«Δεν υπάρχει κάτι κακό με το να κερδίζεις χρόνο αν αυτό είναι που χρειάζεσαι» τονίζει το Business Insider σε σημερινή του ανάρτηση με τίτλο «Η Ελλάδα τώρα αντιμετωπίζει πολιτικό και οικονομικό χάος».
«Ο τολμηρός νέος υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας, Γιάνης Βαρουφάκης, κέρδισε λίγο χρόνο όταν έκλεισε τη συμφωνία στις Βρυξέλλες την Παρασκευή για να παρατείνει το πρόγραμμα διάσωσης της ΕΕ για τέσσερις μήνες» λέει η ιστοσελίδα.
Οι αγορές χαιρέτισαν αυτά τα νέα με μια μεγάλη ανάσα. Στη Νέα Υόρκη ο Dow Jones έκανε ρεκόρ.
Ωστόσο, αυτή δεν είναι σε καμία περίπτωση μια κλεισμένη συμφωνία. Η Αθήνα ξεπέρασε στο παρά πέντε την αγωνιώδη ημερομηνία της 28ης Φεβρουαρίου.
Αυτό είναι σημαντικό, αν αναλογιστεί κανείς πως ο πρωθυπουργός της κυβέρνησης, Αλέξης Τσίπρας, ήταν μονίμως σε σύγκρουση με τους δανειστές ακόμη και μερικές ημέρες πριν από την συνεδρίαση της Παρασκευής. Η Αθήνα τώρα θα παρουσιάσει τις προτάσεις της για τους όρους μιας νέας συμφωνίας διάσωσης.
Τα τέσσερα μεγάλα ερωτήματα
Τώρα, όπως αναφέρει το Business Insider, γεννιούνται τέσσερα μεγάλα ερωτήματα:
- Ποιες μεταρρυθμίσεις πρέπει να κάνουν οι Ελληνες από τώρα μέχρι τον Ιούνιο για να απελευθερώσουν τα 7,2 δισ. ευρώ και να διαπραγματευθούν μια νέα οικονομική και δημοσιονομική λύση για την επταετή κρίση που δεν θα περιλαμβάνει τόσο μεγάλη λιτότητα;
- Ο Βαρουφάκης μπορεί να «αγόρασε» λίγο χρόνο αλλά μήπως αυτός και ο Τσίπρας «αγόρασαν» και πολιτικούς μπελάδες στο εσωτερικό;
- Πόσο μακριά μπορεί να πάει η ΕΕ προς την κατεύθυνση της Ελλάδας;
- Πόσο μακριά μπορεί να πάει η κατάσταση; Ποιοι είναι οι πολιτικοί περιορισμοί στα κράτη-μέλη της ΕΕ; Κυρίως τη Γερμανία;
Το Business Insider δίνει τις δικές του απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα
Μεταρρυθμίσεις
Η λίστα με τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις είναι μακρά αλλά το μεγαλύτερο από αυτές είναι το μέγεθος του πρωτογενούς πλεονάσματος που πρέπει να πετύχει η Αθήνα, το οποίο μετράται σε αναλογία με το ΑΠΕ. Το Μνημόμιο απαιτεί πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% το 2014, 3% το 2015 και 4,5% το 2016.
Η Αθήνα πέτυχε τον περσινό στόχο, ωστόσο, οι αριθμοί για τη φετινή και την επόμενη χρονιά είναι εντελώς εξωπραγματικοί.
Ολοι το γνωρίζουν αυτό, ακόμη και η Τρόικα. Αλλωστε, σύμφωνα με τα έγγραφα του ΔΝΤ «τα μέλη του γνώριζαν ότι οι στόχοι είναι φαντασιακοί παρά το γεγονός ότι το ΔΝΤ τους διαπραγματεύθηκε».
Αυτό το χαρακτηριστικό της διάσωσης τώρα μοιάζει να υποχωρεί. Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, πρόεδρος του Eurogroup και κύριος υπεύθυνος για τη συμφωνία της Παρασκευής, είπε ότι μπορεί να επαναδιαπραγματευτεί. Πρέπει να επανδιαπραγματευτεί.
Υπάρχουν και άλλες μεταρρυθμίσεις που μπορούν να μπουν στον φάκελο του πρωτογενούς πλεονάσματος. Τσίπρας και Βαρουφάκης υποσχέθηκαν να επαναφέρουν τις προηγούμενες περικοπές στις συντάξεις του δημόσιου τομέα, να επαναπροσλάβουν τους απολυμένους δημοσίους υπαλλήλους και να επαναφέρουν τους μισθούς στα προ-μνημονίου επίπεδα. Αυτά τα ζητήματα θα είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο των δημοσιονομικών στόχων.
Το ίδιο ισχύει και με το ΦΠΑ. Το Μνημόνιο απαιτούσε η Αθήνα να επιβάλει ένα γενικό ΦΠΑ της τάξης του 23%, παράλογο από οποιονδήποτε υπολογισμό, και οι Ελληνες αντέδρασαν προαναγγέλοντας μειωμένο ΦΠΑ σε διάφορες κατηγορίες: 13% στην εστίαση, 6,5% σε βιβλία, περιοδικά, ξενοδοχεία, εισιτήρια θεάτρου και μερικά φάρμακα.
Πέρυσι η Τρόικα πρότεινε να μειώσει τον στόχο στο 19% αλλά θέλησε να κάνει την Αθήνα να τον επιβάλει σε όλους τους τομείς. Και πάλι αυτό θα είναι ζήτημα διαπραγματευτών οι οποίοι μπορούν να κάνουν περίπλοκα σύνολα αριθμών να... στέκουν.
Οι ιδιωτικοποιήσεις, συμπεριλαμβανομένης της πώλησης 14 αεροδρομίων, το δίκτυο φυσικού αερίου και κρατικές επιχειρήσεις όπως ξενοδοχεία και ιδιοκτησία, είναι ένα διαφορετικό εντελώς θέμα. Είχε υπολογιστεί ότι θα φέρουν 3,2 δισ. ευρώ αυτή τη χρονιά, ωστόσο, ο Τσίπρας, στην προεκλογική εκστρατεία που έφερε το κόμμα του στην εξουσία, υποσχέθηκε να αντιστρέψει όσες έχουν ήδη ολοκληρωθεί, να σταματήσεις εκείνες που εκκρεμούν και να ακυρώσεις εκείνες που προετοιμάζονταν.
Τα πολιτικά προβλήματα του Τσίπρα
Οι Ελληνες, που έχουν βαρεθεί, αποδεικνύονται πολύ γρήγοροι. Οι Τσίπρας και Βαρουφάκης θεωρήθηκαν αμέσως προδότες μετά τη συμφωνία της Παρασκευής. Η άλλη σκληρή πραγματικότητα είναι οι πολιτικοί σχηματισμοί εντός ΣΥΡΙΖΑ. Το κόμμα περιλαμβάνει μερικούς αντιναζιστές αντάρτες, αρκετά μέλη τα οποία πολέμησαν στον εμφύλιο πόλεμο, αλλά και κατά της δικτατορίας, πρώην πολιτικούς κρατούμενους, αριστεριστές Πράσινους και ότι άλλο θέλετε.
Είναι μια σαλάτα και όχι χωνευτήρι. Αυτοί που βρίσκονται στα αριστερά του Τσίπρα και του Βαρουφάκη είναι εμβληματικές φιγούρες μιας μακράς σοσιαλιστικής τάσης στην ελληνική πολιτική και όταν ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών κάθονται στα τραπέζια των Βρυξελλών πρέπει να λογοδοτήσουν και σε αυτή την εσωτερική πολυσυλλεκτική βάση.
Τα καθήκοντα της Ευρωπαϊκής Ενωσης
Υπάρχουν πολλά πράγματα που πρέπει να κάνουν οι Βρυξέλλες και η Τρόικα τώρα και τρία από αυτά επείγουν:
- Πρώτον η Ευρώπη πρέπει να καταγράψει τη νέα πραγματικότητα. Τσίπρας και Βαρουφάκης έχουν διανύσει μεγάλη απόσταση προς τις θέσεις της ΕΕ και έχουν πάρει αρκετά ρίσκα. Μπορεί να δείχνουν σαν μαινόμενοι αριστεροί στις Βρυξέλλες και το Βερολίνο, αλλά μπορεί να υπάρξουν αρνητικά αποτελέσματα εάν θεωρηθεί στο εσωτερικό της χώρας ότι έκαναν κωλοτούμπα. Η ΕΕ πρέπει να τους αντιμετωπίσει λίγο πιο χαλαρά με το βλέμμα σε μια συμφέρουσα λύση.
- Δεύτερον πρέπει να ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της. Να σβήσει τους φαντασιακούς δημοσιονομικούς στόχους αρχικά. Επιπλέον πρέπει να δεχθεί ότι η δουλειά για τους Ελληνες αυτή τη στιγμή είναι να «αναρρώσουν» από μια κακοσχεδιασμένη στρατηγική ανάρρωσης. Αυτό σημαίνει να προσφέρει κάτι παραπάνω από μεγάλα λόγια στην επιτακτική ανάγκη για ανάπτυξη και θέσεις εργασίας, κάτι που αναγνωρίζεται παντού, αλλά δεν αντανακλάται στην πολιτική.
Μια ελληνική χρεοκοπία, λέει το Business Insider, θα κόστιζε συνολικά στα 342 δισ. . Μόνο μια ελληνική χρεοκοπία θα αφάνιζε όλο το κεφάλαιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Και αυτό με την προϋπόθεση ότι δεν αντιμετωπίσει κανένας άλλος προβλήματα, κάτι που είναι απίθανο.
Οι πολιτικοί περιορισμοί της Ευρώπης
Παρόλα αυτά, η διάσωση της Ελλάδας με νέους όρους είναι μια ακόμη πιο δύσκολη διαδικασία, ιδιαίτερα στη Γερμανία. Είναι, ωστόσο, πιθανό η γερμανική ηγεσία να αντιμετωπίζει την Ελλάδα και τη ΕΕ με το μοτίβου του «καλού αστυνομικού, κακού αστυνομικού».
Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο υπουργός Οικονομικών, έχει υπάρξει απίστευτα σκληρός στις συζητήσεις του με τον Βαρουφάκη τις προηγούμενες εβδομάδες, ωστόσο, η Ανγκελα Μέρκελ έχει προτείνει ακρετές φορές ότι ένα συμβιβασμός είναι πάνω – κάτω αναγκαίος. Εάν το ένα διαπραγματευτικό μονοπάτι δεν οδηγεί πουθενά δοκιμάζουμε ένα άλλο.
Ο Σόιμπλε είναι ο παραδοσιακός Γερμανός, άκαμπτος μέσα στην ευθύτητά του. Η Μέρκελ έχει αποδεχθεί αρκετές φορές πως είναι ο «καλύτερος Ευρωπαίος». Στο παρά πέντε δέχθηκε το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ. Στις αγορές, αυτή τη στιγμή, υπάρχουν πολλοί που στοιχηματίζουν πως θα υπάρξει ακόμη μια τέτοια παρέμβαση με έναν τρόπο με τον οποίο, Αθήνα και ΕΕ θα μπορέσουν να συμφιλιωθούν.