Πώς ήταν η Τούμπα πριν γίνει προσφυγογειτονιά; Τι υπήρχε στην περιοχή όπου σήμερα απλώνονται οι πολυκατοικίες και το γήπεδο του ΠΑΟΚ; Ποιοι πρωτοκατοίκησαν στην Ανω Τούμπα;
Οι φωτογραφίες που δημοσιεύει το site politestoumpas.gr σε εκδόσεις του δήμου Θεσσαλονίκης και στο National Geographic δεν είναι πολλές, αλλά δίνουν μια πλήρη εικόνα για το πώς ήταν η Τούμπα πριν από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, το 1917, μετά τη μεγάλη πυρκαγιά, και το 1924.
Η λήψη έχει γίνει από πλοίο που βρίσκεται ελλιμενισμένο μπροστά στη σημερινή παραλιακή λεωφόρο Νίκης. Στόχος του φωτογράφου είναι πιθανότατα ο Λευκός Πύργος αλλά, καθώς βρίσκεται σε υπερυψωμένο σημείο, η φωτογραφία έχει βάθος κι απεικονίζει και την περιοχή της Τούμπας. Χωρίς αμφιβολία έχει τραβηχτεί πριν από το 1911 και πριν γκρεμιστεί το περιτείχισμα της φυλακής του Λευκού Πύργου.
Η σημερινή οδός Μελενίκου προς τα ανατολικά. Διακρίνονται τα πρώτα κτίρια του Πανεπιστημίου,το εβραϊκό νεκροταφείο και η Τούμπα στο βάθος. Αριστερά το χωριό που διακρίνεται είναι η Τριανδρία (Βενιζελοχώρι)
Σκηνές και σπιτάκια του συνοικισμού 151 στην σημερινή περιοχή της Τούμπας. Στέγαζαν αρχικά στρατιώτες, πυροπαθείς του 1917 και αργότερα πρόσφυγες. Η λήψη χρονολογείται το 1919.
Φωτογραφία από το National Geographic. Προσφυγικό κατάλυμα στην Τούμπα το 1924.
Πηγή: politestoumpas.gr