O Ελ Γκρέκο, μέσα από τα μάτια των παιδιών» είναι η πρωτότυπη έκθεση που οργάνωσε αυτήν την εβδομάδα η UNESCO στο Παρίσι, για την επέτειο των 400 χρόνων από τον θάνατο του μεγάλου «οικουμενικού» ζωγράφου Δομίνικου Θεοτοκόπουλου.
Κοντά στα 100 έργα παιδιών, ηλικίας 10-12 ετών, με ξυλομπογιές, νερομπογιές, λάδι ή «κολάζ», στόλισαν τον μεγάλο εκθεσιακό χώρο της UNESCO. Οι μικροί καλλιτέχνες προέρχονται από τα 4 ελληνικά κοινοτικά σχολεία,(Παρίσι, Σατνέ-Μαλαμπρί, Κρετέγι) και από το ισπανικό κολλέγιο- λύκειο (Γ. Λόρκα-Λ. Μπυνυέλ).
Παιδιά από την Ελλάδα και την Ισπανία δούλεψαν παράλληλα για να τιμήσουν αυτόν που θεωρείται «γίγαντας της παγκόσμιας τέχνης», που όμως τα ίδια τον θεωρούν κάτι περισσότερο δικό τους.
Γεννήθηκε στην Κρήτη (1541) ως Δομίνικος. Από την Ελλάδα πήρε «ζωή και χρωστήρες», από το Τολέδο που ως Ελ Γκρέκο το έκαμε πατρίδα του, «ξεκίνησε για την αιωνιότητα» με το θάνατό του (1614).
Τα παιδικά έργα δεν είναι προσπάθειες απλής αντιγραφής, αλλά αυθεντικά δημιουργήματα εμπνευσμένα από το έργο του μεγάλου δασκάλου. Για παράδειγμα, το περίφημο πορτρέτο ανδρός «με το χέρι στο στήθος» ενέπνευσε τη δημιουργία πίνακα με 42 επαναληπτικά πορτρέτα, με κολάζ τα πρόσωπα των παιδιών μιας τάξης. Η φαντασία των παιδιών του ισπανικού σχολείου προχώρησε ακόμα πιο πέρα με παραλλαγές πορτρέτων στυλ «Πικάσο», ή χρωματικές επαναλήψεις της όψης του Τολέδο στυλ «Αντυ Γουόρχωλ».
Τα Ελληνόπουλα μοιάζουν να έχουν περισσότερο αγγιχτεί από τη μεταφυσική πνοή που αναδύεται από το έργο του Θεοτοκόπουλου. Ο Εσταυρωμένος, το κόκκινο της φορεσιάς του «Μεγάλου Ιεροεξεταστή», οι εξαϋλωμένες μορφές, κέρδισαν τη δική τους φαντασία.
Η ιδέα για την πρωτότυπη αυτή ελληνο-ισπανική παιδική έκθεση προς τιμή του «Ελ Γκρέκο», ανήκει στην Ελληνίδα πρέσβειρα στην UNESCO, Κατερίνα Δασκαλάκη, η οποία πρότεινε τη σχετική συνεργασία στον Ισπανό ομόλογό της στην UNESCO.
«Το έτος 2014 έχει ανακηρυχθεί στο Τολέδο ως “έτος Ελ Γκρέκο”. Σκέφθηκα ότι κάτι έπρεπε να κάνουμε στην UNESCO που είναι πολυεθνικός οργανισμός και που ευνοεί τις συνεργασίες» εξηγεί η κα Δασκαλάκη.
«Ο Γκρέκο ανήκει και στους δυο μας, Έλληνες και Ισπανούς, είναι κοινή κληρονομιά» σημειώνει και προσθέτει: «Μη έχοντας τη δυνατότητα να μεταφέρουμε στην UNESCO τούς ανεκτίμητης αξίας πίνακες του ζωγράφου, αποφασίσαμε να τον δούμε μέσα από τα μάτια των παιδιών. Διαπιστώσαμε τελικά ότι παρ' ότι δύσκολος, μεταφυσικός ζωγράφος, τα παιδιά τον είδαν με ενδιαφέρον και πάθος».
Για την ενημέρωση των παιδιών σε συνεργασία με τους δασκάλους, η κα Δασκαλάκη επισκέφθηκε τα ελληνικά σχολεία και μίλησε για τον Ελ Γκρέκο, με τον Γάλλο φιλόσοφο και πρώην καθηγητή Κλοντ Ρόελς.
Η UNESCO παρείχε στα παιδιά, βιβλία για τον ζωγράφο, αλλά και μπογιές και τα απαραίτητα υλικά για την εκτέλεση έργων τους. Για την υλοποίηση της έκθεσης συμμετείχε και η ελληνική εθνική επιτροπή της UNESCO με επικεφαλής την Κατερίνα Τζιτζικώστα, καθώς και το ισπανικό Ινστιτούτο Θερβάντες.