Πρόσφατες έρευνες αποδεικνύουν πόσο σημαντική ήταν η ύπαρξη και χρήση της φωτιάς για την επιβίωση των ειδών, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι οι Νεάντερταλ πιθανά να εξαφανίστηκαν επειδή απέτυχαν να αξιοποιήσουν τη δύναμη της φωτιάς στο βαθμό που έκαναν οι άνθρωποι.
Χρησιμοποιώντας για παράδειγμα τη φωτιά στο μαγείρεμα θα επέτρεπε σε αυτούς τους συγγενείς των αρχαίων ανθρώπων να πάρουν περισσότερα θρεπτικά στοιχεία από την ίδια ποσότητα τροφής. Με την πάροδο του χρόνου, η ανατομία του σύγχρονου ανθρώπου αυξανόταν, ενώ ο πληθυσμός των Νεάντερταλ κατρακύλησε προς την εξαφάνιση.
«Η χρήση της φωτιάς θα παρείχε ένα σημαντικό πλεονέκτημα για τον ανθρώπινο πληθυσμό και μπορεί πράγματι να ήταν ένας σημαντικός παράγοντας για την συνολική κατάρρευση ή την απορρόφηση του πληθυσμού του Νεάντερταλ» επισημαίνει η δήλωσε η Άννα Γκόλντφιλντ, υποψήφια διδάκτορας αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βοστόνης, η οποία παρουσίασε τα ευρήματα την Πέμπτη (16 Απριλίου) στο 80ο Ετήσιο Συνέδριο της Εταιρείας για την αμερικανική Αρχαιολογία.
Ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της ανθρώπινης ιστορίας είναι ο λόγος που οι Νεάντερταλ εξαφανίστηκαν στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης περίπου 40.000 χρόνια πριν. Οι Νεάντερταλ ζούσαν στην ήπειρο για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, όταν οι πρώτοι σύγχρονοι άνθρωποι εμφανίστηκαν περίπου πριν από 45.000 χρόνια. Στη συνέχεια, σε ένα σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, οι Νεάντερταλ εξαφανίστηκαν.
«Η άφιξη των ανθρώπων είχε κάτι να κάνει με την εξαφάνιση των Νεάντερταλ» επισημαίνει η Γκολντφιλντ. Αλλά η ακριβής αιτία ήταν θέμα συζητήσεων Μερικοί έχουν υποστηρίξει ότι οι Νεάντερταλ έβρισκαν όλο και πιο δύσκολη την πρόσβαση σε πόρους που χρειάζονταν όταν εμφανίστηκαν οι άνθρωποι, ενώ άλλοι επιστήμονες έχουν προτείνει ακόμη κι ότι οι άνθρωποι πιθανά κανιβάλιζαν τους Νεάντερνταλ.
Το θέμα της εξαφάνισης των Νεάντερταλ είναι πολύ περίπλοκο και έτσι η Γκολντφιλντ και η συνάδελφος της Ρος Μπούτον, μαθηματική βιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ στο Ηνωμένο Βασίλειο, αναρωτήθηκαν αν η χρήση φωτιάς είχε κάτι να κάνει με την εξαφάνιση του είδους.
Μια μεγάλη διαφορά μεταξύ των Νεάντερταλ και των ανθρώπων μπορεί να είναι η γνώση και χρήση της φωτιάς. Οχι μόνο μπορεί να παρέχει ζεστασιά, αλλά δίνει επίσης τη δυνατότητα στους ανθρώπους να μαγειρεύουν την τροφή τους. Αυτό μπορεί να σκοτώσει τα βακτήρια, καθιστώντας την τροφή πιο ασφαλή και την πρόσληψη πρωτεϊνών ευκολότερη που σημαίνει ότι το σώμα μπορεί να αξιοποιήσει περισσότερες θερμίδες από την ίδια ποσότητα τροφής. Επιπλέον, οι Νεάντερταλ μπορεί να χρειάζονταν περισσότερες θερμίδες για να επιβιώσουν, επειδή είχαν υψηλότερη μέση μάζα σώματος.