Η κλεψύδρα του χρόνου αδειάζει, τα σύννεφα μαζεύονται απειλητικά πάνω από την Αθήνα και οι πιστωτές δείχνουν να πρεσάρουν ανελέητα την ελληνική κυβέρνηση να αποδεχθεί τις προτάσεις των θεσμών. Σε ένα τέτοιο κλίμα, μεταξύ σφύρας και άκμονος, το Μαξίμου ετοιμάζει την αντιπρότασή του προς τους θεσμούς.
Το «μαύρο μαντάτο» για τον Αλέξη Τσίπρα, έρχεται μέσω του Reutes: Αξιωματούχοι - που δεν επιθυμούν να κατονομαστούν – λένε στο διεθνές πρακτορείο πως καμιά χώρα της ευρωζώνης δεν δείχνει πρόθυμη να συζητήσει την αναδιάρθρωση αλλά και «οποιασδήποτε μορφής ελάφρυνσης» του ελληνικού χρέους.
Reuters: Ξεχάστε αναδιάρθρωση του χρέους
Η Ελλάδα επιδιώκει να αναδιαρθρώσει το τεράστιο δημόσιο χρέος μέσω φθηνότερης αναχρηματοδότησης, μεγαλύτερης διάρκειας αποπληρωμής και διαγραφή μέρους του και να μετατρέψει ένα μέρος του σε perpetual bonds ή ομόλογα που να είναι συνδεδεμένα με το ΑΕΠ.
Όλα αυτά τα σχέδια επί χάρτου δεν βρίσκουν καμία υποστήριξη από την Ευρωζώνη, αναφέρει εκτενές ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters.
Η ελληνική κυβέρνησης διατύπωσε τις ιδέες της για το πώς μπορεί να αναδιαρθρωθεί το χρέος της, που αυτή τη στιγμή κυμαίνεται στην επικίνδυνη ζώνη του 175% επί του ΑΕΠ της, μέσω δύο εγγράφων της που υποβλήθηκαν στους πιστωτές της την περασμένη εβδομάδα.
Όπως αναφέρει το Reuters, η αναδιάρθρωση του χρέους είναι ένα από τα βασικά αιτήματα της Ελλάδας προς τους πιστωτές της, αλλά μέχρι τώρα η Αθήνα δεν έχει δώσει αρκετές εξηγήσεις για τι σημαίνει αυτό. Στην αντίπερα όχθη, η Ευρωζώνη που κατέχει το μεγαλύτερο μέρος του χρέους, δεν θέλει να αρχίσει να συζητάει οποιαδήποτε μορφή ελάφρυνσης του χρέους, προτού η Ελλάδα εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που έχει υποσχεθεί να προχωρήσει ως αντάλλαγμα για τα χρήματα που έχει ήδη λάβει. Και που εκεί ορθώθηκε το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις.
Διφορούμενη προσέγγιση
«Η Ελλάδα πρέπει να επικεντρωθεί στην ολοκλήρωση του προγράμματος – αυτή πρέπει να είναι μια αμοιβαία προτεραιότητα, η αναδιάρθρωση του χρέους δεν είναι στο τραπέζι», δήλωσε ο Σλοβάκος υπουργός Οικονομικών Πίτερ Καζιμίρ στο Twitter.
Το άρθρο του Reuters αναφέρει πως η Ευρωζώνη έχει αποκλείσει ρητά οποιαδήποτε διαγραφή κεφαλαίου, αν και οι κυβερνήσεις εξετάζουν το ενδεχόμενο περαιτέρω παράτασης των προθεσμιών λήξης των υφιστάμενων δανείων.
Η ελληνική προσέγγιση είναι διφορούμενη, αν μη τι άλλο, καθώς τα δύο έγγραφα που παρουσίασαν είναι το ένα πιο φιλόδοξο από το άλλο. Το αξιοπερίεργο είναι ότι στο κείμενο 47 σελίδων που είδε το φως της δημοσιότητας, η Ελλάδα δεν αναφέρει πουθενά τη διαγραφή των υφιστάμενων δανείων, ούτε καν για παράταση της ημερομηνίας λήξης τους.
Αντ 'αυτού, η ελληνική έχει ως στόχο να χρησιμοποιήσει φθηνότερα δάνεια από το ταμείο διάσωσης της Ευρωζώνης για να αγοράσει τα ελληνικά ομόλογα από την ΕΚΤ (ύψους 27 δισεκατομμυρίων ευρώ). Το δεύτερο στοιχείο συνεπάγεται πρόωρη αποπληρωμή του μισού χρέους που οφείλει η Ελλάδα στο ΔΝΤ στο τέλος Μαρτίου 2016 (20 δισεκατομμύρια ευρώ). Η λογική είναι παρόμοια – τα δάνεια του ΔΝΤ είναι πολύ πιο ακριβά από ό,τι τα χρήματα από το ταμείο διάσωσης της Ευρωζώνης.
Η Αθήνα πιστεύει ότι σε συνδυασμό με τα συμφωνηθέντα μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής, αυτά τα μέτρα θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να επιστρέψει στις αγορές από το τέλος του Μαρτίου του 2016 ή και νωρίτερα και ως εκ τούτου η Ελλάδα θα μπορέσει να επωφεληθεί από το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων του Μάριο Ντράγκι.
Το δεύτερο πλάνο της Ελλάδας
Ωστόσο, υπάρχει και ένα δεύτερο έγγραφο από την Ελλάδα που αποκάλυψαν οι Financial Times και είναι σαφώς πιο φιλόδοξο, καθώς περιλαμβάνει τα περιβόητα perpetual bonds. Αυτά, όμως, είναι πολιτικά μη αποδεκτά, δεδομένου ότι έτσι γίνεται αποδεκτό ότι θα πληρωθούν ποτέ. Μια άλλη λύση είναι να συνδεθούν τα ομόλογα με το ελληνικό ΑΕΠ και να έχουν σχέση με τους ρυθμούς ανάπτυξης.
Στην πιο αμφιλεγόμενη πρόταση, το έγγραφο απαιτεί μια σταδιακή διαγραφή του μισού των δανείων που χορηγήθηκαν στην Ελλάδα από τη ζώνη του ευρώ και τον EFSF, που ανέρχονται σήμερα σε 131 δισεκατομμύρια ευρώ, αλλά θα μπορούσαν να φθάσουν σχεδόν στα 144 δισεκατομμύρια ευρώ με πλήρη εκταμίευση.
Η απάντηση των δανειστών
Η απάντηση των πιστωτών σε όλα αυτά ήταν ψυχρή, τονίζοντας ότι τα θέματα του χρέους μπορούν να συζητηθούν μόνο όταν η Ελλάδα ολοκληρώνει την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που υποσχέθηκε.
«Η αναδιάρθρωση του χρέους θα συζητηθεί σε κάποιο σημείο, σύμφωνα με τη δήλωση του Eurogroup το 2012, αλλά δεν υπάρχει μεγάλη κατανόηση μεταξύ των χωρών της ζώνης του ευρώ για την αναδιάρθρωση», είπε ένας ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ, «τα δάνεια της ΕΕ προς την Ελλάδα είναι τόσο φθηνά και έχουν μακρά περίοδο χάριτος – επομένως, δεν υπάρχει ανάγκη αναδιάρθρωσης».
Ο εν λόγω αξιωματούχος δήλωσε ότι οι ευνοϊκοί όροι, συμπεριλαμβανομένου ενός 10ετούς μορατόριουμ αποπληρωμής τόκων για τα δάνεια του EFSF, θα ήταν ίσο με τη μεταφορά τουλάχιστον οκτώ με εννέα δισεκατομμυρίων ευρώ, ετησίως, από τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης προς την Ελλάδας.
«Αυτό είναι ίσο με το 5% του ελληνικού ΑΕΠ. Περισσότερο από όλα, ο προϋπολογισμός της ΕΕ προσφέρει στην Ελλάδα το 3% του ΑΕΠ της, ετησίως, μέσω των διαρθρωτικών και γεωργικών ταμείων, όπως και από το ταμείο συνοχής. Αυτό, προφανώς, και είναι κάτι γενναιόδωρο», αναφέρει ο αξιωματούχος.
Μαξίμου: Συμφωνία μόνο με ρύθμιση χρέους
Η βιωσιμότητα του χρέους, θεωρείται για την ελληνική πλευρά «εκ των ων ουκ άνευ» για να προχωρήσει σε συμφωνία με τους πιστωτές.
Αυτό άλλωστε φρόντισε να διαμηνύσει το μέγαρο Μαξίμου μέσω άτυπης ενημέρωσης το απόγευμα της Κυριακής: Αφ' ενός απέρριψε εκ νέου την πρόταση των Θεσμών λέγοντας πως «μετά και την προχθεσινή συζήτηση στη Βουλή είναι σαφές ότι για την Ελλάδα η πρόταση των τριών θεσμών δεν μπορεί να γίνει στο σύνολό της αποδεκτή. Κανένα κόμμα στη Βουλή δεν είπε, ούτε καν υπονόησε, ότι μπορεί να γίνει αποδεκτό αυτό το κείμενο στο σύνολό του».
Αφ' ετέρου, επανέλαβε πως η μόνη «ρεαλιστική και βιώσιμη πρόταση, τόσο ως προς τα αναγκαία δημοσιονομικά μέτρα και τις δομικές μεταρρυθμίσεις που προτίθεται να υλοποιήσει, όσο και για το κρίσιμο ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους, του οποίου η επίλυση αποτελεί προϋπόθεση για βιώσιμη συμφωνία».
Τα μηνύματα Ομπάμα-Μέρκελ
Ωστόσο από την σύνοδο των G7, ήρθε το δεύτερο μήνυμα για την κυβέρνηση, από τη γερμανίδα Καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ και τον αμερικανό πρόεδρο Μπάρακ Ομπάμα: «Δεν μπορούμε να πούμε ότι το πρόβλημα έχει λυθεί, αλλά είπαμε ότι εργαζόμαστε με μεγάλη επιμονή και καταστήσαμε όλοι μας σαφές ότι στην Ευρώπη αυτά πάνε πάντα μαζί - από τη μία πλευρά δίδεται αλληλεγγύη και από την άλλη πλευρά καταβάλλονται ίδιες προσπάθειες. Και σε αυτό δεν έχουμε ακόμη φθάσει στον επιθυμητό προορισμό», δήλωσε η Καγκελάριος στο δεύτερο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ZDF.
Από την πλευρά του ο Μπάρακ Ομπάμα συμφώνησε με την Α. Μέρκελ ότι «η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και να επιστρέψει στη βιώσιμη και μακροχρόνια ανάπτυξη».
Ο Ομπάμα έστειλε πάντως μήνυμα και στην Ε.Ε. λέγοντας πως αισιοδοξεί ότι η Ελλάδα και οι εταίροι της θα καταφέρουν να χαρτογραφήσουν την πορεία της χωρίς να προκαλέσουν αστάθεια στις διεθνείς αγορές.
Το δικό του μήνυμα έστειλε και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλόντ Γιούνκερ. Οπως είπε, θέλει να στείλει η Ελλάδα εναλλακτικές προτάσεις γρήγορα, ώστε να μπορέσει να τις συζητήσει με τον Αλέξη Τσίπρα αυτή την εβδομάδα στις Βρυξέλλες.
Η Αθήνα ετοιμάζει βελτιωμένη αντιπρόταση
Μετά το μπαράζ πιέσεων, η Αθήνα ετοιμάζει βελτιωμένη πρόταση, με στόχο να αρθεί το αδιέξοδο, ώστε ο Αλέξης Τσίπρας να την έχει στα χέρια του την Τετάρτη στις Βρυξέλλες για την τριμερή με Μέρκελ και Ολάντ.
Ετσι, το πρωθυπουργικό επιτελείο βάζει μπροστά ένα πακέτο βελτιωτικών προτάσεων στην κατεύθυνση για συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η επεξεργασία της εν λόγω πρότασης δεν αποκλείεται να περιλαμβάνει αλλαγές στον χαμηλό και μεσαίο συντελεστή ΦΠΑ, καθώς και στο δημοσιονομικό κενό. Παράλληλα, αύριο Δευτέρα μεταβαίνει στο Βερολίνο ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης ο οποίος, σύμφωνα με το Reuters, θα συναντηθεί εκτάκτως με τον Γερμανό ομόλογό του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Ο απίστευτος διάλογος Σόιμπλε-Λιου για την Ελλάδα
Η αποκάλυψη ενός διαλόγου που φέρεται να έγινε μεταξύ του αμερικανού υπουργού Οικονομικών Τζακ Λιού και του γερμανού ομολόγου του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ρίχνει νέο φως στις διαφορές Βερολίνου-Ουάσιγκτον.
Οπως αποκάλυψε ο ανταποκριτής του Mega στο Βερολίνο, ο διάλογος των δύο ανδρών, διημήφθη τηλεφωνικώς πριν μερικές ημέρες.
Σύμφωνα με όσα μετέφερε πηγή της Γερμανίας ο διάλογος είχε ως εξής:
- Τζακ Λιού: Στηρίξτε την Ελλάδα
- Βόλφκαγκ Σόιμπλε: Δώστε κι εσείς 50 δισ.ευρώ για να σωθεί!
- Τζακ Λιού: ...
Οπως σχολίασε μάλιστα η πηγή που αποκάλυψε το διάλογο «όταν μπαίνει θέμα χρημάτων, η Ουάσιγκτον κάνει πάντα πίσω...».
Υπό πίεση η Μέρκελ: Της ζητούν σκληρή στάση έναντι της Ελλάδος
Οι Financial Times, δίνουν μια ακόμη παράμετρο, που είθισται να αγνοείται από την ελληνική πλευρά: Η Άνγκελα Μέρκελ βρίσκεται υπό αυξανόμενη πίεση στο εσωτερικό του κόμματός της,όσο οι διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα εντείνονται και ο θυμός ανεβαίνει, καθώς στο βάθος υπάρχει ο κίνδυνος αποτυχίας.
Οι ηγέτες του κυβερνητικού συνασπισμού -συμπεριλαμβανομένων και των πολιτικών του SDP που είναι πιο θετικά διακείμενοι στην ελληνική πλευρά- γίνονται περισσότερο αιχμηροί κατηγορώντας την ελληνική κυβέρνηση για την κρίση. Οπως τονίζουν οι Financial Times, οποιαδήποτε συμφωνία παρουσιάσει η κ. Μέρκελ στην Bundestag που δεν θα περιλαμβάνει υποχωρήσεις της τελευταίας στιγμής από την Ελλάδα, θα αντιμετωπίσει σοβαρή αντίσταση.
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Φεβρουάριο, τότε που κρινόταν η παράταση του ελληνικού προγράμματος, η Μέρκελ κατάφερε να πείσει το μεγαλύτερο μέρος των βουλευτών της αν και βρέθηκαν 29 βουλευτές που τάχθηκαν εναντίον μιας επέκτασης. Από τότε, περίπου 135 βουλευτές έχουν αναπτύξει έντονο σκεπτικισμό έως άρνηση σε τυχόν παραχωρήσεις προς την Ελλάδα. Με τη βοήθεια των Πράσινων και του Die Linke, η πρόταση μπορεί να περάσει, αλλά θα έχει τρωθεί η δύναμη της Μέρκελ αν δει μεγάλο μέρος των δικών της βουλευτών να τάσσονται κατά της πρότασής της.
Το κλίμα αποτυπώνει και η δήλωση του Ζίγκμαρ Γκάμπριελ: «Η Ευρώπη έχει εξαντλήσει τις πιθανότητές της με το προσφέρει συμβιβασμούς στην Αθήνα», είπε για να συμπληρώσει: «Ο Αλέξης Τσίπρας δεν είναι έτοιμος να προσεγγίσει τα ζητήματα που πρέπει να επιλύσει».
Από την άλλη, αιχμηρός εμφανίστηκε και ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς λέγοντας πως έχει εκνευριστεί με τον τρόπο που αντιμετωπίζει την κατάσταση η ελληνική κυβέρνηση.
Φυσικά, οι Χριστιανοδημοκράτες είναι αυτοί που ακολουθούν τη σκληρή γραμμή στέλνοντας μήνυμα ότι θα αντιδράσουν σε οποιαδήποτε πρόταση για τρίτο πακέτο στήριξης προς την Ελλάδα. Μάλιστα, η στάση που θα κρατήσουν οι βουλευτές του κόμματος της Μέρκελ είναι καθοριστική, καθώς οποιαδήποτε έγκριση της συμφωνίας θα περάσει από τη γερμανική Βουλή, άρα θα χρειαστεί να την ψηφίσουν κι αυτοί.
Ο Πέτερ Ράσμουσεν, επικεφαλής της επιτροπής οικονομικών θεμάτων της γερμανικής Βουλής, λέει με νόημα: «Η Γερμανία δεν μπορεί να αντέξει έναν ''βρόμικο'' συμβιβασμό. Η Ελλάδα δεν έχει εκπληρώσει τις υποσχέσεις της για μεταρρυθμίσεις».
Η προσεκτική διατύπωση από την Iskra
Την ίδια ώρα, στην Αθήνα, ενδιαφέρον παρουσιάζει η διατύπωση άρθρου στην ιστοσελίδα Iskra που εκφράζει τις απόψεις της Αριστερής Πλατφόρμας του Π. Λαφαζάνη. Υπό τον τίτλο « συμφωνία μόνο αν ωφελεί το λαό και τον τόπο» επαναλαμβάνει την πλήρη αντίθεσή της με την πρόταση των θεσμών αλλά και την αντιπρόταση της Αθήνας μέσω του κειμένου 47 σελίδων.
Σύμφωνα με το κείμενο «απαιτείται μια συμφωνία που όχι μόνο δεν θα περιέχει μέτρα λιτότητας, νεοφιλελεύθερες απορυθμίσεις και ιδιωτικοποιήσεις, αλλά και θα προβλέπει δραστική διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους και μια μεγάλη αύξηση της ρευστότητας ώστε να πάρει μπρος η ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας».
Οσο για την περίπτωση άρνησης των δανειστών; «Είναι σίγουρο πως αυτοί θα χάσουν πολύ περισσότερα από ό, τι η χώρα μας (...) Η χώρα μας διαθέτει πολλές εναλλακτικές λύσεις που παρά τις προσωρινές δυσκολίες, μπορούν να ανοίξουν το δρόμο για ελπιδοφόρες, προοδευτικές εξελίξεις. Που μπορούν να γεμίσουν αισιοδοξία το λαό και μπορούν να ανοίξουν το δρόμο για την παραγωγική ανασυγκρότηση του τόπου».