Ο Γιώργος Καραβέλας είναι ταξιτζής στην Αθήνα και τον τελευταίο μήνα, λόγω επαγγέλματος, υπήρξε σιωπηλός μάρτυρας του τι κάνουν οι απλοί Έλληνες με τα χρήματά τους.
Μια ημέρα άκουσε έναν πελάτη του να λέει στο κινητό πως απέσυρε 25.000 ευρώ από την τράπεζα και τα φύλαξε κάτω από τα χαλασμένα πλακάκια στο μπάνιο του. Ένας άλλος πήρε τα χρήματά του, πήγε στο χωριό του και τα έθαψε στο χώμα, ενώ ένας τρίτος διαμόρφωσε ένα μικρό χρηματοκιβώτιο μέσα στην εξωτερική μονάδα του κλιματιστικού του που βρίσκεται στο μπαλκόνι του σπιτιού του.
«Δεν μπορώ να τους κατηγορήσω», λέει ο Καραβέλας, «είναι άνθρωποι που εργάστηκαν σκληρά και έχουν οικογένεια. Δεν είναι ολιγάρχες». Σύμφωνα με τα τελευταία επικαιροποιημένα στοιχεία οι αναλήψεις από τις ελληνικές τράπεζες έφτασαν στα 15 δισεκατομμύρια ευρώ λίγο πριν διεξαχθούν οι εκλογές και προφανώς το κύμα συνεχίζεται όσο η πίεση από τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές δεν μειώνεται.
Ο Βόλφγκανγκ Πίκολι, της Teneo Intelligence με έδρα το Λονδίνο αναφέρει πως «οι συνομιλίες με τους πιστωτές θα είναι μια χρονοβόρα διαδικασία κάτι που μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω πίεση στις καταθέσεις. Υπάρχει αρκετή αβεβαιότητα ακόμη, κάτι που κάνει τους καταθέτες και πάλι νευρικούς». Το δεσμευτικό χρονικό πλαίσιο της 28ης Φεβρουαρίου, η πίεση που ασκεί η ΕΚΤ στις ελληνικές τράπεζες και η πρόθεση της Γερμανίας να παίξει παιχνίδι καθυστερήσεων μέχρι το σημείο που η Ελλάδα δεν θα έχει άλλα χρήματα, κάνουν ακόμη πιο δύκολο το περιβάλλον.
Η εκροή καταθέσεων
Το Bloomberg αναφέρει πως η αβεβαιότητα έχει αντίκτυπο στις τράπεζες της χώρας. Η εκροή καταθέσεων σημαίνει πως οι τράπεζες θα πρέπει να βασίζονται περισσότερο στα κεφάλαια της ΕΚΤ ή του ELA μέσω της Τράπεζας της Ελλάδας. Αυτή τη στιγμή οι εκροές καταθέσεων προσεγγίζουν το υψηλό σημείο που είχαν φτάσει και το 2012 όταν οι επαναληπτικές εκλογές προκάλεσαν ένταση και ο κίνδυνος εξόδου από το ευρώ ήταν εδραίος.
Ο Ανδρέας Κούτρας της In Touch Capoital Markets Ltd με έδρα το Λονδίνο σημειώνει: «Η ιστορία των ελληνικών καταθέσεων δεν είναι ένα bank run, αλλά ένας μαραθώνιος. Το έξυπνο χρήμα έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί και υπάρχουν ελάχιστοι λογαριασμοί με πάνω από 100.000 ευρώ. Το αληθινό βαρόμετρο του φόβου είναι το χρήμα που αποσύρεται και όχι αυτό που μεταφέρεται εκτός Ελλάδας. Αυτό έχει ανέβει τους τελευταίους δύο μήνες».
Ελληνικό τραύμα
Οι συνεχόμενες περικοπές μισθών και συντάξεων έχουν μειώσει και την καταθετική βούληση των Ελλήνων, έτσι από τα 237,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε καταθέσεις του 2009, φτάσαμε το 2014 στα 160,3 δισεκατομμύρια ευρώ., ενώ το 2012 που ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά έπεσαν και στα 150 δισ. ευρώ, ενώ το τελευταίο διάστημα περίπου 15 δισ. ερώ έχουν φύγει από τις τράπεζες. Πλέον δεν υπάρχει ούτε και η Κύπρος που κάποτε ήταν «τραπεζικός παράδεισος», ειδικά μετά το κούρεμα που έγινε σε καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ.
Τον Φεβρουάριο του 2012 που σημειώθηκε σημαντική εκροή καταθέσεων ο Ευάγγελος Βενιζέλος, τότε ΥΠΟΙΚ είχε πει πως μόλις 16 δισεκατομμύρια ευρώ είχαν φύγει για το εξωτερικό. Τα υπόλοιπα τοποθετήθηκαν σε χρηματοκιβώτια, ή τα έβαλαν κάτω από στρώματα ή αγόρασαν χρυσό και κοσμήματα. Στις 30 Ιανουαρίου, πέντε ημέρες μετά την εκλογή του Τσίπρα, οι τράπεζες είχαν πάλι φόρτο εργασίας. Ηταν η ημέρα των πληρωμών των συντάξεων. Άνθρωπος της Εθνικής Τράπεζας σημείωνε πως την προηγούμενη εβδομάδα, εάν κάποιος ήθελε να αποσύρει 20.000 ευρώ χωρίς προειδοποίηση η τράπεζα δεν θα μπορούσε να τον εξυπηρετήσει.
Ο ταξιτζής από τον οποίο ξεκίνησε το ρεπορτάζ δεν φαίνεται να ασχολείται ιδιαίτερα με το θέμα και όχι άδικα: «Δεν έχω καταθέσεις. Μόνο 1000 με 2000 ευρώ και είναι για τα παιδιά μου».