Η ανεπάρκεια ταμειακών διαθέσιμων, ίδιον της ελληνικής οικονομίας το τελευταίο διάστημα, οδηγεί σε άλλες παράπλευρες πηγές που μπορούν να αποφέρουν στα ταμεία το ρευστό που δεν διαθέτει. Μια από αυτές είναι η πάταξη του λαθρεμπορίου τσιγάρων.
Το CNBC, επικαλούμενο μια πρόσφατη έκθεση, σημειώνει πως η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να «σώσει» τουλάχιστον ένα δισεκατομμύριο ευρώ αν κατάφερνε να εξαλείψει το λαθρεμπόριο καπνού.
Μόνο πέρυσι η Ελλάδα απώλεσε740 εκατομμύρια ευρώ, σε εκτιμώμενα έσοδα, από την πώληση παράνομων τσιγάρων, το 2013 έχασε 565 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το μέγεθος των απωλειών θα φτάσει, σύμφωνα με εκτιμήσεις, το ένα δισεκατομμύριο ευρώ μέχρι το 2019. Οι υπολογισμοί της έρευνας έγιναν βάση της μέσης τιμής ενός πακέτου τσιγάρων στην Ελλάδα (3,80 ευρώ το 2014) και της μέσης φορολογικής επιβάρυνσης ανά πακέτο (85%).
Κέντρο διέλευσης
Το πρόβλημα καθίσταται μεγαλύτερο αν σκεφτεί κανείς πως το παράνομο εμπόριο στην Ελλάδα αντιπροσωπεύει το 21% όλων των τσιγάρων που καταναλώνονται στην Ελλάδα – ο αντίστοιχος αριθμός για το 2013 ήταν 18%. Ο Σέιν ΜακΓκιλ, αναλυτής του εμπορίου καπνού του Euromonitor σημειώνει: «Η ανάπτυξη του φαινομένου επεκτάθηκε και τροφοδοτήθηκε από τη διαθεσιμότητα παράνομων τσιγάρων από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Ανατολική Ευρώπη. Η Ελλάδα σε αυτή την αλυσίδα χρησιμοποιείται ως σημείο διέλευσης για τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης». Επί του παρόντος, τα «παράνομα λευκά» (αυτή είναι η κωδική ονομασία των παράνομων τσιγάρων) δεν φαίνεται να βρίσκεται σε φάση ύφεσης – το αντίθετο.
Τα παράνομα «λευκά»
«Περαιτέρω αυξήσεις των ειδικών φόρων κατανάλωσης και η συνεχιζόμενη χρήση της Ελλάδας ως διαμετακομιστικό κέντρο, μας δείχνει πως μέχρι το9 2019, η διείσδυση των παράνομων τσιγάρων είναι πιθανό να φτάσει στο 25%, ίσως και να το ξεπεράσει», συμπλήρωνει ο ΜακΓκιλ. Το CNBC γράφει χαρακτηριστικά για το θέμα: «Η Αθήνα είναι ενήμερη για το οικονομικό κόστος του εγκλήματος. Η πάταξη του λαθρεμπορίου καπνού είναι ανάμεσα στη λίστα των μεταρρυθμίσεων που έχει προτείνει ο Γιάνης Βαρουφάκηςε προς τους διεθνείς δανειστές. Ωστόσο, το πώς η κυβέρνηση θα μπορέσει να μειώσει την παράνομη κατανάλωση, παραμένει ασαφές».
Τι πρέπει να γίνει; Ο ΜακΓκιλ προτείνει: «Η κυβέρνηση και η βιομηχανία πρέπει να κινηθούν με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να αποδυναμώσουν τη ζήτηση για παράνομα προϊόντα μέσω μέτριων φορολογικών αυξήσεων, αλλά και ταυτόχρονη εκπαίδευση των Ελλήνων καταναλωτών σχετικά με τη φύση του παράνομου εμπορίου τσιγάρων». Μια δημόσια καμπάνια που θα υποστηριχθεί από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις που θα έλεγε «πείτε όχι στα παράνομα προϊόντα καπνού», μπορεί να «έτρεξε» πέρυσι, αλλά οι ειδικοί αντιτείνουν πως χρειάζεται κάτι περισσότερο από μια απλή καμπάνια.