Με άρθρο του στον ιστότοπο πολιτικής και οικονομικής σκέψης «Project Syndicate» ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης αναφέρεται στην περιβόητη χειρονομία που προκάλεσε σάλο στη Γερμανία, αλλά και στα τρέχοντα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας.
Το άρθρο του φέρει τον τίτλο: «Απομειώνοντας την την ευρωπαϊκή πολιτική της δυσαρέσκειας» και ουσιαστικά είναι ένα παλαιότερο, αλλά αναθεωρημένο, κείμενο που είχε δημοσιεύει στην προσωπική του σελίδα στο ίντερνετ.
Γράφει ο κ. Βαρουφάκης:
«Ένας Γερμανός τηλεπαρουσιαστής πρόσφατα μετέδωσε ένα επεξεργασμένο βίντεο στο οποίο εγώ, πριν γίνω υπουργός Οικονομικών της Ελλάδα, έκανα στη χώρα του ένα χαιρετισμό με το μεσαίο δάχτυλο. H μετέπειτα σκόνη έδειξε τις πιθανές επιπτώσεις της υποτιθέμενης χειρονομίας, ειδικά σε δύσκολους καιρούς. Πράγματι, η φασαρία που πυροδότησε η εκπομπή, δεν θα μπορούσε να συμβεί πριν από την οικονομική κρίση του 2008, η οποία εξέθεσε τις αδυναμίες της νομισματικής ένωσης της Ευρώπης και έστρεψε το ένα περήφανο κράτος εναντίον του άλλου».
Στη συνέχεια ο κ. Βαρουφάκης εξηγεί: «Όταν, στις αρχές του 2010, η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορούσε πλέον να εξυπηρετεί το χρέος της στις γαλλικές, γερμανικές και ελληνικές τράπεζες, έκανα μια καμπάνια εναντίον της εκστρατείας της να λάβει ένα νέο δάνειο από τους Ευρωπαίους φορολογούμενους για να αποπληρώσει τα χρέη της. Είχα δώσει τρεις λόγους».
Οι τρεις λόγοι
Ο πρώτος λόγος, κατά τον Έλληνα ΥΠΟΙΚ, είναι ότι το νέο δάνειο δεν θα συνιστούσε ένα σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας, αλλά μια κυνική μεταφορά των απωλειών των ιδιωτών, από τα βιβλία των τραπεζών στους ώμους των πιο ευάλωτων πολιτών της Ελλάδας. Και διερωτήθηκε επ' αυτού: «Πόσοι από τους Ευρωπαίους φορολογούμενους που πλήρωσαν γι' αυτά τα δάνεια, γνωρίζουν πως το 90% των χρημάτων που δανείστηκε η Ελλάδα πήγαν στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και όχι στο κράτος και τους ανθρώπους του;».
Ο δεύτερος λόγος είναι ο εξής: ήταν προφανές πως η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να εξοφλήσει τα υφιστάμενα δάνειά της, ενώ οι συνθήκες λιτότητας που προϋπέθεταν τα «πακέτα διάσωσης» θα συνέτριβαν τα ελληνικά εισοδήματα και θα καθιστούσαν το ελληνικό χρέος ακόμη λιγότερο βιώσιμο. Όταν οι Έλληνες δεν θα μπορούσαν να πληρώσουν για το βουνό των χρεών τους, οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι θα έπρεπε να παρέμβουν και πάλι. Ενώ την ίδια στιγμή οι πλούσιοι Έλληνες θα είχαν μεταφέρει τα χρήματά τους στη Φρανκφούρτη και το Λονδίνο.
Τέλος, το να παραπλανάς τους λαούς και τις κυβερνήσεις με το να παρουσιάζεις ένα bank bailout σε πράξη «αλληλεγγύης», τη στιγμή που δεν καταφέρνεις να βοηθήσεις τους απλούς Έλληνες, ουσιαστικά, τοποθετώντας τους ένα μεγαλύτερο φορτίο προς τους Γερμανούς – αυτό θα ήταν μια ενέργεια που υπονόμευε τη συνοχή της Ευρωζώνης. Οι Γερμανοί θα στρέφονταν κατά των Ελλήνων, οι Έλληνες θα στρέφονταν κατά των Γερμανών και καθώς περισσότερες χώρες θα αντιμετώπιζαν φορολογικές δοκιμασίες, η Ευρώβπη θα στρεφόνταν εναντίον του εαυτού της.
Κανένα λόγο για περαιτέρω δανεισμό
Κατά τον κ. Βαρουφάκη, η Ελλάδα δεν είχε κανένα λόγο να δανείζεται από τους Γερμανούς φορολογούμενους (ή άλλων κρατών) από τη στιγμή που το δημόσιο χρέος δεν θα μπορούσε να εξυπηρετηθεί. «Πριν η Ελλάδα πάρει δάνεια, θα έπρεπε να είχε ξεκινήσει η αναδιάρθρωση του χρέους και μια μερική αθέτηση προς τους; πιστωτές του ιδιωτικού τομέα. Αλλά αυτό το ριζοσπαστικό επιχείρημα, σε μεγάλο βαθμό, αγνοήθηκε εκείνη τη στιγμή. Ομοίως, οι Ευρωπαίοι πολίτες θα έπρεπε να ζητήσουν από τις κυβερνήσεις τους να αρνηθούν ακόμη και να διανοηθούν να μεταφέρουν τις ιδιωτικές απώλειες πάνω τους. Αλλά απέτυχαν να το κάνουν και η μεταφορά είχε άμεσες επιπτώσεις», αναφέρει στο άρθρο του.
Τα επόμενα βήμα είναι λίγο πολύ γνωστά. Ο κ. Βαρουφάκης τα θυμίζει: «Το αποτέλεσμα είναι το μεγαλύτερο δάνειο στην ιστορία που καλύφθηκε από φορολογούμενους, με την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα ακολουθούσε σκληρή λιτότητα. Οι πολίτες έχασαν το 1/4 των εισοδημάτων τους και έγινε πλέον αδύνατον να αποπληρωθεί το δημόσιο ή ιδιωτικό χρέος. Η συνεχιζόμενη ανθρωπιστική κρίση ήταν τραγική. Πέντε χρόνια μετά το πρώτο πακέτο στήριξης, η Ελλάδα παραμένει εντός κρίσης. Η εχθρότητα μεταξύ των Ευρωπαίων είναι υψηλότερα παρά ποτέ. Ειδικότερα, οι Έλληνες και οι Γερμανοί έδωσαν βάση στην ηθική διάσταση, άρχισαν να δείχνουν με το δάχτυλο και να βρίσκονται σε ανοιχτό ανταγωνισμό».
Οι εχθροί της Ευρώπης
Συνεχίζει ο κ. Βαρουφάκης: «Το τοξικό παιχνίδι των κατηγοριών, ωφέλησε μόνο τους εχθρούς της Ευρώπης και πρέπει να σταματήσει. Μόνο τότε η Ελλάδα – με την υποστήριξη των Ευρωπαίων εταίρων, με τους οποίους μοιράζονται τη βούληση για οικονομική ανάκαμψη - θα επικεντρωθεί στην υλοποίηση αποτελεσματικών πολιτικών και μεταρρυθμίσεων που θα ενισχύσουν την ανάπτυξη. Αυτό είναι απαραίτητο για να καταφέρει η Ελλάδα να εξοφλήσει τα χρέη της και να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της προς τους πολίτες της. Σε πρακτικό επίπεδο, η απόφαση της 20ης Φεβρουαρίου για τετράμηνη επέκταση, προσφέρει μια σημαντική ευκαιρία για πρόοδο. Όπως προέτρεψαν οι Έλληνες αξιωματούχοι στην άτυπη σύνοδο των Βρυξελλών την προηγούμενη εβδομάδα, θα έπρεπε να εφαρμοστεί αμέσως. Σε μακροχρόνιο επίπεδο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να δουλέψουν μαζί για να επανασχεδιάσουν τη νομισματική ένωση, έτσι ώστε να υποστηρίζει την ευημερία, αντί να τροφοδοτεί την αμοιβαία δυσαρέσκεια. Αυτό είναι ένα δύσκολο έργο. Όμως, με μια ισχυρή αίσθηση του σκοπού, μια κοινή προσέγγιση, και ίσως μια ή δύο θετικές χειρονομίες, μπορεί να επιτευχθεί».