Η παράσταση λέγεται «Τ.Ι.Ν.Α., μια σύντομη ιστορία για την κρίση» Μπαίνοντας στην αίθουσα ακούς δυνατά το «You are simply the best» της Τίνα Tάρνερ (η συνωμοσία κοινού-σκηνοθέτη έχει αρχίσει). Με σαρδόνιο ύφος λίγα λεπτά μετά οι ηθοποιοί της παράστασης σε ενημερώνουν πως ο τίτλος παραπέμπει στην αγαπημένη φράση της Μάργκαρετ Θάτσερ στη δεκαετία του '80 για την οικονομία: Τhere is no alternative. Nαι, δεν υπάρχει εναλλακτική.
Στο υπόγειο του Ιδρύματος Κακογιάννη, μέσα σε 60 λεπτά, με ελάχιστα σκηνικά μέσα, τρεις ηθοποιούς και με τη νευρώδη σκηνοθετική προσέγγιση του Αλέξανδρου Ευκλείδη, ακούς για ενυπόθηκα δάνεια, κεφαλοποίηση, CDS, δομημένα χρεωστικά ομόλογα και τούρτες CDO. «Βρίσκεσαι» στο γραφείο των διοικητών της Lehman Brothers, της Μοοdy's, της Morgan Stanley, στο Οβάλ Γραφείο με τον Τζορτζ Μπους, στις επιχειρήσεις γοητείας για την πώληση δανείων, στο σπίτι του μη προνομιούχου που υπογράφει για να πάρει στεγαστικά δάνεια και βρίσκεται στο τέλος στο δρόμο. Στερημένος ακόμα και με το δικαίωμα της ψήφου.
Καθόλου διδακτικά, με χιούμορ, με ριπές πληροφοριών, σα να διαβάζεις το μεστό ιστορικό της κρίσης σε ένα μεγάλο έντυπο του εξωτερικού, αλλά με βιωμένη γείωση και χιούμορ. Χιούμορ πικρό (σαν τη γεύση του αίματος στο στόμα), χιούμορ παραδοχής της τύφλωσης, χιούμορ που σε κάνει να σκεφτείς πιο βαθιά για όσα απέφευγες να ομολογήσεις. Το έργο «Τ.Ι.Ν.Α. μια σύντομη ιστορία για την κρίση »του Γάλλου Σιμόν Γκραζνά, εντάσσεται στο πρόγραμμα «Το Γαλλικό Θέατρο à la Grecque», δηλαδή στο 2ο Φεστιβάλ Σύγχρονου Θεάτρου από το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος & το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Για τρεις μόνο παραστάσεις – η τελευταία θα δοθεί σήμερα Τρίτη 19 Μαϊου- η παράσταση που δόμησε ο Αλέξανδρος Ευκλείδης με τους τρεις ηθοποιούς του σε όλους τους ρόλους (για την ακρίβεια τους χαρακτήρες: ο πολίτης, ο τραπεζίτης, ο ασφαλιστής, ο κεντρικός τραπεζίτης, ο χρηματιστής, ο hedge funder κ.ο.κ.) δεν άφηνε την προσοχή σου να αποσπαστεί ούτε δευτερόλεπτο, έκανε εύληπτη κάθε οικονομική έννοια, κρατούσε τη συνέχεια της λογικής, την ανάπτυξη της ιστορίας σε νευρώδη ρυθμό. Χωρίς να τραγικοποιεί, με παιχνίδια, με μικρά gangs, σχεδόν με ευρήματα τσίρκου.
Οι Πολυξένη Ακλίδη, Γιώργος Δάμπασης, Έκτορας Λιάτσος υπηρέτησαν αυτή τη γραμμή και μάλιστα μυήθηκαν και απέδωσαν στη σκηνή θραύσματα της αυστηρά προσωπικής σκηνοθετικής γραφής του Αλέξανδρου Ευκλείδη από τη χώρα της όπερας όπου διαπρέπει. Αλλωστε αυτή ήταν η πρώτη του σκηνοθεσία σε αμιγώς θεατρικό έργο. Ο ίδιος σημειώνει για το έργο πως: «επιχειρεί με συγκινητική ειλικρίνεια να κάνει το θέατρο χρήσιμο για το θεατή αλλά και για τους δημιουργούς του, καθώς επιθυμεί να του δείξει τους (όλο και πιο) περίπλοκους μηχανισμούς που μετέρχονται οι (όλο και πιο) περίπλοκοι μηχανισμοί εξουσίας για να υποδουλώσουν άτομα και κοινωνίες. Το έργο του Σιμόν Γκρανζά βρίσκεται στην υπηρεσία αυτού που ο προπάτορας Μπρεχτ αποκαλούσε “τη μεγάλη υπόθεση της αλλαγής”.»
Το κείμενο και η σκηνοθεσία δεν μπορούν να σε αποτρέψουν από το να χαμογελάσεις, ακόμη και όταν ακούγονται φράσεις που σε πληγώνουν μέσα από διαδικασία αυτοδιάψευσης. «Στη αρχή όλοι είχαν το δικαίωμα να ζήσουν το αμερικάνικο όνειρο» ακούγεται και βλέπεις μπροστά στα μάτια σου σκηνές του παρελθόντος, φέτες μιας ζωής με μπούσουλα το american dream και την προσγείωση στην σημερινή πραγματικότητα. Παγιδευμένοι στο άλλο σλόγκαν της αγοράς και των ρυθμιστών της, στην παγίδα του «trend is your friend».
Από το αλισβερίσι με τον μετανάστη Paramo για να πειστεί να πάρει δάνεια, μέχρι τη στάση του αφεντικού του που παγώνει τις αυξήσεις μέχρι να φτάσει στη χρεοκοπία, την κατάρρευση της Lehman Brothers, τους εκβιασμούς μέσα στο Οβάλ Γραφείο με έναν άβουλο πλανητάρχη που τρώει πρέτσελ και τραγουδάει γκόσπελ, στα παιχνίδια με χώρες που θεωρούνται subprimes, τους εκβιασμούς σε κυβερνήσεις, την προσφυγή σε δημοψηφίσματα... Και αυτό είναι το τελευταίο σημείο, το σημείο που πέφτει σκοτάδι στην αίθουσα: Τα 60 λεπτά τελείωσαν. Η συνέχεια στην πραγματική ζωή.
T.I.N.A. μια σύντομη ιστορία για την κρίση
Αίθουσα: Ειδικά διαμορφωμένος υπόγειος χώρος
Ώρα έναρξης όλων των παραστάσεων: 21:00
17, 18, 19 Μαΐου 2015, στις 21:00
Τ.Ι.Ν.Α., μια σύντομη ιστορία για την κρίση
Σιμόν Γκρανζά / Simon Grangeat
Σκηνοθεσία Αλέξανδρος Ευκλείδης
Μετάφραση: Εφη Γιαννοπούλου
Στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης