Πριν από ακριβώς 240 χρόνια, στην γαλλική Λυών γεννιόταν ο άνθρωπος που με το επιστημονικό του έργο θα άλλαζε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον ηλεκτρομαγνητισμό. Σήμερα το όνομα του συναντάται σε κάθε σπίτι του πλανήτη, με την μονάδα μέτρησης «Αμπέρ» να είναι κατά πολύ γνωστότερη από τον... ίδιο τον φυσικό.
Ο φυσικός στα χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης – Ενας άνθρωπος ανεπηρέαστος και αφιερωμένος στην επιστήμη
Ο Αντρέ Αμπέρ έζησε σε μια ιδιαίτερα «ανήσυχη» εποχή, ειδικά για τις χώρες τις Ευρώπης. Γεννημένος στις 20 Ιανουαρίου του 1775, αποφάσισε από νωρίς στην ζωή του πως θα αφιερωθεί στις επιστήμες, την ώρα που η Γαλλική Επανάσταση ήταν προ των πυλών. Σε αντίθεση με αυτόν, ο πατέρας του είχε έντονη πολιτική ζωή και βρέθηκε ανάμεσα στα θύματα των αιματηρών συγκρούσεων στους δρόμους της Γαλλίας.
Ο Αμπέρ όμως, επέλεξε μαζί με ένα «θαυματουργό» σύνολο φυσικών της εποχής, να δημιουργήσει την δική του επανάσταση στο χώρο της επιστήμης. Ηλεκτρισμός και μαγνητισμός ήταν δύο έννοιες που από τις αρχές του 19ου αιώνα βρήκαν τους πρώτους συνδετικούς τους κρίκους. Τα ελλειπή πειραματικά δεδομένα και οι αδυναμία εύρεσης μιας κατάλληλης σύνδεσης όμως, στέκονταν προσωρινά εμπόδια για τον κλάδο που μεταγενέστερα θα ονομαζόταν «ηλεκτρομαγνητισμός».
Το πείραμα της Κοπεγχάγης που άλλαξε τα δεδομένα - Πως ο 45αρης καθηγητής εξελίχθηκε σε πασίγνωστο επιστήμονα
Τα χρόνια πέρναγαν, οι γνώσεις του Αμπέρ αυξάνονταν, όμως ο Γάλλος φυσικός δεν είχε δημιουργήσει κάτι το οποίο θα μπορούσε να μείνει στην ιστορία. Ηταν ένας από τους επιφανέστερους Γάλλους επιστήμονες της εποχής, όμως αυτό κυρίως οφειλόταν στις διδακτικές του ικανότητες. Ενας επιστήμονας σε ηλικία 45 ετών, χωρίς κάποιο αξιομνημόνευτο έργο και με κλίση προς την διδακτική, μάλλον δεν θα περίμενε πως μετά από 240 χρόνια το όνομα του θα ακουγόταν καθημερινά παγκοσμίως.
Ωστόσο, το έτος 1820 ήταν αυτό που άλλαξε όλα τα δεδομένα στην ζωή του Αντρέ Αμπέρ. Η παρουσίαση ενός πειράματος στην Κοπεγχάγη που «πάντρευε» τον ηλεκτρισμό και τον μαγνητισμό αναστάτωσε τους επιστήμονες όλης της Ευρώπης. Αμεσα συντάχθηκε μια ομάδα Γάλλων φυσικών, με στόχο να πραγματοποιηθούν πειράματα ανάλογα με αυτό της Κοπεγχάγης, τα οποία θα οδηγούσαν σε πληροφορίες που θα «οικοδομούσαν» την έννοια του Ηλεκτρομαγνητισμού.
Ο Αμπέρ ήταν ο μεγάλος πρωταγωνιστής στο σημαντικό εγχείρημα της γαλλικής ομάδας. Το πείραμα του Ερνστεντ στην πρωτεύουσα της Δανίας ήταν σαν να ξεκλείδωσε όλες τις ιδέες του. Μέσα σε μια εβδομάδα πραγματοποίησε τέσσερα σπουδαία πειράματα με τα οποία όχι μόνο απέδειξε την ηλεκτρομαγνητική αλληλεπίδραση αλλά κατάφερε να μετρήσει και την αντίστοιχη δύναμη. Εδωσε στο ηλεκτρικό ρεύμα τον ορισμό που χρησιμοποιούμε μέχρι και σήμερα, ενώ ουσιαστικά ήταν και ο πρώτος που όρισε την έννοια την «έντασης» του ηλεκτρικού ρεύματος.
Το έργο του Αμπέρ ήταν ο θεμέλιος λίθος που στήριξε όλη την θεωρία του ηλεκτρομαγνητισμού. Το φωτεινότερο σημείο του έργου του ήταν η εξίσωση ∫Β.dℓ = μ0Ι η οποία περιγράφει το μαγνητικό πεδίο ρευματοφόρου αγωγού. Η επιστημονική δουλειά του Γάλλου φυσικού, επεκτάθηκε αργότερα κυρίως από τον Μάξουελ και αποτέλεσε την βάση της ηλεκτρομαγνητικής θεωρίας.
Ενα όνομα που δεν θα «σβήσει» ποτέ – Η μονάδα μέτρησης και οι υπόλοιπες τιμές στον Γάλλο φυσικό
Ο Αμπέρ θεωρείται από τους σημαντικότερους επιστήμονες της Γαλλίας, ενώ οι συμπατριώτες του συνήθιζαν να τον αποκαλούν «Νεύτωνα του Ηλεκτρομαγνητισμού». Μάλιστα προς τιμήν της τεράστιας προσφοράς του στην επιστήμη, η μονάδα μέτρησης της έντασης του ρεύματος πήρε το όνομα του, το οποίο και κατάφερε να κρατήσει «αθάνατο».
Με αυτόν τον τρόπο, άνθρωποι που δεν γνωρίζουν ούτε στο ελάχιστο το έργο του Γάλλου φυσικού, μπορεί να ξέρουν πολύ καλά το όνομα του, αφού οι πρακτικές χρήσεις όσων απέδειξε ο Αμπέρ πριν από σχεδόν δύο αιώνες συναντιούνται σήμερα περισσότερο από ποτέ. Ολος ο κόσμος των τηλεπικοινωνιών στηρίζεται στα θεμέλια που δημιούργησε ο Αμπέρ, ενώ παράλληλα κάθε λάμπα στον πλανήτη περιέχει ένα μικρό «Α» που ουσιαστικά καθορίζει την φωτεινότητα της.
Στο σπίτι που μεγάλωσε, μέσα στους δρόμους της Λυών, πλέον υπάρχει ένα μουσείο αφιερωμένο στον Γάλλο επιστήμονα. Στην ίδια πόλη, υπάρχει και μια μικρή, πανέμορφη πλατεία που έχει πάρει το όνομα του, στο κέντρο της οποίας ξεχωρίζει ένα άγαλμα του σπουδαίου φυσικού.
Δείτε σε φωτογραφίες τους διάφορους τρόπους που οι Γάλλοι τιμούν τον σπουδαίο φυσικό:
Το σπίτι του Αμπέρ που μετατράπηκε σε μουσείο ηλεκτρομαγνητισμού
Η πλατεία και το άγαλμα του Αμπέρ
Γραμματόσημα προς τιμήν του Γάλλου φυσικού