Το αμερικανικό δίκτυο CNBC θεωρεί ως πολύ πιθανή την εξέλιξη να μπει ένα πλαφόν στις τραπεζικές αναλήψεις των Ελλήνων καταθετών.
«Η οικονομία της Ελλάδας και ο τραπεζικός της τομέας νιώθουν την πίεση των μεταρρυθμίσεων για τη διάσωσή τους, ενώ έχει επέλθει αδιέξοδο μεταξύ της Αθήνας και των διεθνών πιστωτών της και οι φόβοι πως οι τραπεζικοί λογαριασμοί των καθημερινών ανθρώπων θα αποστραγγιστούν αυξάνονται» σχολιάζει η Dhara Ranasinghe.
Η δημοσιογράφος του αμερικανικού δικτύου επισημαίνει την αυξανόμενη εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από τον έκτακτο μηχανισμό παροχής ρευστότητας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και σημειώνει ότι «αναλυτές λένε πως αν η ΕΚΤ περιορίσει αυτόν τον δανεισμό, η Ελλάδα μπορεί να βρεθεί χωρίς άλλη επιλογή παρά να επιβάλλει έλεγχο κεφαλαίων (capital controls)».
«Εν ολίγοις, αυτό σημαίνει περιορισμός της ποσότητας μετρητών που οι καταναλωτές και οι επιχειρηματίες μπορούν να σηκώσουν από τις τράπεζες» προσθέτει.
Στη συνέχεια αναλύει τους λόγους που τον τελευταίο καιρό έχει αυξηθεί ο κίνδυνος για έλεγχο κεφαλαίων:
- Μαζικές εκροές καταθέσεων
Η αποτυχία να επιτευχθεί συμφωνία μέχρι στιγμής έχει αυξήσει την αβεβαιότητα για το μέλλον της Ελλάδας, κάτι που έχει προκαλέσει τη μαζική εκροή καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες, σχολιάζει το CNBC και επισημαίνει ότι κατά αυτόν τον τρόπο, οι ελληνικές τράπεζες εξαρτώνται απόλυτα από τον ELA, αφού τα αποθεματικά τους έχουν κάνει φτερά.
Σε αυτό το σημείο, η Ranasinghe αναφέρει το σημείωμα αναλυτών της UBS για τα ελάχιστα αποθεματικά των 1,9 δισ. ευρώ των ελληνικών τραπεζών και τις εκροές καταθέσεων μέσα σε έναν μήνα που υπολογίζονται από 3 έως 7 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι «οι ελληνικές τράπεζες χρειάζονται τον ELA για να μπορούν να κρατούν σε λειτουργία τα ΑΤΜ τους».
- Η Ελλάδα με το πιστόλι της ΕΚΤ στον κρόταφο
Η Αμερικανή δημοσιογράφος τονίζει εν συνεχεία, πως «με δεδομένο τον αργό ρυθμό των διαπραγματεύσεων, η ΕΚΤ δεν έχει αυξήσει σημαντικά το ποσό της έκτακτης ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες».
Και αυτό είναι ένα από τα σημεία-κλειδιά κατά τους αναλυτές, που αυξάνει τον κίνδυνο για επιβολή capital controls. Διότι, «αν (η ΕΚΤ) μειώσει τη χρηματοδότηση, η Αθήνα θα χρειαστεί να επιβάλει έλεγχο κεφαλαίων και να περιορίσει τις αναλήψεις μετρητών, ώστε να κρατήσει ζωντανές τις τράπεζες».
«Με δεδομένο ότι η Ελλάδα και οι δανειστές παραμένουν “στα μαχαίρια” αναφορικά με σημαντικής σημασίας όρους για συμφωνία του προγράμματος διάσωσης, υπάρχει ένας σημαντικός και αυξανόμενος κίνδυνος για επιβολή ενός είδους ελέγχου κεφαλαίων» δηλώνει στο CNBC ο Νίκολας Σπίρος, εκτελεστικός διευθυντής του Spiro Sovereign Strategy, και προσθέτει: «Αν η ΕΚΤ αναγκαστεί να περιορίσει σημαντικά τον ELA εξ αιτίας μιας χρεοκοπίας ή μιας ρήξης στις διαπραγματεύσεις, τότε είναι πολύ πιθανό η Ελλάδα να ακολουθήσει τον δρόμο της Κύπρου» πρόσθεσε.
Σενάριο Κύπρου;
Σε αυτό το σημείο, η Ranasinghe υπενθυμίζει τι έγινε «στο μικροσκοπικό νησί της Μεσογείου το 2013», κάτι που μπορεί να αποτελέσει «μοντέλο για το τι θα γίνει μετά στην Ελλάδα», όπου είχε μπει πλαφόν στις αναλήψεις από τα ΑΤΜ στα 300 ευρώ ημερησίως, ενώ αν ήθελε να μεταφέρει πάνω από 5.000 ευρώ στο εξωτερικό, χρειαζόταν να λάβει έγκριση από ειδική επιτροπή. Επιπλέον, οποιοσδήποτε ταξίδευε στο εξωτερικό δεν μπορούσε να πάρει μαζί του πάνω από 3.000 ευρώ για κάθε ταξίδι.
Για την ιστορία, ο έλεγχος κεφαλαίων επιβλήθηκε τον Ιανουάριο και άρθηκε τον Απρίλιο.
Πιο ορατός από ποτέ ο έλεγχος κεφαλαίων
Η δημοσιογράφος του CNBC τονίζει ότι πλέον με βάση τα λεγόμενα των αναλυτών και τις ανακοινώσεις διεθνών οίκων αξιολόγησης «ο κίνδυνος επιβολής ελέγχου κεφαλαίων είναι πραγματικός» και παραθέτει τα παραδείγματα της Moody's, της Deutsche Bank και της UBS.
Τον προηγούμενο μήνα, ο οίκος αξιολόγησης Moody's είπε ότι πλέον υπάρχει «μεγάλη πιθανότητα» να επιβληθεί στην Ελλάδα capital controls, την περασμένη εβδομάδα η Deutsche Bank υποστήριξε ότι «υπάρχει 40% πιθανότητα» επιβολής τέτοιων μέτρων και την Δευτέρα η UBS ανέφερε σε ανάλυσή της: «Οι διαπραγματεύσεις έχουν μπει σε μια αποφασιστική φάση, ενώ οι συζητήσεις συνεχίζουν να είναι δύσκολες. Ο κίνδυνος επιβολής ελέγχου κεφαλαίων έχει αυξηθεί κατά 40% με 50% κατά την άποψή μας, ενώ ο κίνδυνος εξόδου (από το ευρώ) έχει τώρα αυξηθεί κατακόρυφα κατά 20 με 30%».
Πρώτα η άδεια από την ΕΕ και μετά το capital controls
Πάντως, η Αμερικανή οικονομική συντάκτρια επισημαίνει πως «αν η Ελλάδα αποφασίσει να επιβάλει έλεγχο κεφαλαίων, θα πρέπει πρώτα να ζητήσει άδεια, καθώς σύμφωνα με τη Συνθήκη της ΕΕ, η επιβολή capital controls επιτρέπεται μόνο έπειτα από αίτηση του κράτους-μέλους».
«Ιδανικά ο έλεγχος κεφαλαίων θα πρέπει να επιβληθεί εν μία νυκτί... Αυτό θα βάθαινε κι άλλο την Ελλάδα στην ύφεση, αλλά θεωρητικά θα έδινε στην Αθήνα χρόνο για να καταλήξει σε μια βραχυπρόθεσμη συμφωνία με τους πιστωτές» δηλώνει ο Νίκολας Σπίρο.
«Ωστόσο, για να είμαστε ακριβείς, ο έλεγχος κεφαλαίων αντιβαίνει στο κοινοτικό δίκαιο και η περίπτωση της Κύπρου είχε αντιμετωπιστεί ως ιδιάζουσα. Αν η Ελλάδα πρέπει να πάει τόσο μακριά όσο μέχρι την επιβολή ελέγχου κεφαλαίων, τότε ρισκάρει να αυξήσει σημαντικά την πιθανότητα ενός “Grexit”» προσθέτει.
