Στη Ρίγα, στα τέλη του Απριλίου, η Ελλάδα ίσως έχασε τον τελευταίο της φίλο στην Ευρώπη, γράφουν οι Financial Times, μιλώντας για τον εκνευρισμό του Μισέλ Σαπέν για τον Γιάνη Βαρουφάκη.
Στο Eurogroup, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών που αρχικά είχε υιοθετήσει έναν πιο συμπονετικό τόνο απέναντι στον Γιάνη Βαρουφάκη, ενώθηκε με τους άλλους στην κριτική προς τον Ελληνα ομόλογό του, λένε οι Financial Times, που αναφέρουν ότι πλέον οι παρεμβάσεις του Σαπέν είναι στην ίδια γραμμή με εκείνες του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σε άρθρο με τίτλο «Η Αθήνα χάνει τον τελευταίο φίλο στην ΕΕ καθώς η υπομονή του Σαπέν εξαντλείται».
«Η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει πιο γρήγορα τώρα», είπε ο Σαπέν, εκφράζοντας τον εκνευρισμό που διατύπωσαν άλλοι υπουργοί Οικονομικών στη σύσκεψη. «Χάνουμε χρόνο και ο χρόνος είναι πολύτιμος».
Στην αρχή αυτής της κρίσης, ο Σαπέν ξεχώριζε ως ο πιο επιφανής υπερασπιστής της νέας ελληνικής κυβέρνησης, καλώντας τους Ευρωπαίους ομολόγους του σε συμβιβασμό με την πληγείσα από το χρέος χώρα, σημειώνει το δημοσίευμα. Όταν ο κ. Βαρουφάκης πέρασε από το Παρίσι το Φεβρουάριο, για να ζητήσει νέο πρόγραμμα, ο Σαπέν είπε ότι η Αθήνα χρειαζόταν χρόνο για να καταρτίσει μία λίστα μεταρρυθμίσεων. «Χρειαζόμαστε μέρες ηρεμίας ώστε να μπορέσει να αναπνεύσει η ελληνική κυβέρνηση», είχε πει τότε.
Γάλλοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι η πιο σκληρή στάση του αντικατοπτρίζει απλά την ανυπομονησία εξαιτίας της έλλειψης προόδου στις διαπραγματεύσεις και τις διαφαινόμενες προθεσμίες πληρωμών της Αθήνας. Δεν δείχνει καμία αλλαγή στην ουσία, επιμένουν, καθώς η Γαλλία πάντα απαιτούσαν από την Ελλάδα να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της. «Οι συζητήσεις δεν προχωρούν τόσο γρήγορα όσο θα έπρεπε», είπε ένας αξιωματούχος από το Παρίσι, μιλώντας στους Financial Times.
Ομως, η αλλαγή πλεύσης έχει προκαλέσει ανακούφιση στο Βερολίνο και άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, γιατί τώρα η Γαλλία ευθυγραμμίζεται χωρίς αμφιβολία με τις άλλες δυνάμεις της Ευρώπης. Επίσης, συνέβαλε ώστε να καθησυχαστούν οι υποψίες για γαλλική επιείκεια, με το Παρίσι να καταφέρεται εναντίον της λιτότητας τα τελευταία τρία χρόνια και να δίνει μάχη με τις Βρυξέλλες με τους δικούς χαμένους στόχους του ελλείμματος.
Τους τελευταίους δύο μήνες, η απογοήτευση του Σαπέν για την Αθήνα αυξάνεται και αξιωματούχοι λένε ότι οι παρεμβάσεις τους στις κλειστές συνεδρίες είναι σχεδόν όσο σκληρές όσο εκείνες του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σημειώνει το δημοσίευμα.
«Ακόμη και οι Γάλλοι, που τα τελευταία πέντε χρόνια ήταν πάντα πολύ κόσμιοι με τις ελληνικές αρχές, έχουν διαπιστώσει ότι δεν υπάρχει επαφή με την πραγματικότητα στην Αθήνα. Δεν υπάρχει δράση», ανέφερε ανώτατος Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Σύμφωνα με παρόντες σε ένα από τα πρώτα Eurogroup του Γιάνη Βαρουφάκη το Φεβρουάριο, ο Σαπέν αντέδρασε νωρίς στη διαμάχη για να υπάρξει πίεση για αλλαγή στη στάση απέναντι στην Αθήνα. Την άποψη αυτή δεν τη συμμερίστηκαν άλλοι. Ο επόμενος υπουργός που μίλησε ήταν ο Ιταλός Πιερ Κάρλο Παντοάν, που συνήθως θεωρείται υπέρμαχος της ευελιξίας στη δημοσιονομική πολιτική της ΕΕ. Ακολούθησε πολύ διαφορετική γραμμή, επιχειρηματολογώντας ότι η Ελλάδα πρέπει να τηρήσει τους κανόνες του υφιστάμενου προγράμματος διάσωσης. Κανένας άλλος υπουργός δεν μίλησε υπέρ της Αθήνας μετά από αυτό, λένε αξιωματούχοι.
Ανθρωποι που έχουν μιλήσει με τον Παντοάν αναφέρουν ότι ο Ιταλός, όπως και αρκετοί άλλοι υπουργοί, έχουν χάσει την υπομονή τους με τον κ. Βαρουφάκη, ο οποίος στις αρχές της θητείας του ισχυρίστηκε ότι το ιταλικό δημόσιο χρέος ήταν μη βιώσιμο. Αυτό προκάλεσε δημόσια επίπληξη- ο Παντοάν έγραψε στο Twitter ότι ο κ. Βαρουφάκης ήταν ακατάλληλος- κάτι που πάγωσε τις σχέσεις μεταξύ Ρώμης και Αθήνας.
Μετά από τη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου για την παράταση της δανειακής σύμβασης της Ελλάδας, ο Σαπέν έχει γίνει πολύ λιγότερο ελαστικός. Σύμφωνα με δύο αξιωματούχους της ευρωζώνης, παρόντες στη συνάντηση στη Ρίγα, ο Σαπέν ήταν ιδιαίτερα θυμωμένος εξαιτίας των καθυστερήσεων που προκαλούνται στις συζητήσεις με άσχετα ζητήματα όπως το πού πρέπει να γίνονται οι συναντήσεις και ποιοι να είναι παρόντες, παρότι και οι δύο πλευρές ήξεραν ότι έπρεπε να επιλυθούν ουσιαστικές διαφορές.
Οπως κι άλλοι υπουργοί στη Ρίγα, ο Σαπέν είπε στον κ. Βαρουφάκη ότι τα όρια του υφιστάμενου προγράμματος πρέπει να γίνουν σεβαστά, σημειώνοντας ότι ενώ οι δανειστές της ευρωζώνης θα μπορούσαν να είναι ευέλικτοι, αυτή η ευελιξία έπρεπε να είναι εντός της δομής του ισχύοντος προγράμματος. Μία άποψη που ο Σόιμπλε έχει υιοθετήσει από την αρχή της τρέχουσας αντιπαράθεσης. Επίσης υποστήριξε ότι ο κ. Βαρουφάκης πρέπει να σεβαστεί τους κανόνες της ευρωζώνης.
Στο τέλος της συνάντησης, ο 63χρονος Γάλλος χλεύασε ακόμη και την έκθεση του Ελληνα ομολόγου του σε γαλλικά περιοδικά, κάτι που περιελάμβανε την επίμαχη φωτογράφιση στο Paris Match. «Του είπα ότι διαβάζω το περιοδικό Philosophie. Είναι πολύ καλύτερο από το Paris Match», είπε ο Σαπέν σε δημοσιογράφους.
