Μετά από μισό αιώνα, ΗΠΑ και Κούβα αποφάσισαν να αποκαταστήσουν τις σχέσεις τους, ξεκινώντας συζητήσεις για μία διαφορετική προσέγγιση. Η ιστορική στιγμή ξεκίνησε με την ανταλλαγή κρατουμένων ανάμεσα στα δύο κράτη, ενώ οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να ανοίξουν πρεσβεία στην Αβάνα.
«Σήμερα οι ΗΠΑ αλλάζουν τη σχέση τους με τους Κουβανούς», ξεκίνησε ο Μπαράκ Ομπάμα το διάγγελμά του, συνεχίζοντας πως οι ΗΠΑ θα βάλουν τέλος σε μία ξεπερασμένη προσέγγιση, που απέτυχε να προωθήσει τα συμφέροντα των ΗΠΑ.
Οπως ανέφερε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, συμφωνήθηκε η αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων και η δημιουργία οικονομικών και ταξιδιωτικών συνδέσεων. Οι δύο χώρες έκαναν ανταλλαγή κρατουμένων την Τετάρτη, ως μέρος της συμφωνίας για να ξεκινήσουν οι συζητήσεις για την ομαλοποίηση των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες, μετά από 53 χρόνια.
Ο Ομπάμα και ο Ραούλ Κάστρο συνομίλησαν στο τηλέφωνο την Τρίτη για 45', στην πρώτη απευθείας επικοινωνία ανάμεσα σε Αμερικανό και Κουβανό ηγέτη από το 1959. Η συμφωνία περιελάμβανε την απελευθέρωση του Αλαν Γκρος- ο οποίος βρίσκεται ήδη επί αμερικανικού εδάφους- ο οποίος είχε συλληφθεί το 2009 με την κατηγορία της κατασκοπείας, γιατί προσπαθούσε να παρέχει σύνδεση ίντερνετ σε Κουβανούς και είχε καταδικαστεί σε 15 χρόνια φυλάκιση. Επίσης, απελευθερώθηκαν τρεις Κουβανοί, που ήταν σε φυλακή στις ΗΠΑ πάνω από 15 χρόνια. Πρόκειται για τους Γεράρδο Χερνάντεζ, Ραμόν Λαμπανίνο και Αντόνιο Γκερέρο, που επίσης είχαν καταδικαστεί για κατασκοπεία.
«Η απομόνωση δεν λειτούργησε. Είναι ώρα για μία νέα προσέγγιση», είπε ο Ομπάμα στο διάγγελμά του, κατά το οποίο ανέφερε ότι αποκαταστάθηκε πριν από δεκαετίες η σχέση των ΗΠΑ με την Κίνα, τη μεγαλύτερη χώρα που έχει κομουνιστική κυβέρνηση, όπως σημείωσε.
Τι θα αλλάξει
Σε ό,τι αφορά τις αλλαγές, όπως ανέφερε ο Ομπάμα θα είναι άμεση η αναθεώρηση του προσδιορισμού της Κούβας σαν χορηγό τρομοκρατίας, θα υπάρξει χαλάρωση των ταξιδιωτικών περιορισμών. Ακόμη, οι ΗΠΑ έχουν πρόθεση να ανοίξουν πρεσβεία στην Αβάνα, ενώ η Κούβα- που έχει πρόσβαση στο ίντερνετ μόλις 5%- θα επιτρέψει σε εταιρείες τηλεπικοινωνιών να δημιουργήσουν εκεί τη σχετική υποδομή.
Οσο για το εμπάργκο, δεν μπορούν να αλλάξουν πολλά ανέφερε ο Αμερικανός πρόεδρος, καθώς έχει επιβληθεί για δεκαετίες και είναι κωδικοποιημένο στο νομοθεσία. «Ανυπομονώ να εμπλέξω το Κογκρέσο σε μία ειλικρινή και σοβαρή διαπραγμάτευση για την άρση του εμπάργκο», πρόσθεσε.
«Todos somos Americanos» (όλοι είμαστε Αμερικανοί), είπε ο Ομπάμα, στα ισπανικά, προσθέτοντας «Σήμερα η Αμερική αποφασίζει να κόψει τα δεσμά του παρελθόντος. Για τους Κουβανούς, για τους Αμερικανούς, για το ημισφαίριο και για τον κόσμο».
Η συνδρομή του Πάπα Φραγκίσκου
Ανάμεσα σε αυτούς που βοήθησαν στη συμφωνία ήταν ο πάπας Φραγκίσκος, τον οποίο ευχαρίστησε στο διάγγελμά του ο Ομπάμα για την εμπλοκή του. Ο Ποντίφικας είχε στείλει επιστολή τόσο στον Ομπάμα όσο και στον Ραούλ Κάστρο, ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος είχε συζητήσει για το θέμα με τον Πάπα κατά τη συνάντησή τους στο Βατικανό το Μάρτιο.
Το διάγγελμα Κάστρο
Την ίδια ώρα με τον Ομπάμα, έκανε διάγγελμα στην Κούβα ο Ραούλ Κάστρο. Ο πρόεδρος της χώρας καλωσόρισε την αποκατάσταση των σχέσεων με τις ΗΠΑ. Σημείωσε ότι παραμένουν σημαντικές διαφορές ανάμεσα στις δύο χώρες, σε τομείς όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, η εξωτερική πολιτική και τα ζητήματα εθνικής κυριαρχίας. Αλλά πρόσθεσε ότι οι δύο χώρες πρέπει να μάθουν να ζουν με τις διαφορές τους «με έναν πολιτισμένο τρόπο».