Στο νέο κτίριο του Whitney Museum στη Νέα Υόρκη -Αλλάζοντας τη συνύπαρξη τέχνης και πολίτη [εικόνες]

«Ποτέ άλλοτε τα έργα τέχνης δεν φαινόντουσαν τόσο όμορφα. Ποτέ άλλοτε οι επισκέπτες δεν ένιωθαν τόσο καλά ». Αυτή η πρώτη αυθόρμητη αντίδραση όσων βρέθηκαν στο νέο κτίριο του Whitney Museum of American Art που εγκαινιάστηκε επισήμως χθες από την Μισέλ Ομπάμα στη Νεά Υόρκη, φανερώνει μια νέα μεγάλη κατάκτηση στο χώρο των μουσείων και της προσέγγισης της σύγχρονης τέχνης.

Ο Renzo Piano -ναι, ο θρυλικός αρχιτέκτονας που σχεδίασε το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος στο Φάληρο- σχεδίασε ένα μουσείο που αφορά τόσο την τέχνη όσο και τον πολίτη. Με χώρους έκθεσης τόσο εντός του κτηρίου όσο και εκτός, με μια δυναμική, κυκλωτική σχέση που επιβάλλει το διάλογο τέχνης, πόλης, πολίτη. Η λογική του και η επιθυμία του ΔΣ του μουσείου ήταν σαφής: Ενας χώρος ανοιχτό εργαστήρι για τους καλλιτέχνες, ένας χώρος που θα ανθίσουν τα εκπαιδευτικά προγράμματα, χώρος μελέτης, χώρος αναβάθμισης του τρόπου θέασης της τέχνης. Το κτίριο έχει οκτώ ορόφους, και τέσσερις μεγάλους εξώστες. Ολα ενώνονται εξωτερικά με τη γραμμή που ορίζει η εντυπωσιακή σκάλα, έμβλημα της αρχιτεκτονικής του κτηρίου και σύμβολο της λογικής σχεδιασμού του Piano.

Το μουσείο βρίσκεται στην περιοχή Meatpacking district, ανάμεσα στον Hudson και το Greenwich Village. O ίδιος ο Renzo Piano λέει «η μορφή, ο σχεδιασμός του κτιρίου προέκυψε μετά από χρόνια συζητήσεων με το whitney. Συζητήσεις που μας πήγαν πίσω, στις αρχές του μουσείου. Μιλήσαμε για τις ρίζες του whitney στο κέντρο της Νέας Υόρκης και για την ευκαιρία που είχαμε να απολαύσουμε τον ανοιχτόχώρο προς τον ποταμό Ηudson. H εμπειρία επίσκεψης σε ένα μουσείο έχει σχέση με την τέχνη αλλά συνδέεται και με την τοπική κοινότητα και το υπέροχο φυσικό περιβάλλον.»

Πιστός στη δέσμευσή του για μια πράσινη αρχιτεκτονική, ο Piano δημιούργησε το πρώτο μουσείο της Νέας Υόρκης που διεκδικεί το LEED gold status. Εχει πράσινη οροφή, φύτευση στην περιοχή της πλατείας και δεξαμενές συγκέντρωσης νερού από τις βροχές και τις καταιγίδες. Το 20% των υλικών κατασκευής είναι ανακυκλωμένα. Xρειάστηκα εννέα χρόνια για να ολοκληρωθεί το μουσείο που στοίχησε 760 εκατομμύρια δολάρια. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα 35 εκατομμύρια προήλθαν από το Δήμο της Νέας Υόρκης.

Είναι εντυπωσιακό πως αυτές οι βασικές αρχές του Renzo Piano που δημιούργησαν αυτό το μουσείο που έχει συνεπάρει τις ΗΠΑ και το παγκόσμιο κοινό της τέχνης, είναι κυρίαρχες και στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Η εξωστρέφεια, η ροή δράσεων και ενέργειας σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, οι αρχές της πράσινης αρχιτεκτονικής, η απόλυτη ένταξη και άνεση πολίτη και τέχνης.
Οι Νew York Times έγραψαν πως το νέο κτίριο «σημαίνει την αλλαγή στο τοπίο τέχνης της Νέας Υόρκης». H πρώτη έκθεση «America is Hard to See» (τίτλος εμπνευσμένος από ποίημα του Robert Frost) παρουσιάζει 600 έργα 400 καλλιτεχνών. Ενα ισχυρό μήνυμα διατρέχει τον κορμό της έκθεσης, αφού το ένα τρίτα των έργων ανήκουν σε γυναίκες δημιουργών -αριθμός ρεκόρ για τα δεδομένα του Whitney. Tαυτόχρονα υπάρχει ισχυρότατη εκπροσώπηση αφροαμερικανών και ασιατών-αμερικανών καλλιτεχνών, ενώ τα έργα καλύπτουν χρονικά τον τελευταίο αιώνα. Σημειώνουμε ότι το μουσείο έχει 21.000 έργα από 3.000 καλλιτέχνες στη μόνιμη συλλογή του.