Με την Ελλάδα να πορεύεται προς τις πιο κρίσιμες εκλογές, πάνω από 200.000 Ελληνες παρακολουθούν από μακριά την κατάσταση. Είναι η «Generation G», όπως τους αποκαλεί η εφημερίδα Guardian. Οι νέοι, ταλαντούχοι Ελληνες, που έφυγαν από τη χώρα από τη στιγμή που ξεκίνησε η κρίση, πριν από πέντε χρόνια.
Αυτή, είναι η μεγαλύτερη «διαρροή» μυαλών σε μία προηγμένη δυτική οικονομία στη σύγχρονη εποχή, αναφέρει το άρθρο. Γιατροί στη Γερμανία, ακαδημαϊκοί στη Μεγάλη Βρετανία, καταστηματάρχες στις ΗΠΑ. Το αποδεκάτισμα του ελληνικού πληθυσμού είναι ίσως το πιο ολέθριο υποπροϊόν της οικονομικής κατάρρευσης που έχει κάνει τη χώρα να επαιτεί από τη στιγμή από τη στιγμή που χρεοκόπησε, σημειώνει η βρετανική εφημερίδα.
«Στην Ελλάδα θα έπρεπε να είμαι», λέει στον Guardian η Μαριτίνα Ρώππα, 28 χρονών, εκπαιδευόμενη γιατρός που άφησε την Ελλάδα πριν από τρία χρόνια για το Μίντεν, στη βορειοδυτική Γερμανία. «Είναι κρίμα που άνθρωποι σαν εμένα, λίγο μετά τα 20, αναγκάστηκαν να φύγουν».
Από το 2% του πληθυσμού που έφυγε, πάνω από τους μισούς πήγαν στη Γερμανία και τη Μεγάλη Βρετανία. Το μεταναστευτικό κύμα αυξήθηκε κατά 300% σε σύγκριση με τα προ κρίσης επίπεδα, καθώς η ανεργία των νέων έχει ξεπεράσει το 50%. Περίπου το 55% εκείνων που επηρεάζονται από τα επίπεδα- ρεκόρ της ανεργίας είναι κάτω των 35 ετών σύμφωνα με το Endeavour, διεθνή μη κερδοσκοπικό οργανισμό που στηρίζει την επιχειρηματικότητα.
«Είναι μία τεράστια απώλεια ανθρώπινου κεφαλαίου, οι συνέπειες της οποίας θα αρχίσουν να φαίνονται την επόμενη δεκαετία», λέει στην εφημερίδα η Αλίκη Μούρη, κοινωνιολόγος στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών. «Ανθρωποι που σπούδασαν με μεγάλο κόστος- τόσο για τις οικογένειές τους, όσο και για το δημόσιο ταμείο, τώρα δουλεύουν σε πλουσιότερες χώρες, που δεν επένδυσαν διόλου σε εκείνους», πρόσθεσε, αναγνωρίζοντας ότι ακόμη και τις καλές εποχές, η Ελλάδα δυσκολευόταν να απορροφήσει το πλεόνασμα των επαγγελματιών που παρήγαγαν τα πανεπιστήμια.
Το Μίντεν δεν ήταν στο μυαλό της Ρώππα όταν αποφάσισε να σπουδάσει ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στα τέλη της δεκαετίας του '90. Εκανε την κίνηση όταν έγινε ξεκάθαρο ότι η εναλλακτική ήταν χρόνια αναμονής στη λίστα για μία θέση σαν ειδικός δερματολόγος. Οι οιωνοί δεν ήταν καλοί, όταν η δημόσια υγεία έγινε ένας από τους τομείς που επηρεάστηκαν πιο δραματικά από τις περικοπές που απαιτήθηκαν για τα προγράμματα διάσωσης της ΕΕ και του ΔΝΤ.
«Στην Ελλάδα, νοσοκομεία έκλειναν και θέσεις περικόπτονταν. Στη Γερμανία, όπου υπάρχει τεράστια απαίτηση για γιατρούς, έχεις την ευκαιρία να ευδοκιμήσεις, προσωπικά και επαγγελματικά, σε ένα πολύ καλό, δομημένο και σύγχρονο σύστημα», λέει.
Περίπου 35.000 Ελληνες γιατροί, η μεγαλύτερη ξένη ομάδα αυτού του είδους, έχει μεταναστεύσει στη Γερμανία, σύμφωνα με τα γερμανικά στατιστικά. Σε αντίθεση με τους gastarbeiter- τους εργάτες που γέμιζαν τα εργοστάσια της χώρας στη δεκαετία του '50, οι μετανάστες έχουν εξαιρετικά προσόντα.
Το γεγονός ότι το Βερολίνο ήταν ο κύριος πηγή της βοήθειας που δόθηκε στην Αθήνα και απαίτησε την εξαντλητική λιτότητα που επιβλήθηκε στους Ελληνες, σίγουρα δεν έκανε την κατάσταση εύκολη.
«Στην αρχή ήταν δύσκολα», λέει η Ρώππα, περιγράφοντας πώς ο μισθός των 3.000 ευρώ είναι ένα όνειρο στην Ελλάδα. «Υπήρχαν πολλά δημοσιεύματα για τους τεμπέληδες Ελληνες, μεγάλη προκατάληψη, αλλά το αστείο είναι πως υπάρχουν περίπου 2.000 Ελληνες γιατροί μόνο σε αυτή την περιοχή της Γερμανίας», εξηγεί.
Με το ένα τρίτο του πληθυσμού στο όριο της φτώχειας, πολλοί συνάδελφοί της βοηθούν με το μισθό τους τις οικογένειές τους στην Ελλάδα. Παρά τα πρώτα σημάδια οικονομικής ανάπτυξης, η έξοδος δεν είναι σε υποχώρηση. Ολοένα και περισσότεροι θέλουν να ακολουθήσουν τους 50.000 Ελληνες που εκτιμάται ότι σπουδάζουν στο εξωτερικό.
«Η Ελλάδα δεν σου επιτρέπει να προοδεύσεις», λέει η Καρμέλα Κοντού, μία αισθητικός που σκέφτεται να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ. «Δεν μπορείς καν να σκεφτείς να δημιουργήσεις οικογένεια, ή να πετύχεις πράγματα που στην υπόλοιπη Ευρώπη θεωρούνται απόλυτα φυσιολογικά».
Οπως πολλοί της νεότερης γενιάς, η 34χρονη λέει ότι θα ψηφίσει λευκό στις εκλογές, γιατί είναι τόσο αηδιασμένη με τους πολιτικούς που έφεραν την Ελλάδα σε αυτή τη θέση. Ο Λόης Λαμπρινίδης, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, δηλώνει ότι ολοένα και περισσότεροι Ελληνες φεύγουν για ακόμη πιο μακριά. «Οι άνθρωποι αισθάνονται παγιδευμένοι. Το κλίμα, οικονομικά και πολιτικά, είναι τόσο άσχημο που ακόμη κι αν οι συνθήκες είναι μόνο ελάχιστα καλύτερες στο εξωτερικό, προτιμούν να φύγουν», λέει. Ερευνα με τηλεφωνικές συνεντεύξεις που έγινε το περασμένο καλοκαίρι, έδειξε ότι η έξοδος γινόταν ακόμη πιο διασκορπισμένα, ίσως επειδή η Ευρώπη την ίδια εποχή κάνει πιο αυστηρή τη διαδικασία για βίζα.
«Οι Ελληνες πηγαίνουν οπουδήποτε μπορούν να βρουν δουλειά, είτε είναι στην Ασία, την Αφρική την Αυστραλία ή τη Μέση Ανατολή», λέει ο καθηγητής και προσθέτει «Βλέπουμε ένα νέο φαινόμενο, κατά το οποίο άνθρωποι που δεν είναι πτυχιούχοι ακολουθούν αυτό το ρεύμα.
Δεν έχουν χαθεί όλα, γράφει ο Guardian. Πολλοί Ελληνες θέλουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους, μόλις ανακάμψει η χώρα. Ειδικοί λένε ότι οι νέες ικανότητές και νοοτροπίες των μεταναστών μπορούν να γίνουν οι παράγοντες αλλαγής που χρειάζεται η Ελλάδα.
«Πολλοί από εμάς θέλουμε να επιστρέψουμε. Εχουμε πολλά να προσφέρουμε», λέει η Ρώππα. «Καμία χώρα δεν πρέπει να έχει μία τόσο άσχημη μοίρα όσο εκείνη της Ελλάδας. Ταπεινώθηκε εντελώς, από διεφθαρμένους πολιτικούς και ένα σύστημα που έγινε ανεκτό για πάρα πολύ καιρό», καταλήγει.