Σε έναν ήσυχο δρόμο στο κέντρο της Αθήνας, η χάλκινη, μοντερνιστική πρόσοψη του Ινστιτούτου Γκαίτε θυμίζει σε όλους πως από το 1952 δεν διδάσκει απλώς τα γερμανικά, αλλά απλώνει τη γερμανική διανόηση και κουλτούρα στην Ελλάδα.
Κι όμως, την προηγούμενη εβδομάδα ενεπλάκη στη διαμάχη μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας για τις πολεμικές αποζημιώσεις. Ο Βρετανός δημοσιογράφος δεν επιθυμεί να κρύψει καταστάσεις ή να τις ωραιοποιήσει. Γι' αυτό και στο τελευταίο άρθρο του στον Guardian σημειώνει προλογικά: «Με τη Γερμανία να είναι έτοιμη να προβάλει βέτο σε περαιτέρω συγχώρεση του ελληνικού χρέους, το να εξαγριώνει κανείς το Βερολίνο δεν συνιστά προφανή λογική. Για τους αμύητους, η εχθρότητα ανάμεσα στα δύο κράτη μπορεί να φαίνεται ανεξήγητη. Ωστόσο, στη γερμανική ψυχή υπήρχε από τα χρόνια του Γκαίτε η ελληνική γοητεία. Ήταν τότε που ο μεγάλος ποιητής και πολιτικός έκανε την μεγάλη στροφή στο θέμα της Ελλάδας υπό τον πίεση των γεωπολιτικών γεγονότων της εποχής που μοιάζουν πολύ με τα σημερινά».
Ο Πούτιν
Κατά τον Μέισον, οι περισσότεροι σκέφτονται την Ελλάδα με όρους οικονομικής κρίσης, ενώ υπάρχει και το γεωπολιτικό πεδίο. Στα βορειανατολικά βρίσκεται ο Πούτιν και το γεγονός ότι η σύνεση της Αθήνας με τη Μόσχας είναι μακρόχρονη και συνδέεται άμεσα με την κουλτούρα των δύο λαών. «Οι συμπάθειες των Ελλήνων αριστερών προς τη Ρωσία το τελευταίο διάστημα έχουν ενδυναμωθεί. Ο ύμνος της αντίστασης που ακουγόταν στις προεκλογικές συγκεντρώσεις του ΣΥΡΙΖΑ, είναι στην πραγματική το ένα σοβιετικό τραγούδι, το Katyusha. Πάντως, με την ανάδειξη του Τσίπρα στην εξουσία κατέστη σαφές από τον ίδιο και τον υπουργό Άμυνας Πάνο Καμμένο πως η δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ με το ΝΑΤΟ είναι πραγματική.
Οι τζιχαντιστές
Από την άλλη, νοτιοανατολικά της Ελλάδας βρίσκονται οι τζιχαντιστές. Επ' αυτού ο Τσίπρας δεν αλλάζει την πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης σε ό,τι έχει να κάνει με τη συμμαχία με το Ισραήλ και να τιμήσει την τριμερή συνεργασία για το αέριο (Κύπρος, Ελλάδα και Ισραήλ). Ο Τσίπρας επιμένει πως η Ελλάδα είναι η πρώτη αξιόπιστη χώρα απόκρουσης των Τζιχαντιστών για να εισχωρήσουν στην Ευρώπη.
Το άγαλμα του Γκαίτε
Αν ζητήσει βοήθεια από τη Ρωσία
Ο Μέισον συνεχίζει την ανάλυσή του ως εξής: «Η Ελλάδα έχει κι άλλες επιλογές. Με δεδομένο το συναίσθημα των Ελλήνων προς τη Ρωσία και την αγανάκτησή τους για τις κυρώσεις που επέβαλε η ΕΕ στον Πούτιν, αν ο Τσίπρας κοιτούσε προς τη Μόσχα για οικονομική στήριξη, αυτό θα ήταν μια δημοφιλής κίνηση. Εντωμεταξύ, η Ελλάδα έχει γίνει η νέα διαδρομή για το ρωσικό φυσικό αέριο προς την Ευρώπη, μετά την απόφαση του Πούτιν να ακυρώσει απότομα το έργο για την κατασκευή του αγωγού που θα περνούσε από τη Βουλγαρία. Αντ' αυτού, ανακοίνωσε ένα νέο που τρέχει κάτω από τη Μαύρη Θάλασσα σε ένα κομβικό σημείο για τα ελληνικο-τουρκικά σύνορα. Γι' αυτό και οι ΗΠΑ ασκούν πιέσεις στη Γερμανία να κρατήσει την Ελλάδα στην Ευρώπη. Σύμφωνα με κάποια πηγή, σε κάποια συνομιλία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ με το γερμανικό υπουργειο Εξωτερικών ακούστηκε η εξής φράση από στόμα Αμερικανού αξιωματούχου: «Τα αγόρια μας δεν σκοτώθηκαν στις παραλίες της Νορμανδίας για αυτό».
Οι ΗΠΑ ανησυχούν
Όλα αυτά δείχνουν πως οι ΗΠΑ ανησυχούν για τη στάση της Γερμανίας, καθώς προβάλλεται ο κίνδυνος η Ελλάδα να ενταχθεί στη ρωσική σφαίρα επιρροής και να αποδυναμωθεί η δύναμη του ΝΑΤΟ στην περιοχή. Αυτό ακριβώς αντιμετώπισε ο Γκαίτε η όλη τη δική του γενιά διανοούμενων τη δεκαετία του 1820. Η μεταστροφή της στάσης του στο ελληνικό ζήτημα, είναι μια ένδειξη για το τι θα μπορούσε να κάνει -αναλόγως- και η Άνγκελα Μέρκελ. Τουλάχιστον, αυτό διατείνεται μια ολοένα αυξανόμενη ομάδα αναλυτών του αγγλοσαξωνικού κόσμου.
Κατά τον Μέισον, η αδιαλλαξία των Γερμανών προς την Ελλάδα έχει τις ρίζες της στην ίδια φιλοσοφική στάση που αρχικά καθοδήγησε και τη γενιά του Γκαίτε: η ελεύθερια προέρχεται από τη συμμόρφωση στην εξουσία και τους κανόνες. Όμως, από την άλλη, η γαλλική και βρετανική σκέψη επικροτούν την ελευθερία του ανθρώπου επί τη βάσει της καταστροφής της καθεστηκυίας τάξης.
Για να καταλήξουμε και πάλι στο Ινστιτούτο Γκαίτε στο κέντρο της Αθήνας που κατά τον Μέισον, αν δεν καταληφθεί από αναρχικούς, τότε μπορεί να αποτελέσει την καλύτερη μαρτυρία για τον Γκαίτε και την ταραγμένη ψυχή του τόπου που λέγεται Ευρώπη».