Τα κορίτσια που είχε απαγάγει η Μπόκο Χαράμ και σώθηκαν πρόσφατα μετά από επιχείρηση του Νιγηριανού στρατού, παρατάσσονται στην ουρά για να παραλάβουν ρούχα και ήδη πρώτης ανάγκης από την ομάδα του Ερυθρού Σταυρού. Ομως τίποτα δεν είναι αρκετό για να ανακουφίσει την ψυχική και σωματική κακοποίηση που υπέστησαν.
Μαρτυρίες που σοκάρουν και εικόνες που έχουν καταστρέψει ολοσχερώς την παιδική τους αθωότητα και τις έχουν σημαδέψει ανεπανόρθωτα.
«Είδα το θάνατο όσο ήμουν όμηρος της Μπόκο Χαράμ. Ζούσα με το θάνατο», λέει η Μάργκαρετ. «Είναι μόνο ο Θεός που με έσωσε. Αλλά δεν είμαι το ίδιος άνθρωπος πια» αναφέρει στο BBC. «Είδαμε τόσα πολλά άσχημα πράγματα. Άνθρωποι σφαγιάστηκαν με μαχαίρια μπροστά μας. Έχει αλλάξει η άποψή μου για τον κόσμο εντελώς» πρόσθεσε.
Η Μάργκαρετ δραπέτευσε από την αιχμαλωσία πριν από μερικούς μήνες. Όταν οι ένοπλοι της Μπόκο Χαράμ εισέβαλαν στο χωριό της κοντά στη Νταμπόα στα τέλη του περασμένου χρόνου, η Μάργκαρετ απήχθη μαζί με τη 3χρονη κόρη της Χαλιμά και τον γιο της Τζέικομπ
Αλλά φεύγοντας άφησε άλλα τρία παιδιά, ηλικίας έξι, οκτώ και δέκα ετών, πίσω στο σπίτι - χωρίς κανείς να τα προσέχει. Με τους τζιχαντιστές να τρομοκρατούν τις πόλεις και τα χωριά, σκοτώνοντας και απαγάγοντας, η Μάργκαρετ έτρεμε για τα παιδιά που άφησε πίσω.
«Γι 'αυτό ακριβώς αποφάσισα να το σκάσω με την κόρη μου», είπε, προσθέτοντας ότι θα ήταν αδύνατο να ξεφύγει κουβαλώντας δύο παιδιά. Πήρε την οδυνηρή απόφαση να αφήσει τον Τζέικομπ στο στρατόπεδο και παρακάλεσε μία άλλη όμηρο, την 20χρονη Χάουα να τον φροντίσει.
Η ίδια η Χάουα, η οποία επίσης διασώθηκε, αναφέρει στο ΒΒC: «Πραγματικά υποφέραμε εκεί. Μας χτυπούσαν αν δεν προσευχόμασταν. Κάθε μέρα μας χτυπούσαν. Πολλά από τα παιδιά αρρώστησαν επειδή δεν έτρωγαν καλά, στο πρόχειρο στρατόπεδο της Μπόκο Χαράμ στο δάσος Σαμπίσα»
Η ίδια, χάρη στον Τζέικομπ που πρόσεχε, κατάφερε να γλυτώσει από το να γίνει νύφη στρατιώτη της Μπόκο Χαράμ: «Δεν είμαι παντρεμένη, αλλά τους είπα ότι ήμουν, είπα “Κοιτάξτε, εδώ είναι το παιδί μου” δείχνοντας τον Τζέικομπ»
Η Χάουα προστάτευσε τα παιδιά κατά τη διάρκεια της τρομακτικής αποστολής διάσωσης, όταν ο Νιγηριανός στρατός εισέβαλε στο στρατόπεδο.
«Όταν το αεροσκάφος ήταν από πάνω τα έκρυψα στους θάμνους για να μη χτυπηθούν από τις σφαίρες. Οι στρατιώτες πυροβολούσαν αδιακρίτως. Μερικές από τις γυναίκες μας χτυπήθηκαν, κάποιες πέθαναν και άλλες τραυματίστηκαν» εξηγεί.
Οταν η Μάργκαρετ έμαθε ότι ο Νιγηριανός στρατός έσωσε 275 γυναικόπαιδα από τα χέρια της Μπόκο Χαράμ έτρεξε στο σχολείο όπου φιλοξενούνται για να βρει με μεγάλη της έκπληξη και συγκίνηση το γιο της Τζέικομπ και τη Χάουα.
Παρά την χαρά της όμως που είναι ζωντανοί, ο Τζέικομπ χρειάζεται πολλή βοήθεια, καθώς είναι σοβαρά υποσιτισμένος, όπως και περισσότερα από 30 από τα 200 άτομα που διασώθηκαν. Κάποιοι είναι τρομακτικά αδυνατισμένοι με τα πλευρά τους να προεξέχουν.
«Οταν τους δίνουμε φαγητό αρχίζουν τον εμετό και τη διάρροια, επειδή έμειναν τόσο καιρό εκεί στο δάσος», εξηγεί η Γκαλαντίμα, μία από τους εργαζόμενους στο πρόγραμμα φροντίδας των θυμάτων. «Μερικά παιδιά έχουν επίσης προβλήματα στα μάτια, γιατί μολύνθηκαν ζώντας στο δάσος, ή υπέστησαν ζημιές από τις εκρήξεις. Εμείς τους παρέχουμε ψυχολογική υποστήριξη όσο μπορούμε» προσθέτει.
«Κάθε ανθρώπινο ον που έχει τεθεί υπό αυτό το επίπεδο στρες σοκάρεται και ο συνήθης μηχανισμός αντιμετώπισης, η ενσωματωμένη ανθεκτικότητα απλώνεται πέρα από το οριακό σημείο», λέει ένας ηγέτης της κοινότητας του Μπόρνο, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί. Μάλιστα, έχοντας βοηθήσει πολλούς πρώην απαχθέντες αναφέρει ότι παρατήρησε σαφείς ενδείξεις του συνδρόμου της Στοκχόλμης: «τους κάνουν πλύση εγκεφάλου και κατήχηση, έτσι έχω συναντήσει κάποιες γυναίκες που αρχίζουν να πιστεύουν ότι η Μπόκο Χαράμ κάνει το σωστό»
Λαμβάνοντας υπόψη το εντυπωσιακό επίπεδο του πόνου, του τρόμου και των αναμνήσεων που στοιχειώνουν αυτές τις γυναίκες και τα παιδιά, η ανάγκη για ψυχολογική στήριξη είναι αναγκαία.
Η Μπόκο Χαράμ άρπαξε τη Σαφίγια τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν πήγε να πουλήσει τα τρόφιμα στην αγορά. Ηταν αρκετούς μήνες έγκυος και απήχθη μαζί με τον σύζυγό της: «Σκότωσαν τον σύζυγό μου χρησιμοποιώντας ένα μαχαίρι. Ακριβώς μπροστά μου του έκοψαν το λαρύγγι» αναφέρει. Από εκεί και μετά ήταν μια μάχη για την επιβίωση τόσο τη δική της όσο και του αγέννητου παιδιού της, καθώς τη μετέφεραν από στρατόπεδο σε στρατόπεδο, καταλήγοντας στο σκληρό περιβάλλον του δάσους Σαμπίσα.
«Κάθε μέρα μας έλεγαν ότι είμαστε άπιστοι και πρέπει να αποδεχθούμε τη θρησκεία τους», θυμάται. «Κάποιες μέρες μας χτύπαγαν και μας στερούσαν το φαγητό και το νερό».
Τελικά η Σαφίγια γέννησε την περασμένη εβδομάδα ένα αγοράκι, μόλις μία ημέρα πριν από τη Νιγηριανή στρατιωτική επίθεση σωτηρίας. «Είμαστε πολύ ευτυχείς που βλέπουμε τους στρατιώτες επειδή η Μπόκο Χαράμ έχει πει ότι θα μας πουλήσουν και ποτέ δεν πίστευα ότι θα ζήσουμε ελεύθεροι ξανά». Η ίδια έχει άλλα τρία παιδιά που δεν έχει ξαναδεί από τη μέρα που απήχθη.
Ο Ερυθρός Σταυρός αναφέρει ότι τουλάχιστον 60 από τα παιδιά στο στρατόπεδο έχουν χωριστεί από τους γονείς τους. Τους τελευταίους μήνες το τοπικό ραδιοφωνικό και ο τηλεοπτικός σταθμός έχει επανενώσει κάποιους συγγενείς, αλλά χωρίστηκαν τόσες οικογένειες κατά τη διάρκεια αυτής της σύγκρουσης, που πρέπει να γίνουν πολλά ακόμα
Υπάρχουν επίσης πολλά θύματα σεξουαλικής βίας που χρειάζονται λεπτή παροχή συμβουλών. Κάποιες νεαρές γυναίκες και έφηβες που απήγαγε η Μπόκο Χαράμ αναγκάστηκαν να παντρευτούν περισσότερους από πέντε άνδρες.
«Κάθε φορά που πήγαιναν για μια επιχείρηση και ένας από τους μαχητές σκοτωνόταν, η γυναίκα του αναγκαζόταν να παντρευτεί έναν άλλο. Τελικά γίνεται μια συνήθης σκλάβα του σεξ» εξηγούν οι ειδικοί.
