία, προσφέροντας τρελά κίνητρα για πρόωρη συνταξιοδότηση. Ολα αυτά δημιούργησαν ένα ογκώδες πρόβλημα-κληρονομιά του παλαιού πολιτικού καθεστώτος.

Και σαν να μην έφτανε αυτό, γράφει η Ντέιλι, το 2012 το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους σε ιδιώτες, άρα και στα ταμεία, όξυνε ακόμη περισσότερο το ήδη οξύ πρόβλημα.

«Ανθρωποι σαν την κυρία Μέλιου», σημειώνει η δημοσιογράφος των New York Times, «συνταξιοδοτήθηκαν νωρίτερα εξαιτίας της πώλησης των κρατικών εταιρειών όπου εργάζονταν, επειδή φοβήθηκαν ότι θα κόβονταν οι μισθοί τους κι επομένως οι συντάξεις τους θα ήταν μικρότερες, ή απλώς απέτυχαν οι επιχειρήσεις τους. Λίγοι από αυτούς ζουν άνετα και πολλοί στηρίζουν τα άνεργα παιδιά τους».

Πολλοί εξωθήθηκαν από φόβο, αλλά και από τη λιτότητα στη σύνταξη, ενώ δεν ήθελαν να βγουν

Και συμπληρώνει το ρεπορτάζ της με τα αδυσώπητα νούμερα: «Τα πρόσφατα στοιχεία της κυβέρνησης δείχνουν ότι σχεδόν το 45% των Ελλήνων συνταξιούχων ζει είτε στο όριο της φτώχειας είτε άτω από αυτό. Περί το 60% αμείβονται με λιγότερα από 700 ευρώ τον μήνα». Παρ' όλα αυτά, το ποσοστό δαπανών για τις συντάξεις είναι μεγάλο αναλογικά με το ελληνικό ΑΕΠ, σημειώνει.

Η 55χρονη Παναγιώτα Σταθοπούλου, η οποία συνταξιοδοτήθηκε πρόσφατα έπειτα από 30 χρόνια εργασίας σε υποκατάστημα του ΟΑΕΔ, δήλωσε στους Times τι αντί να λαμβάνει 900 ευρώ τον μήνα, τελικά η σύνταξή της ψαλιδίστηκε σε 700 ευρώ, αλλά παρά τις περικοπές που υπέστη δηλώνει ότι «αισθάνεται ενοχικά που σε σχέση με άλλους συνταξιούχους παίρνει πολλά».

Πρόσφατα, όταν έκανε τα ψώνια της στο μπακάλικο της γειτονιάς, ένας ηλικιωμένος κύριος την πλησίασε και της ζήτησε να του αγοράσει λίγο φαγητό. «Οπως πολλοί άλλοι συνταξιούχοι τσιγκουνεύτηκε, προκειμένου να μπορέσει να βοηθήσει οικονομικά ένα από τα παιδιά της. Ο άνδρας της κόρης της έχει μεν δουλειά, αλλά πολύ συχνά μένει απλήρωτος» διευκρινίζει η Σούζαν Ντέιλι.

Ελληνες συνταξιούχοι παίζουν σκάκι σε ένα καφενείο της Αθήνας

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, οι δανειστές πιέζουν την Ελλάδα να αναμορφώσει το ασφαλιστικό της, όμως αυτό είναι κάτι πολύ δύσκολο κατά τον επίκουρο καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Πειραιά Πλάτωνα Τήνιο. Η τεράστια γραφειοκρατία και η στεγνή δημόσια διοίκηση από το προσωπικό που είτε βγαίνει στη σύνταξη, είτε στη διαθεσιμότητα καθιστούν σχεδόν αδύνατη τη δημιουργία μιας αξιόπιστης βάσης δεδομένων για το συνταξιοδοτικό σύστημα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι παρά τη μαζική συνταξιοδότηση, τα επίσημα στοιχεία της κυβέρνησης κάνουν λόγο για 2,65 εκατ. συνταξιούχους σήμερα, αριθμός μικρότερος από τα 2,7 εκατ. το 2013. «Αυτό χρήζει εξήγησης. Δεν ξέρουν τι κάνουν» αναφέρει ο κ. Τήνιος. «Το σύστημα είναι μια βόμβα έτοιμη να σκάσει», καταλήγει.

Το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα είναι μια βόμβα έτοιμη να σκάσει

Η δημοσιογράφος της νεοϋορκέζικης εφημερίδας εκτιμά πως ακόμα κι αν ο Αλέξης Τσίπρας δεν δεχθεί τις απαιτήσεις των δανειστών αναφορικά με το συνταξιοδοτικό, και πάλι τα μέτρα που θα συμφωνηθούν «θα χτυπήσουν σκληρά τους συνταξιούχους». Για παράδειγμα, η αύξηση του ΦΠΑ σε βασικά αγαθά.

Η Ντέιλι κλείνει το άρθρο της με το πέρασμά της από ένα από τα Ταμεία. Εκεί, «δεκάδες περίμεναν με την ελπίδα ότι ξεμπλοκάρετε η αίτησή τους για σύνταξη». Ο 70χρονος Λάζαρος Παπαδόπουλος δήλωσε στη ρεπόρτερ ότι έκλεισε το μαγαζί του και έμπλεξε με τη «χαρτούρα» των δικαιολογητικών για τη σύνταξη πριν από τρία χρόνια και πως ακόμα δεν του έχει δοθεί η σύνταξη. Παλεύει να τα βγάλει πέρα με την προκαταβολή των 420 ευρώ μηνιαίως. «Στις μέρες μας και σε αυτή την εποχή, θα περίμενες πως όλα γίνονται ηλεκτρονικά, αλλά όχι, μόνο χαρτούρα έχει εκεί μέσα» λέει στην Αμερικανή δημοσιογράφο.

Οσο για τις γυναίκες των άνω των 50, με παιδιά, η πρόωρη πενιχρή σύνταξη μπορεί να είναι και η μόνη λύση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η 51 ετών Ράνια Ζυρογιάννη η οποία αναφέρει ότι «είναι φρικτά τα πράγματα έξω για τις μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες». Ολες οι πόρτες στην αγορά εργασίας είναι κλειστές. Η ίδια, χωρισμένη με παιδιά, συνταξιοδοτήθηκε με 500 ευρώ. Ομως η αδελφή της που παρέμεινε ενεργή επαγγελματίας, τελικά κατέληξε άνεργη.

Φωτογράφος του οδοιπορικού των New York Times στην Αθήνα ήταν η Ειρήνη Βουρλούμη / eiriniphoto.com