Στην καρδιά της Αρχαίας Αγοράς, ακουμπισμένο στο χώμα το έργο «Παλμικά Πεδία» της Αιμιλίας Παπαφιλίππου, μια ιδιότυπη «σκακιέρα» με νήματα που υφαίνουν διαδρομές που σε καλούν να τα ανακαλύψεις, λειτουργεί από τον Οκτώβριο ως μια εμπειρία σύγχρονης τέχνης, αλλά και ενεργοποίησης διαδικασιών διαλόγου, συνύπαρξης, κριτικής σκέψης. Είναι όλα τα χαρακτηριστικά που θέλει να φέρει, να εγκαθιδρύσει στο δημόσιο χώρο της πόλης και δη στο ιστορικό κέντρο ο οργανισμός ΝΕΟΝ που ανέθεσε στην Παπαφιλίππου το συγκεκριμένο έργο στο πλαίσιο του προγράμματός του «Εργο στην Πόλη».
Πάνω σε αυτό το έργο την Κυριακή 23 Νοεμβρίου, στη μία το μεσημέρι, η καλλιτέχνης θα πραγματοποιήσει μια performance με τη σύμπραξη των Ευθύμη Θεοδόση (μουσική) και Μαριέλας Νέστορα (ερμηνεία) και τη συμβολή των Αναστασία Λάμπρου,Μαργαρίτα Πέτροβα, Ελεάννα Μαρτίνου και εθελοντών. Μια εβδομάδα αργότερα, στις 30 Νοεμβρίου το κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει τελευταία φορά το έργο της Αιμιλίας Παπαφιλίππου. Για την ακρίβεια το ένα μέρος του έργου, αφού το άλλο είναι μια βιντεοπροβολή που πραγματοποιείται βράδυ Σαββάτου, στις 8, επί της Στοάς του Αττάλου. Μια εικόνα που εκπέμπει στην Αρχαία Αγορά, που γίνεται δημόσιο, κοινό, οικείο θέαμα όσων βρίσκονται στην οδό Αδριανού αλλά και των περαστικών που ανεβαίνουν από το Θησείο.
H σύνδεση του έργου μέσα στην Αρχαία Αγορά και της βιντεοπροβολής είναι απόλυτη. Οπως λέει η Αιμιλία Παπαφιλίππου: «Βγαίνει μια συνείδηση δικτυακή: ό,τι κάνουμε επενεργεί στα πράγματα και είμαστε όλοι αλληλένδετα συνδεδεμένοι -έστω αφανώς, ίσως και με τρόπους που δεν κατανοούμε. Ενα παράδειγμα: Αν εξορύξεις όλο το βουνό και βρέξει πολύ, τότε θα παρασύρει το χωριό από κάτω... Με το βίντεο καλώ τους θεατές όχι μόνο να βιώσουν το έργο και να αποφασίσουν αν θα μπουν ή όχι. Βλέποντας την παλμική κατάσταση τους καλώ να συνειδητοποιήσουν ότι όλα είναι μια παλμική κατάσταση που μας περιέχει, που μας συνέχει αλλά και που την ορίζουμε και εμείς με την κατάστασή μας.»
Η σύγχρονη τέχνη επαναφέρει τη συνθήκη της Αγοράς
Το έργο της Παπαφιλίππου στην Αρχαία Αγορά έρχεται να καταστείλει αντιστάσεις και στερεότυπα. Η καλλιτέχνης σε καλεί να πατήσεις πάνω στο έργο, να ακολουθήσεις και επαναπροσδιορίσεις τις διαδρομές που ορίζουν τα νήματα. Να σταθείς, να κοιτάξεις ψηλά την Ακρόπολη, να συναντηθείς στα μονοπάτια του με άλλους επισκέπτες που βιώνουν την εμπειρία του. Να δικτυωθείς – σε μια εποχή που τα δίκτυα είναι μέρος της καθημερινότητας μας, η πνευματική και ψηφιακή δικτύωση αναδύεται.
Η σύγχρονη τέχνη εκτός τοιχών και μουσείων, η σύγχρονη τέχνη όπου το «μην αγγίζεται» δεν υπάρχει. Δεν υπάρχει γιατί η σύγχρονη τέχνη εδώ – σύμφωνα και με την αποστολή του ΝΕΟΝ – θέλει να φτάσει σε όλα τα κοινά, να γίνει μέρος του κοινού καθημερινού βιώματος. Να γίνει όχι μόνο φορέας προβληματισμού και σκέψης αλλά κυρίως πλατφόρμα για αντιπαράθεση, διαλεκτική.
Η σύγχρονη τέχνη στο δημόσιο χώρο, έρχεται να δημιουργήσει ξανά τη συνθήκη της Αγοράς, με την αρχαιοελληνική έννοια στην πόλη. Στο ιστορικό κέντρο, αυτό το χάρτη που μοιάζει με εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς: οι αρτηρίες κάτω από τη σκόνη και τον αττικό ουρανό, πάλλεται ακόμα, οι σφυγμοί δυναμώνουν καθώς η σύγχρονη τέχνη, ο σύγχρονος πολίτης επιστρέφουν και ζουν εκεί.
Φωτογραφίες του Γιώργου Γρυπαίου