Το Πέραμα είναι ίσως η πιο χαρακτηριστική εικόνα της μνημονιακής οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και αυτό που αποτυπώνεται ανάγλυφα στην ευρύτερη περιοχή είναι ο ορισμός της ανθρωπιστικής κρίσης.
Η ανεργία αγγίζει για τους δηλωμένους άνεργους το 60%. Στην πραγματικότητα όμως είναι πολύ μεγαλύτερο ιδιαίτερα για τους νέους. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού ζει σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας.
Όπως η συνταξιούχος Άννα Κούσουλα, που ουσιαστικά επιβιώνει σε ένα εκτός σχεδίου σπίτι δύο δωματίων στο Ανω Πέραμα, με μια σύνταξη 300 ευρώ μαζί με τον άνεργο εδώ και μια 5ετία γιό της Στράτο. Στο ερώτημα «πώς τα βγάζετε πέρα», η 65χρονη κυρία Άννα απαντά: «Με τα συσσίτια της εκκλησίας και την πρόνοια που μας δίνει κάποια τρόφιμα». Και από τη σύνταξη η 65χρονη συνταξιούχος πληρώνει ΕΝΦΙΑ για ένα σπίτι που μάλλον για παράπηγμα μοιάζει.
Τρώμε από τα συσσίτια
Λίγο πιο κάτω, η κυρία Ελένη με μια σύνταξη του ΟΓΑ μας δείχνει τις άθλιες συνθήκες του κοντέινερ που τη φιλοξενεί. Εικόνες του 21ου αιώνα που δεν ταιριάζουν σε μια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταγράφονται σε ένα αποκλειστικό τηλεοπτικό και φωτογραφικό οδοιπορικό στο Πέραμα, που πραγματοποίησε το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων καταγράφοντας για πολλές μέρες το δράμα που συντελείται σε μια ιστορική περιοχή της Ελλάδας.
Εκει που έγινε η ναυμαχία της Σαλαμίνας την οποία παρακολουθούσε από το όρος Αιγάλεω, ο Πέρσης βασιλιάς. Θέση γνωστή ως ο θρόνος του Ξέρξη.
«Βόμβες» πετρελαίου απειλούν να τινάξουν στον αέρα την περιοχή
Σήμερα, αντί να είναι επισκέψιμος ο χώρος, όπως διεκδικεί και προσπαθεί να πραγματοποιήσει ο νέος δήμαρχος Γιάννης Λαγουδάκης, ο επισκέπτης αντικρίζει πάνω από 200 δεξαμενές πετρελαίου που αποτελούν το άλλο άκρο της τραγωδίας που ζουν οι κάτοικοι του Περάματος. Διακόσιες βόμβες που απειλούν με ένα τυχαίο ατύχημα να μετατρέψουν την περιοχή σε κόλαση, καθώς ο μοναδικός δρόμος πρόσβασης καταλήγει στη θάλασσα, μας λέει ο πρόεδρος του εξωραϊστικού Συλλόγου «Θησέας», Θεόφιλος Αποστολάκης.
Για τον κ. Αποστολάκη «ούτε ένα ευρώ δεν έπεσε στην περιοχή» από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ οι όροι πρόσληψης ακόμη και για ένα μικρό μεροκάματο στην ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη είναι αδιαφανείς και ύποπτοι. «Βρίσκεις δουλειά μόνο αν έχεις κάποιο κανάλι. Βουλευτές, συνδικαλιστές, υπουργοί. Αν δεν έχεις αυτά τα κανάλια δεν μπαίνεις μέσα να δουλέψεις».
Αν δεν έχεις μέσο δεν δουλεύεις
Την περασμένη Πέμπτη, μόνο μια εταιρεία δούλευε στη δεξαμενή της ζώνη, η οποία κατηγορείται ότι προσλαμβάνει όχι εργάτες από την περιοχή, αλλά αλλοδαπούς για να ρίξει τα μεροκάματα. Η παρουσία μιας Πόρσε Καγιέν και η συνεννόηση με έναν αλλοδαπό επιστάτη ίσως να ήταν η πηγή της εντολής που μας ήρθε να μην κινηματογραφήσουμε βορειοαφρικανούς, και η άρνηση εκπροσώπου της εταιρείας να μας δώσει συνέντευξη, γράφει ο δημοσιογράφος του ΑΠΕ-ΜΠΕ Γιώργος Κουβαράς.
Η αλήθεια είναι ότι η ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη του Περάματος υπήρξε για πολλές δεκαετίες κομμάτι από τη βιομηχανική «καρδιά» της Ελλάδας. Ο δήμαρχος Γιάννης Λαγουδάκης υπογραμμίζει ότι «άνθιζαν οι επισκευές, μετασκευές μικρών και μεσαίων πλοίων ονομαστών σε ολόκληρη την Μεσόγειο».
Από τη ζώνη ζούσε όχι μόνο ο ευρύτερος πληθυσμός του Περάματος αλλά και οικογένειες με συναφή επαγγέλματα με το λιμάνι. «Αλλά και 80 επαγγέλματα έξω από το λιμάνι» παρατηρεί ο Θεόφιλος Αποστολάκης. «Μαγαζιά, τόρνοι, και ότι κινείται γύρω από το μέταλλο».
Το Πέραμα μαράζωσε
Σήμερα, τα πράγματα δεν έχουν καμία σχέση με το παρελθόν. Το Πέραμα μαράζωσε. «Δεν ακούγεται ούτε σφυριά» λέει ο 50χρονος Ιωακείμ Γιαννουλάκης που έρχεται κάθε μέρα μήπως πετύχει κάποιο μεροκάματο. Γι' αυτόν και την οικογένεια του τα πράγματα είναι δύσκολα. Ντρέπεται να μας δείξει πώς ζει με τις κόρες του καθώς μόλις πριν από μερικές μέρες επανασυνδέθηκε το ηλεκτρικό και εντάχθηκε στο κοινωνικό τιμολόγιο της ΔΕΗ.
«Οι κοινωνικές υπηρεσίες του δήμου βρίσκονται καθημερινά αντιμέτωπες με τέτοια φαινόμενα» τονίζει ο δήμαρχος που προσπαθεί από τον Σεπτέμβρη, σε συνεργασία με την Περιφέρεια, να δει τις προτεραιότητες. «Συνεργαζόμαστε και με το πρόγραμμα των Γιατρών του κόσμου» που έχει εγκατασταθεί στην περιοχή και βοηθάει όσο μπορεί.
Οι Γιατροί του Κόσμου δεν προλαβαίνουν να κάνουν εμβόλια σε ανασφάλιστα παιδιά
Η επίσκεψή του συνεργείου στο Ιατρείο των Γιατρών του Κόσμου έγινε Τρίτη. Μέρα που η παιδίατρος Άννα Μαΐλλη δεν προλαβαίνει να κάνει εμβόλια σε μικρά παιδιά. «Όσοι είναι μη ασφαλισμένοι και άποροι δεν έχουν καμία πρόσβαση σε κάποια δομή» τονίζει και προσθέτει ότι «οι Γιατροί του Κόσμου είναι η μόνη λύση».
Οι άνθρωποι έχουν απλά να επιλέξουν φάρμακα ή φαγητό
Για τον επικεφαλής των Γιατρών του Κόσμου Νικήτα Κανάκη η κατάσταση στο Πέραμα είναι πολύ χαρακτηριστική της μνημονιακής Ελλάδας, καθώς άνθρωποι «έχουν απλά να επιλέξουν φάρμακα ή φαγητό» ένα δίλημμα απαράδεκτο κυρίως για ηλικιωμένους.
Οι πιέσεις από τη Χρυσή Αυγή
Οι Γιατροί του Κόσμου, που στην περιοχή δέχθηκαν και πιέσεις από τη Χρυσή Αυγή επειδή παρείχαν τις υπηρεσίες τους και σε μετανάστες, είναι μια διέξοδος για ιατρική περίθαλψη όχι μόνο σε βασικές ειδικότητες, όπως καρδιολόγοι, παθολόγοι, οδοντίατροι, αλλά και σε ψυχολογική υποστήριξη καθώς η κρίση έχει οξύνει προβλήματα ψυχικής υγείας.
Η υπεύθυνη του ψυχολογικού τμήματος των Γιατρών του Κόσμου, Χριστίνα Σιδέρη, μαζί με 15 εθελοντές ψυχολόγους, προσπαθούν να αντιμετωπίσουν μια δύσκολη κατάσταση καθώς γίνεται παράλληλα με τα ψυχικά προβλήματα και μια αλόγιστη χρήση ψυχοφαρμάκων. Η ανεργία τονίζει έχει σοβαρές επιπτώσεις, όπως «πολλά περιστατικά κατάθλιψης και αγχωδών διαταραχών».
Αγχολυτικά τύπου Lexotanil «δίνουν και παίρνουν» στο Πέραμα
«Η ιδιομορφία στην πόλη αυτή» προσθέτει η ίδια «ακριβώς επειδή το μορφωτικό επίπεδο είναι χαμηλό, δεν μαθαίνουμε στους ανθρώπους πώς να διαχειρίζονται καλύτερα τα προβλήματα που έχουν, αλλά πρέπει να τους ξεμάθουμε τον λάθος τρόπο που είχαν μάθει, που είχε να κάνει με τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής. Αγχολυτικά τύπου Lexotanil δίνουν και παίρνουν».
Στον χώρο του Περάματος, όταν εγκαταστάθηκε η Cosco, οι άνθρωποι πίστεψαν ότι θα αντιμετωπισθεί εν μέρει το πρόβλημα της ανεργίας. Έφερε δουλειές, μας λέει ο Στράτος, «αλλά μόνο σε όσους ανεβαίνουν στους γερανούς και έχουν δίπλωμα και σε οδηγούς». Αντίθετα ο γραμματέας Λιμενεργατών του ΟΛΠ Γιώργος Γώγος σημειώνει ότι ενώ οι μισθοί έχουν περικοπεί από το 2009 στο ελληνικό τμήμα στην Cosco πληρώνονται με μικρότερα ακόμη μεροκάματα. «Είναι αποικιοκρατικές οι συνθήκες εργασίας» προσθέτει ο Μπάμπης που βάφει μόνος τη βάρκα του.
Τώρα η ζώνη πέθανε, πέθανε και το Πέραμα και η θάλασσα του
Το Πέραμα παλαιότερα είχε πολλά καλά, ονειροπολεί ο κ. Δημήτρης που κληρονόμησε μια βάρκα από τον πατέρα του και μεγάλωσε στο Πέραμα. «Όλοι οι Αθηναίοι έρχονταν εδώ για μπάνιο και η Βουγιουκλάκη, ο Ξανθόπουλος γυρνούσαν ταινίες. Είχε πάνω από 10 κέντρα διασκέδασης που έπαιξαν μεγάλοι ρεμπέτες. Τώρα η ζώνη πέθανε, πέθανε και το Πέραμα και η θάλασσα του».
Τα καλά του Περάματος επιθυμεί να αναδείξει ο δήμαρχος, όπως το Κολυμβητήριο που σήμερα μαραζώνει, πολιτιστικές παρεμβάσεις όπως η επισκεψιμότητα του θρόνου του Ξέρξη και κυρίως να διώξει ή να θέσει κανόνες στις εταιρείες πετρελαίου και να σταθεί δίπλα σε όσους πλήττονται από την ανθρωπιστική κρίση.
Και μην ξεχνάτε, στην εμβάθυνση της κρίσης ποντάρει η Χρυσή Αυγή, προειδοποιεί ο Θεόφιλος Αποστολάκης.