Πολλή κουβέντα έχει γίνει εδώ και αρκετά χρόνια για τις start-ups, τις νεοφυείς επιχειρήσεις, και το ρόλο που μπορούν να παίξουν στην επανεκκίνηση της οικονομίας, ωστόσο, οι επιχειρηματικές αυτές προσπάθειες έχουν να αντιμετωπίσουν συγκεκριμένους σκοπέλους.
Οι τρεις αυτοί αρνητικοί παράγοντες, οι «δαίμονες», είναι η έλλειψη εθνικής στρατηγικής για την επιχειρηματικότητα, οι διαρκείς αλλαγές στο επιχειρηματικό και φορολογικό περιβάλλον/πολυνομία και η γραφειοκρατία, που κρατούν "χαμηλά" τις επιδόσεις των start ups, παρότι ο αριθμός τους έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, όπως επισήμαναν οι ομιλητές στο 2ο φόρουμ για το επιχειρείν και την πολιτική, με θέμα "Η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα", που διοργάνωσαν, στη Θεσσαλονίκη, το Michael and Kitty Dukakis Center for Public and Humanitarian Service και το Anatolia School of Business του American College of Thessaloniki/ACT.
«Ενα πολύ βασικό πρόβλημα για τις start-ups είναι το ίδιο το ευρωπαϊκό περιβάλλον, το οποίο τα τελευταία χρόνια χαρακτηρίζεται μεταξύ άλλων από τις δημοσιονομικές περικοπές. Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν έχουμε εθνική πολιτική για την επιχειρηματικότητα, οπότε συχνά ακολουθούμε συνταγές, που δεν μας ταιριάζουν πάντα, εφαρμόζοντας τη γραμμή του ευρωπαϊκού πλαισίου, όπου συχνά κυριαρχεί η αντίληψη ότι ο Νότος είναι το εστιατόριο και το ξενοδοχείο της Ευρώπης» σημείωσε, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Έφη Στεφοπούλου, στέλεχος της Μονάδας Στρατηγικού Σχεδιασμού του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.
Κατά την ίδια, χαρακτηριστικό παράδειγμα της «διαφοράς φάσης» στην ευρωπαϊκή επιχειρηματικότητα είναι και το γεγονός ότι, ενώ το πτωχευτικό δίκαιο στην Ελλάδα ενσωμάτωσε μόλις πρόσφατα τη λογική τής δεύτερης ευκαιρίας για τους επιχειρηματίες που «πάλεψαν» έντιμα αλλά απέτυχαν, στη Γερμανία ήδη από το 2009 δίδονται χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ επιχειρηματικά βραβεία για την επανέναρξη επιχειρήσεων, που αναγεννήθηκαν από τις «στάχτες».
41 νόμοι, 161 τροπολογίες
Σύμφωνα με την κ Στεφοπούλου, πρόσθετο πρόβλημα αποτελούν στην Ελλάδα οι αντιτιθέμενοι στρατηγικοί στόχοι. «Για παράδειγμα, προτάσεις του ΟΟΣΑ για τη μείωση των διοικητικών βαρών,όπως αυτές διατυπώθηκαν σε σχετική μελέτη, προέκυψαν ως πολιτικές στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης, αλλά όταν έφτασαν στο υπουργείο Οικονομικών, δεν πέρασαν» υποστηρίζει. Κατά την ίδια, οι συνεχείς αλλαγές στο ρυθμιστικό πλαίσιο -μόνο το 2014 υπήρξαν, σημειώνει, 161 τροπολογίες σε 41 νόμους- συνιστούν επιπλέον αγκάθι, όπως και το γεγονός ότι δεν αξιοποιείται σωστά το ανθρώπινο δυναμικό.
«Αλλο να μη σε στηρίζουν κι άλλο να σου βάζουν εμπόδια»
Την αστάθεια και τη γραφειοκρατία «δείχνει» ως βασικά προβλήματα των start-ups και ο εκτελεστικός διευθυντής του Anatolia School of Business του ΑCT, Νικόλαος Χουρβουλιάδης. «Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο να μη σε υποστηρίζουν και στο να σου δημιουργούν εμπόδια» είπε χαρακτηριστικά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, επισημαίνοντας ότι τα εμπόδια αυτά επιβάλλεται να αρθούν άμεσα, σε μια περίοδο που η οικονομική κρίση δημιουργεί ανάγκη και η ανάγκη ιδέες προς υλοποίηση και ένα πολύ μεγάλο ρεύμα ανάπτυξης επιχειρηματικής δράσης.
«Το ασταθές περιβάλλον δεν αποθαρρύνει μόνο τους ίδιους τους ανθρώπους που ξεκινούν μια νεοφυή επιχείρηση αλλά και τους επενδυτές που θα τους χρηματοδοτήσουν, τόσο εγχώριους όσο και ξένους, είτε αυτοί είναι κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capital) είτε επιχειρηματικοί άγγελοι (business angels). Όταν το οικονομικό κλίμα είναι μη σταθερό, οι επενδυτές γίνονται πολύ διστακτικοί» τόνισε ο κ. Χουρβουλιάδης.
Από την πλευρά του, ο Ντέιβιντ Γουίσνερ (David Wisner), διευθυντής του Dukakis Center του ACT, σημείωσε ότι η επιχειρηματικότητα και η ανάπτυξη νεοφυών επιχειρήσεων βρίσκονταν σε ανοδική πορεία ήδη πριν από την οικονομική κρίση. Όπως επισήμανε, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Δείκτη Επιχειρηματικότητας, που ανακοινώθηκαν πρόσφατα, οι επιδόσεις της Ελλάδας σε αυτόν τον τομέα ήταν εντυπωσιακές εσχάτως, παρότι η εθνική οικονομική δραστηριότητα ήταν σε γενικές γραμμές βραδύτερη. Στο Anatolia School of Business συγκροτήθηκε πρόσφατα ένα κέντρο επιχειρηματικότητας, όπου άνθρωποι της αγοράς κάνουν mentoring σε υποψήφιους επιχειρηματίες, προκειμένου να κάνουν την ιδέα τους πράξη. Κάθε χρόνο, με τη στήριξη και της πρωτοβουλίας Hellenic Initiative, επιλέγεται ένα γκρουπ περίπου 30 ατόμων, οι οποίοι εκπαιδεύονται προκειμένου να στήσουν τη δική τους επιχείρηση. Μέχρι στιγμής έχουν επιλεγεί περίπου 50 άτομα, που έχουν ολοκληρώσει την εκπαίδευσή τους και συντάσσουν τα business plans τους.