Η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι και θα βρεθεί αντιμέτωπη με παρατεταμένη κοινωνική κρίση αν δεν ληφθούν μέτρα για την ανάσχεσή της, υποστηρίζει έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) για την Ελλάδα.
Η μελέτη της ΔΟΕ, η οποία παρουσιάστηκε το πρωί της Δευτέρας σε ειδική εκδήλωση στο Ζάππειο Μέγαρο στην Αθήνα, εκτιμά ότι το 2014 η ελληνική οικονομία έχει συρρικνωθεί κατά 25% σε σχέση με το 2008, ενώ από την αρχή της κρίσης έχει χαθεί μία στις τέσσερις θέσεις εργασίας.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το 70% από το σύνολο των σχεδόν 1,3 εκατ. ανέργων να είναι χωρίς δουλειά για διάστημα μεγαλύτερο του ενός έτους και αρκετοί για δύο έτη ή και περισσότερο. Σύμφωνα με τη ΔΟΕ, μέσα σε πέντε χρόνια έχει υπερδιπλασιαστεί ο αριθμός των Ελλήνων που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας. Το 2013 το ποσοστό αυτό ξεπερνούσε το 44%, ενώ το 2008 μετά βίας υπερέβαινε το 20%.
Με τα δεδομένα αυτά, η ΔΟΕ υποστηρίζει ότι, ακόμη και αν ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης είναι 2%, απαιτούνται 13 χρόνια για επανέλθει η ελληνική οικονομία στα επίπεδα που βρισκόταν πριν από την κρίση. Αντίστοιχα και με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της απασχόλησης το 1,3%, η αγορά εργασίας θα μπορέσει να επανέλθει στα επίπεδα του 2008 το 2034.
Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας ζητά να ανασχεθεί η πολιτική των μειώσεων των μισθών και να ληφθούν επείγοντα μέτρα για τη στήριξη των θέσεων εργασίας και των επιχειρήσεων, μετά από συμφωνία κυβέρνησης, εργοδοτών και εργαζομένων.
Μεσοπρόθεσμα, η ΔΟΕ προτείνει την εφαρμογή μιας «ολοκληρωμένης στρατηγικής ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας και δηλώνει πρόθυμη να συνεργαστεί με την Ελληνική κυβέρνηση και τους κοινωνικούς εταίρους, καθώς και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή».
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, η στρατηγική αυτή «βασίζεται σε μία ανάλυση των βέλτιστων διεθνών πρακτικών, προσαρμοσμένων στη συγκεκριμένη κατάσταση της Ελλάδας, ενώ καλύπτει τόσο μέτρα εκτάκτου ανάγκης όσο και πιο μακρόπνοες βιώσιμες δράσεις».
Τα μέτρα εκτάκτου ανάγκης που προτείνει η ΔΟΕ
Στα μέτρα εκτάκτου ανάγκης περιλαμβάνονται η εγγύηση ενεργοποίησης όλων των νέων σε αναζήτηση εργασίας και των πλέον ευπαθών ομάδων, η δημιουργία επιχειρήσεων «κοινωνικής οικονομίας» ως οδοί δημιουργίας θέσεων εργασίας, η βελτιωμένη πρόσβαση σε πιστώσεις για τις μικρές επιχειρήσεις, καθώς και μια επανεξέταση του ρυθμού και του μείγματος πολιτικών δημοσιονομικής εξυγίανσης ώστε να μην υπονομεύονται οι προσπάθειες ανάκαμψης.
Μακροπρόθεσμα, η μελέτη προάγει την υιοθέτηση μέτρων όπως η διεύρυνση της οικονομικής βάσης με διευκόλυνση της επέκτασης των βιώσιμων επιχειρήσεων, ενίσχυση των δεσμών μεταξύ τουρισμού και αγρο-τροφιμικού τομέα και προαγωγή των επενδύσεων που ενισχύουν την απασχόληση.
Θεωρεί αναγκαία την καταπολέμηση της αδήλωτης και της φτωχά αμειβόμενης εργασίας μέσω μιας ευρύτερης φορολογικής βάσης και βελτιωμένων κινήτρων για τη χαμηλά αμειβόμενη εργασία, με παράλληλη απομάκρυνση των φορολογικών βαρών από το εργατικό δυναμικό, τις μικρές εταιρείες και την κατανάλωση βασικών αγαθών, προς άλλες φορολογικές βάσεις όπως η περιουσία.
Αυτό εκτιμά η έκθεση, σε συνδυασμό με την τόσο αναγκαία ενεργοποίηση των πόρων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, θα διεύρυνε με τη σειρά του το πλαίσιο πολιτικών για την στρατηγική ανάπτυξης και απασχόλησης.
Στη δέσμη μέτρων περιλαμβάνονται επίσης η διασφάλιση επαρκούς κάλυψης του συστήματος κοινωνικής προστασίας και η ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου μέσω σχεδιασμού προγραμμάτων δεξιοτήτων και προσόντων με προγράμματα μαθητείας και εργασιακής εμπειρίας για τους νέους, καθώς και την ενίσχυση των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης και των ενεργών προγραμμάτων αγοράς εργασίας.
Η ΔΟΕ προτείνει τέλος την επανοικοδόμηση του κοινωνικού διαλόγου ανάμεσα στην κυβέρνηση, τους εργοδότες και τους εργαζομένους και την «αντιμετώπιση του κατακερματισμού της συλλογικής διαπραγμάτευσης και των κενών ως προς την κάλυψη, έτσι ώστε να καλλιεργηθεί μια ισορροπημένη ανάκαμψη».