Τι χωρίζει πραγματικά την Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Ένωση; Ποιο είναι αυτό το διακύβευμα που δεν επιτρέπει στην μια πλευρά να πλησιάσει την άλλη και αμφότερες να κηρύξουν ειρήνη; Οι editors του Bloomberg παρεμβαίνουν για άλλη μια φορά στη διαμάχη και καταθέτουν την άποψή τους, που συγκεφαλαιώνεται ως εξής: οι δύο πλευρές είναι σε πόλεμο για το τίποτα.
Γράφουν συγκεκριμένα:
«Ακόμη και για τα απαιτητικά πρότυπα της ευρωπαϊκής δυσλειτουργίας, η συνεχιζόμενη αντιπαράθεση ανάμεσα στην Ελλάδα και τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης είναι εντυπωσιακή. Επί της ουσίας, η απόσταση μεταξύ των δύο πλευρών έχει μειωθεί σχεδόν στο τίποτα -ωστόσο, το αδιέξοδο και ο κίνδυνος μιας νέας οικονομικής κρίσης συνεχίζονται. Η ΕΕ έχει ποντάρει το μέλλον της νομισματικής ένωσής της όχι στη βάση των αρχών, αλλά της σημασιολογίας.
Η Ελλάδα μείωσε τις μαξιμαλιστικές της απαιτήσεις
Αρχικά, η νέα ελληνική κυβέρνηση έκανε λάθος με το να δώσει απερίσκεπτες προεκλογικές υποσχέσεις και να τις παρουσιάσει στους εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως μη διαπραγματεύσιμες. Στη συνέχεια μείωσε τις μαξιμαλιστικές απαιτήσεις της και τα αιτήματά της -και ειδικά αυτό που έχει να κάνει με τη διαγραφή χρέους. Τώρα θέλει ένα νέο πακέτο διάσωσης με ευνοϊκότερους όρους και προσωρινή διευθέτηση για να γεφυρωθεί το χάσμα χρηματοδότησης μεταξύ της παρούσας συμφωνίας και της νέας. Σύμφωνα με πληροφορίες, είναι πρόθυμη ακόμη και να ονομάσει «επέκταση» το πρόγραμμα-γέφυρα.
Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σε επέκταση-γέφυρα και πρόγραμμα-επέκταση;
Με την κυβέρνηση της Γερμανίας να οδηγεί την απαίτηση για αυστηρή ορθότητα, η απάντηση της Ευρώπης προς την Ελλάδα ήταν ότι το τρέχον πρόγραμμα πρέπει να ολοκληρωθεί με επιτυχία, ίσως με κάποια ευελιξία, πριν ξεκινήσουν οι συζητήσεις για οτιδήποτε άλλο. Έτσι, εδώ υπάρχει ένας γρίφος. Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σε μια επέκταση που είναι μια γέφυρα σε ένα νέο πρόγραμμα και μια επέκταση, με ευελιξία, εν αναμονή της συμφωνίας για ένα νέο πρόγραμμα; Ένας λογικός παρατηρητής ελάχιστα θα ενδιαφερόταν. Ωστόσο, λόγω αυτής της διαφοράς, όποια και αν είναι, το ευρωσύστημα κινδυνεύει να διαλυθεί. Είναι αστείο από τη στιγμή που οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι εκφράζουν την αυξανόμενη απογοήτευσή τους για το σύνολο του έργου (Ευρωζώνη).
Η ανάγκη για μια νέα συμφωνία δεν αμφισβητείται σοβαρά
Η κατάσταση είναι ακόμη πιο παράλογη, δεδομένου ότι οι λεπτομέρειες στις τυχόν μεταβατικές διατάξεις δεν έχουν πολλή σημασία, έτσι και αλλιώς. Αυτό που είναι ζωτικής σημασίας είναι οι όροι της νέας μακροπρόθεσμης συμφωνίας -την οποία η ΕΕ αρνείται να συζητήσει μέχρι να συνθηκολογήσει η Ελλάδα. Η ανάγκη για μια νέα συμφωνία δεν αμφισβητείται σοβαρά. Το υφιστάμενο σχέδιο διάσωσης επέβαλε μια πάρα πολύ σφιχτή δημοσιονομική πίεση, η οποία καθυστέρησε την ανάπτυξη. Ως εκ τούτου, το βάρος του χρέους της χώρας απέτυχε να συρρικνωθεί. Έχει ευρέως αναγνωριστεί το σφάλμα, μεταξύ άλλων, από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (έναν από τους αρχιτέκτονες του σχεδίου) και από άλλες κυβερνήσεις της ΕΕ.
Επιτακτική η ανάγκη για πιο ήπιο πρόγραμμα
Το να σχεδιαστούν οι νέοι όροι δεν θα είναι εύκολο, αλλά η υπόθεση για ένα πιο ήπιο πρόγραμμα είναι επιτακτική. Οι πολίτες στην Ελλάδα έχουν ήδη υποφέρει πολύ. Η οικονομία έχει συρρικνωθεί κατά το 1/4 και η ανεργία έχει φτάσει στο 25%. Η συμμόρφωση της χώρας με τους όρους του ισχύοντος προγράμματος διάσωσης ήταν εντυπωσιακή.
Μια μη τροποποιημένη επέκταση του υπάρχοντος προγράμματος θα ανάγκαζε την Ελλάδα να δεσμευτεί για άλλα δύο χρόνια σύσφιξης της δημοσιονομικής πολιτικής της. Στις πρόσφατες ελληνικές εκλογές οι ψηφοφόροι ορθώς απέρριψαν αυτήν τη ζοφερή προοπτική -εξέλεξαν μια κυβέρνηση της Αριστεράς που τώρα η επονομαζόμενη Τρόικα βρίσκει εξοργιστική.
Εάν η δημοφιλής κυβέρνηση εξευτελιστεί...
Η Γερμανία με τη διογκωμένη αυστηρότητά της απαιτεί από τη νέα ελληνική κυβέρνηση να πάρει πίσω όλες τις προεκλογικές υποσχέσεις της. Αυτό θα χαροποιούσε τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε που φαίνεται να πιστεύει πως οι Έλληνες ψηφοφόροι πρέπει να τιμωρηθούν για την έλλειψη κρίσης που επέδειξαν. Εάν η δημοφιλής κυβέρνηση εξευτελιστεί, τότε το ακροδεξιό κόμμα στην Ελλάδα, λιγότερο εύπεπτο για την υπόλοιπη ΕΕ, είναι έτοιμο να δοκιμάσει τις δυνάμεις του. Εν τω μεταξύ, ο κίνδυνος παραμένει και αν καταρρεύσει η Ελλάδα, τότε πρόβλημα θα έχουν και άλλα μέλη της ζώνης του ευρώ.
Η ΕΕ ζητάει άνευ όρων παράδοση
Η άρνηση της ΕΕ να συμβιβαστεί με την Ελλάδα -να δεχθεί παραχωρήσεις αντί για άνευ όρων παράδοση- δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντά της. Δεν υπάρχει καμία ανάγκη γι' αυτό το αδιέξοδο που μπορεί να καταλήξει σε καταστροφή. Αν το κάνει, η Γερμανία και οι υποστηρικτές του θα φταίνε περισσότερο από την Ελλάδα.