Τη μετεγκατάσταση 16.000 αιτούμενων άσυλο από την Ελλάδα και 24.000 από την Ιταλία σε άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ και σε διάστημα δύο ετών, πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, παρουσιάζοντας τις δράσεις για την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Ατζέντας για τη Μετανάστευση.
Βάσει της πρότασης της Επιτροπής, η μετεγκατάσταση των 40.000 συνολικά αιτούντων άσυλο αφορά πρόσφυγες που έφτασαν στην ελληνική και την ιταλική επικράτεια, μετά τη 15η Απριλίου του 2015, ενώ σε ποσοστό 40% αφορά Σύριους και υπηκόους της Ερυθραίας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διευκρινίζει, επίσης, ότι η μετεγκατάσταση των προσώπων αυτών θα γίνει σε διάστημα δύο ετών, ενώ η Ιταλία και η Ελλάδα πρέπει να δεσμευτούν να βελτιώσουν τις διαδικασίες εξέτασης των αιτήσεων ασύλου.
Ο Επίτροπος, αρμόδιος για θέματα μετανάστευσης, Δημήτρης Αβραμόπουλος, παρουσιάζοντας την πρόταση της Επιτροπής τόνισε ότι στόχος είναι να εφαρμοστεί στην ΕΕ ένα «ελάχιστο ποσοστό αλληλεγγύης», αλλά παράλληλα «να διασφαλιστούν να ευρωπαϊκά σύνορα και να σωθούν ζωές».
Ο Έλληνας Επίτροπος υπογράμμισε ότι ο μηχανισμός εσωτερικής μετεγκατάστασης, αποτελεί ένα «δίκαιο» σύστημα κατανομής των μεταναστών, μεταξύ της Ιταλίας και της Ελλάδας που αυτή τη στιγμή δέχονται μεγάλες μεταναστευτικές πιέσεις και των άλλων χωρών-μελών που καλούνται να βοηθήσουν. Σημείωσε, επίσης, ότι ο μηχανισμός που ενεργοποιείται σήμερα θα μπορέσει να υλοποιηθεί και σε άλλα κράτη-μέλη τα οποία ενδεχομένως δεχθούν μεταναστευτικές πιέσεις στο μέλλον.
«Πρέπει να μοιραστούμε τις ευθύνες όλοι. Είναι μια στιγμή που η αλληλεγγύη πρέπει να γίνει πράξη και να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε την αλληλεγγύη ως σλόγκαν», ανέφερε ο Δ. Αβραμόπουλος, σημειώνοντας ότι η Επιτροπή η οποία έως τώρα κατηγορούταν για αδράνεια, μέσα σε 5 μήνες μόνο κατάφερε να υιοθετήσει μια ευρωπαϊκή πολιτική για τη μετανάστευση.
Υπενθυμίζεται ότι προκειμένου να εφαρμοστεί αυτός ο μηχανισμός προσωρινής κατανομής μεταναστών, που χρήζουν διεθνούς προστασίας, στο εσωτερικό της ΕΕ, η Επιτροπή προτείνει για πρώτη φορά να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός επείγουσας κατάστασης για τα κράτη-μέλη που αντιμετωπίζουν αιφνίδια εισροή μεταναστών, σύμφωνα με το άρθρο 78 παράγραφος 3 της Συνθήκης της Λισαβόνας της ΕΕ.
Παράλληλα, για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, η Επιτροπή προτείνει ένα πανευρωπαϊκό πρόγραμμα επανεγκατάστασης (resettlement) που θα παρέχει 20.000 θέσεις κατανεμημένες σε όλα τα κράτη μέλη για εκτοπισμένους που σαφώς χρήζουν διεθνούς προστασίας στην Ευρώπη.
Τόσο η μετεγκατάσταση, όσο και η επανεγκατάσταση των μεταναστών, θα βασίζονται σε ένα σύστημα ποσοστιαίας κατανομής που θα διέπεται από «αντικειμενικά, μετρήσιμα και επαληθεύσιμα κριτήρια». Τα κριτήρια είναι ο πληθυσμός της κάθε χώρας, το συνολικό ΑΕΠ, ο αριθμός των αιτήσεων για άσυλο και ο αριθμός των ατόμων που έχουν ήδη επανεγκατασταθεί, καθώς και ο δείκτης ανεργίας στη χώρα.