Το 2010 δεν είναι 2011, πολλώ δε μάλλον 2014. Κι όμως, τελικά, μοιάζουν σαν μια σταγόνα νερό. Η Ελλάδα δύο φορές κινδύνευσε με έξοδο από το ευρώ και τώρα μια τρίτη πιθανότητα αχνοφέγγει στον ορίζοντα.
Τη στιγμή που η πολιτική αναταραχή στην Ελλάδα βυθίζει τις αγορές (χρηματιστήρια και αγορά ομολόγων), η απειλή της χρεοκοπίας δεν θα πρέπει να αποκλειστεί, αναφέρει σε άρθρο του στο Bloomberg o Τζέριμς Νόγκερ. Κι αν τις προηγούμενες φορές η Ελλάδα σώθηκε από τα δάνεια έκτακτης ανάγκης που πρόσφεραν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, ακόμη και η απρόθυμη Γερμανία, τώρα η ταλάντευση της Αθήνα προκαλεί νέο γύρο κερδοσκοπίας. Μάλλον η «Ημέρα της Κρίσης» έφτασε για την Ελλάδα, αναφέρει το άρθρο.
Η βασική ερώτηση «η Ελλάδα μένει ή φεύγει από το ευρώ» επανήλθε αυτή την εβδομάδα, καθώς μια αλυσίδα πολιτικών γεγονότων ανάγκασε τους επενδυτές να σκεφτούν τα χειρότερα σενάρια. Ο Πίτερ Φίσερ, πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ και τώρα ανώτερος διευθυντής της BlackRock Investment Institute σημειώνει στο Bloomberg: «Η Ευρώπη δεν είναι έξω από το... δάσος ακόμη. Θα χρειαστεί πολύ δρόμο να διανύσει μέχρι να δημιουργήσει μια πραγματική νομισματική ένωση».
Καλύτερα προετοιμασμένη
Σε αντίθεση με το 2010, η ΕΕ είναι καλύτερα προετοιμασμένη. Μπορεί η τρύπα στον προϋπολογισμό της Ελλάδας (ύψους 20 δισ. ευρώ) να οδήγησε στην ευρωπαϊκή κρίση που συμπαρέσυρε την Ιρλανδία, την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Κύπρο, ενώ σχεδόν θρυμμάτισε την Ένωση. Το 2010 δεν υπήρχε ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, ούτε η Ευρωπαϊκή Διευκόλυνση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Καμία σήμανση δεν προειδοποιούσε για τα «κόκκινα» μιας χώρας.
Όπως σημειώνει το άρθρο: «Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ηγέτες ήταν τυφλωμένοι από την κρίση. Το 2009 η Μέρκελ είχε πει πως δεν πρέπει να υπερεκτιμάει κανείς τα προβλήματα της Ελλάδας, καθώς ελλείμματα υπάρχουν σε όλα τα μέρη του κόσμου». Πλέον, η Ευρώπη έχει πάρει το μάθημά της στη διαχείριση κρίσεων και την ιδιοτροπία των αγορών, επομένως μπορεί να παρουσιάσει επιτυχίες.
Βρέθηκε η συνταγή
Η επιβίωση του ευρώ από όλα αυτά δείχνει πως η Ευρώπη βρήκε τη συνταγή. Τα πακέτα διάσωσης πήγαν μόνο σε κυβερνήσεις που έκαναν δομικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες με τη σειρά τους οδήγησαν με ανεργία και ύφεση και τροφοδότησε ριζοσπαστικές πολιτικές. Στην Ελλάδα, αναφέρει το άρθρο, η σπασμωδική κίνηση έχει όνομα: Αλέξης Τσίπας. Μπορεί το 2012 να απέτυχε να πάρει τα ηνία της κυβέρνησης, αλλά τώρα «τρέχει» πρώτος σε όλες τις δημοσκοπήσεις και είναι πιθανό να σχηματίσει την επόμενη κυβέρνηση. Όπως αναφέρει ο υπουργός Οικονομικών της Μάλτας, Έντουαρντ Σισλούνα: «Ο κίνδυνος να έχεις κόμματα που τάσσονται εναντίον της Ευρώπης δεν είναι προνόμιο μόνο της Ελλάδας. Το έχουμε δει να συμβαίνει και σε άλλες χώρες».
Η πολιτική κατάσταση
Το θέμα για την Ελλάδα είναι ότι τα χρονικά περιθώρια στενεύουν, καθώς οι πολιτικές εξελίξεις έχουν το δικό τους χρονοδιάγραμμα. Αν δεν βγει νέος Πρόεδρος, τότε ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πιθανό να έρθει πρώτο κόμμα στις πρόωρες εκλογές. Αν, όμως, δεν κάνει αυτοδύναμη κυβέρνηση, θα πρέπει να αναζητήσει συμμαχίες. Υπάρχει, βέβαια, και η περίπτωση να βγει Πρόεδρος. Όπως αναφέρει ο Ανδρέας Κοντογούρης της Beta Securities: «Ο Σαμαράς θα βρει τους 180, αλλά και αν δεν το κάνει ο Τσίπρας δεν θα είναι τόσο ριζοσπαστικός όπως ήταν παλαιότερα». Από την μεριά του ο λέκτορας Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Sussex, Ανδρέας Αντωνιάδης αναφέρει: «Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις για την Ελλάδα. Αν γίνουν πρόωρες εκλογές, ελπίζουμε οι πολιτικές δυνάμεις να αναγκαστούν να επανεξετάσουν το βασικό πρόβλημα της χώρας».
Στην κόντρα
Αν, όμως, η κυβέρνηση Τσίπρα αποφασίσει να πάει στην... κόντρα με τους πιστωτές, τότε η ζημία θα είναι μεγάλη για την Ελλάδα και κυρίως για τις τράπεζες που στηρίζονται πλέον από την ΕΚΤ. Όπως και να 'χει η ΕΚΤ αναμένεται να είναι ο τελευταίος θεματοφύλακας της Ελλάδας και του ευρώ, αναφέρει το άρθρο. Σημειώνει με νόημα ο υπουργός Οικονομικών της Πορτογαλίας Αντόνιο Πίρες Ντε Λίμα: «Έχουμε πλέον τρόπο να επιλύουμε τέτοια θέματα μέσω των ενοποιημένων πολιτικών και η ΕΚΤ θα πρέπει να έχει πιο ενεργό και θετικό τρόπο για την καταπολέμηση των κρίσεων».