Σεβασμό στα κυριαρχικά δικαιώματα τη Κυπριακής Δημοκρατίας, και άμεση διακοπή της προσβολής στην αποκλειστική οικονομική της ζώνη, απαίτησε από την Τουρκία ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Ευάγγελος Βενιζέλος. Ο Τούρκος ομόλογός του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, τον οποίο συνάντησε στην Άγκυρα, επέμεινε, ωστόσο, στις προκλητικές αναφορές.
Ο κ. Βενιζέλος υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι οι συνομιλίες στο Κυπριακό «διακόπηκαν γιατί βρίσκεται σε εξέλιξη μια προσβολή των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ανατολική Μεσόγειο».
Η σημερινή συνάντηση Βενιζέλου-Τσαβούσογλου ήταν πρόκριμα για τη συνεδρίαση του Ελληνοτουρκικού Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, που θα γίνει στις 5-6 Δεκεμβρίου, στην Αθήνα.
Οι διαφωνίες ήταν δεδομένες και σημαντικές, ειδικά στο θέμα της Κύπρου και των ερευνών στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ειδικότερα, ο κ. Βενιζέλος τόνισε ότι «η Ελλάδα και η Τουρκία μπορούν να λειτουργήσουν ως άξονας σταθερότητας, ειρήνης και ευημερίας στην ευρύτερη περιοχή, αλλά για να συμβεί αυτό πρέπει να αντιμετωπίσουμε τη μεγάλη εκκρεμότητα που είναι το Κυπριακό».
«Έχει μεγάλη σημασία να επανεκκινήσουν οι διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό, στο πλαίσιο του κοινού ανακοινωθέντος της 11ης Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, στο πλαίσιο των συμφωνιών υψηλού επιπέδου του 1977 και του 1979 και στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού κεκτημένου, γιατί η Κύπρος είναι χώρα της ΕΕ και του ΟΗΕ» τόνισε ο Βενιζέλος.
Υπογράμμισε ότι «η λύση του Κυπριακού θα μας επιτρέψει να λάβουμε και πάρα πολλές άλλες πρωτοβουλίες στον τομέα της οικονομίας, της ενέργειας και στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής».
Σε ερώτηση Τούρκου δημοσιογράφου σχετικά με την υπό συζήτηση, στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, πρόταση περί σύστασης κοινής εταιρείας που θα διαχειριστεί το έργο των ερευνών και της εκμετάλλευσης, ο κ. Βενιζέλος είπε ότι «η Κυπριακή Δημοκρατία ως χώρα μέλος του ΟΗΕ και της ΕΕ έχει εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα» και υπογράμμισε «τη σημασία του διεθνούς δικαίου της θάλασσας».
«Οι υπόγειοι πόροι ανήκουν στο κράτος. Αυτό το κράτος διασφαλίζει τα δικαιώματα αυτά και τα έσοδα υπέρ όλων των πολιτών της Κύπρου, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, και υπέρ των δύο κοινοτήτων σε μια βάση ισότητας, ανταλλαγής και μάλιστα έχει συμφωνηθεί η κατανομή να είναι ευνοϊκότερη για την τουρκοκυπριακή πλευρά έως ότου υπάρξει σύγκλιση μεταξύ των ΑΕΠ των δύο πλευρών» τόνισε ο κ. Βενιζέλος και επισήμανε: «Μπορούμε να αποτυπώσουμε μέτρα με τα οποία θα έχουν οι δύο πλευρές τη βεβαιότητα για την ισότητα. Αλλά προϋπόθεση γι αυτό είναι ο σεβασμός των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου».
Τσαβούσογλου: Οι εργασίες γεώτρησης δεν έχουν καλή πρόθεση
Από την πλευρά του ο Μ.Τσαβούσογλου είπε πως «η επίλυση του προβλήματος θα είναι προς το συμφέρον όχι μόνο της Τουρκίας, της Ελλάδας και των δύο λαών στην Κύπρο, αλλά θα συμβάλει επίσης και στη σταθερότητα και την ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή».
Επαναλαμβάνοντας τις γνωστές τουρκικές θέσεις, σημείωσε πως «μετά την ένταση που προκλήθηκε εξαιτίας των ερευνών πετρελαίου, η ελληνοκυπριακή πλευρά αποσύρθηκε από τις συνομιλίες». «Εμείς επιθυμούμε την επανέναρξη των συνομιλιών» πρόσθεσε, επισημαίνοντας πως «όλοι αναγνωρίζουν το γεγονός ότι ο λαός της "ΤΔΒΚ" (Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου) έχει δικαιώματα επί του φυσικού αερίου και του πετρελαίου στην περιοχή. Το ζητούμενο είναι μία συμφωνία που θα διασφαλίζει τα δικαιώματα αμφότερων των πλευρών».
Ερωτηθείς πότε θα αποσυρθεί από την ανατολική Μεσόγειο το τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Μπαρμπαρός», επανέλαβε τα περί «μονομερούς δραστηριότητας της ελληνοκυπριακής Διοίκησης, από την οποία προκύπτει ότι δεν έχουν ληφθεί υπόψη τα νόμιμα δικαιώματα της τουρκοκυπριακής πλευράς».
«Αυτές δεν είναι καλοπροαίρετες δραστηριότητες» ανέφερε και τόνισε πως «η "ΤΔΒΚ" διατύπωσε σχετικό αίτημα προς την Τουρκία».
Σύμφωνα με τον κ. Τσαβούσογλου «η Τουρκία δεν έχει κάποιο παράνομο αίτημα. Όταν ολοκληρωθούν οι έρευνες, το πλοίο θα αποσυρθεί. Η πρότασή μας είναι να βρεθεί κοινή λύση».
Ο κ. Τσαβούσογλου είπε, επίσης, ότι «δεν γίνεται τίποτα λέγοντας εγώ είμαι μέλος της ΕΕ. Αν δεν επαναληφθούν οι συνομιλίες τι θα γίνει με τα δικαιώματα της τουρκοκυπριακής πλευράς»;
Παρεμβαίνοντας ο κ. Βενιζέλος είπε ότι «δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα δικαιώματα και οι προσδοκίες όλων των πολιτών της Κύπρου από τον φυσικό πλούτο πρέπει να είναι διασφαλισμένα. Σύμφωνα με το σύνταγμα του 1960, αυτό θα αφορά το ομόσπονδο κράτος. Όμως δεν υπάρχει επίσης αμφιβολία ότι το κράτος της Κύπρου, που θα είναι ένα και θα είναι μέλος του ΟΗΕ και της ΕΕ, έχει κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα. Τα Σύνταγμα θα διασφαλίζει τα δικαιώματα από τα έσοδα και για τις δύο οντότητες που θα μετέχουν στο ομόσπονδο κράτος. Πρέπει όμως να σταματήσει η παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων και η προσβολή του διεθνούς δικαίου της θάλασσας».