Όταν η γελοιογραφία ξορκίζει το φανατισμό

«Εμείς γελοιογραφούμε με βάση την αρχή ότι μοιάζουμε»

Αυτά είναι μόνο μερικά από τα θέματα που συζητήσαμε στο χώρο του Ιωνικού Συνδέσμου με τους Έλληνες και Τούρκους γελοιογράφους, Νεζί Ντανιάλ, Σεβέν Νουμαν, Μοχάμεντ Σεγκοζ, Ερκάν Αγιόλ, Γιάννη Γερούλια, Σοφία Μητράκη, Νίκο Τριανταφύλλου και Αντώνη Πάσσαρη.

Ο εκ Λιβαδείας ορμώμενος κ. Γιάννης Γερούλιας, μας εξιστορεί την πρωτοβουλία. «Το πρόγραμμα ξεκίνησαν οι Τούρκοι γελοιογράφοι με δική τους πρωτοβουλία και εμείς συμμέτοχοι.

Ο πολυβραβευμένος γελοιογράφος Θανάσης Ευθυμιάδης, αντιπρόεδρος στη FECO LEVADIA (μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Γελοιογραφίας - FECO) ανέλαβε την επικοινωνία με τους Τούρκους γελοιογράφους, με αυτόν πρώτο-επικοινώνησαν οι Τούρκοι και αφού σαν ομάδα συμφωνήσαμε, προχωρήσαμε στην πραγματοποίηση της συνεργασίας με την υποστήριξη της Γενικής Γραμματείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Ο Θανάσης Ευθυμιάδης δεν πρόλαβε να δει την ολοκλήρωση του έργου μιας και πριν λίγο καιρό έφυγε από τη ζωή. Στην εκδήλωση του Ιωνικού, παρόντες ήταν η γυναίκα του και ο γιος του, όπου παρέλαβε μία αναμνηστική πλακέτα από τον Νεζί Ντανιάλ ο οποίος κατά την παράδοση δάκρυσε, λέγοντας «αυτό είναι η αδελφότητα μεταξύ δύο λαών».

Πέρα από κάθε πολιτική επικαιρότητα και γεωστρατηγικά συμφέροντα που επιβάλλονται και επιβλήθηκαν από πολιτικούς άνδρες στο πέρασμα της ιστορίας, οι άνθρωποι που συναντήσαμε στον Ιωνικό Σύνδεσμο θεωρούν τους εαυτούς τους γειτόνους, «όπως οι γείτονες στο χωριό» τονίζει ο κ. Γιάννης Γερούλιας, για να εκμυστηρευτεί λίγο μετά ο Νεζί Ντανιάλ πως ερχόμενος στην Eλλάδα, τρόμαξε, «ήταν μία αποκάλυψη, γιατί έτσι μας έχουν μάθει…».

Το σκίτσο είναι η αιχμή του δόρατος

Σε ένα τέτοιο κλίμα εύκολα αναρωτιέσαι αν αξίζει… «Από την εμπειρία σας, η γελοιογραφία μαζί με άλλες μορφές τέχνης έχουν κάποιο αντίκτυπο, μπορούν να επηρεάσουν την κρατική πολιτική, μπορεί η γελοιογραφία να φτάσει μέχρι το σημείο να επηρεάσει συνειδήσεις και δει πολιτικές συνειδήσεις;»

«Από την πλευρά μας, θέλουμε να κάνουμε αυτό που δεν μπορούν να κάνουν οι πολιτικοί, θέλουμε να σπάσουμε με τη γελοιογραφία αυτό το στερεότυπο. Το καθήκον των γελοιογράφων είναι να κάνουν αυτό που δεν μπορούν να κάνουν οι πολιτικοί. Σκοπός μας είναι να διατηρήσουμε την επικοινωνία των συναισθημάτων»

Οι άνθρωποι είναι ίδιοι και στις δύο χώρες, με τον ίδιο τρόπο γλεντάμε, έχουμε κοινή κουλτούρα, οι σερβιτόροι συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο, αισθάνομαι σαν να είμαι στην Τουρκία», τόνισε ο Νεζί Ντανιάλ .

Ο Ερκάν Ακιόλ, που κάθεται λίγο πιο πέρα, φαίνεται μειλίχιος, εργάζεται σε μία από τις μεγαλύτερες Τουρκικές εφημερίδες, τη Mιλιέτ και φαίνεται να γνωρίζει καλά από πολιτική γελοιογραφία.

«Οι γελοιογραφίες γίνονται πάντα σε ένα πολιτικό πλαίσιο, είναι δύσκολες. Ο γελοιογράφος καλείται να διαχειριστεί τα εθνικά προβλήματα. Γι αυτό, ας μη βιαστούμε να συμπεράνουμε τη χαλαρότητα της γελοιογραφίας και το τι ωραία που περνάμε. Είναι σημαντικός ο τρόπος που αντιλαμβάνονται αυτά τα πράγματα οι καλλιτέχνες. Η γελοιογραφία είναι πάντα εκεί για να κατακρίνει και να θίξει τα κακώς κείμενα. Η γελοιογραφία συμβάλει στις αντιφάσεις και στα πολιτικά χάσματα. Εμείς γυρνάμε ανάποδα αυτή τη διαδικασία. Εμείς γελοιογραφούμε με βάση την αρχή ότι οι λαοί μοιάζουν».

Ένα έργο που θα μείνει

Τα σκίτσα θα γίνουν αργότερα ένα βιβλίο για «να μείνει για τα παιδιά». Σκοπός τους είναι να φτιαχτούν πολλά βιβλία που θα διανεμηθούν στην Ελλάδα και την Τουρκία.

Μεταξύ τους και ο Μιχαήλ - Εφραίμ, 9 ετών, ο μικρότερος σκιτσογράφος της Ευρώπης, παρακολουθεί …τους συναδέλφους με αυτό το κρυφό χαμόγελο του γελοιογράφου λίγο πριν πιάσει το πενάκι και «πετάξει τα βέλη του».

Από τη συζήτηση δε θα μπορούσε να λείπει η αναφορά στα σκίτσα του Μωάμεθ, που προκάλεσαν κατά το παρελθόν θύελλα αντιδράσεων σε πολλές μουσουλμανικές χώρες.

Θυμίζουμε πως η διαμάχη ξεκίνησε όταν η δανέζικη εφημερίδα «Τζιλάντς Πόστεν» δημοσίευσε 12 σκίτσα του προφήτη του Ισλάμ Μωάμεθ στις 30 Σεπτεμβρίου 2005. Μουσουλμανικές οργανώσεις στην Δανία άρχισαν να διαμαρτύρονται και σταδιακά οι ταραχές εξαπλώθηκαν παγκοσμίως. Οι Υπουργοί Εξωτερικών 11 μουσουλμανικών χωρών απαίτησαν την παρέμβαση της δανέζικης κυβέρνησης, ενώ πολλές αραβικές χώρες έκλεισαν τις πρεσβείες τους στην Δανία σε ένδειξη διαμαρτυρίας.

Η Ισλαμική Συνδιάσκεψη και ο Αραβικός Σύνδεσμος απαίτησαν από τα Ηνωμένα Έθνη να επιβάλλουν κυρώσεις κατά της Δανίας. Μέχρι σήμερα τουλάχιστον 11 άτομα έχουν σκοτωθεί στις διαμαρτυρίες κατά των σκίτσων.

«Αν θέλουμε να θίξουμε το θέμα των σκίτσων του Μωάμεθ στη Δανία, το αποτέλεσμα ποιο είναι; Τίποτα. Αν εγώ βγω στο δρόμο και κοροϊδέψω ή βρίσω την ορθόδοξη θρησκεία, δε θα ωφελήσει κανέναν, τίποτα δε θα κάνω. Αυτό που θέλω να πω, είναι ότι ήταν μία παράπλευρη απώλεια, δεν ωφελήθηκε κανείς και δεν ωφέλησε κανέναν. Στις δημοκρατίες όμως, γίνονται και αυτά τα πράγματα», σχολίασε ο Nezih Danyal.

Αυτά και άλλα πολλά συμβαίνουν στην ελληνο-τουρκική γειτονιά των γελοιογράφων, ενώ μπορείτε να μαθαίνετε νέα τους από εδώ turkyunank.org KAI http://nd-karikaturvakfi.org.tr

Πηγή: cafebabel.gr