Ευκαιρίες για έξοδο στη σύνταξη από τα 50, αλλά και παγίδες στην αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 55 στα 67 για πλήρη σύνταξη κρύβουν οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης από το ΙΚΑ για περίπου 1,5 εκατ. παλαιούς (μέχρι 1992) και νέους (μετά το 1993) ασφαλισμένους.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Ελεύθερος Τύπος», από το σύνολο των ασφαλισμένων οι 500.000 ανήκουν στην κατηγορία των παλαιών ασφαλισμένων και μπορούν να κατοχυρώσουν χαμηλά όρια ηλικίας για έξοδο στη σύνταξη με μια σειρά από ευνοϊκές διατάξεις, που μπορούν να τις αξιοποιήσουν πριν από τις αλλαγές του 2015 στο ασφαλιστικό.
Στο ΙΚΑ υπάρχουν κατηγορίες ασφαλισμένων που μπορούν να εκμεταλλευτούν -όσο είναι καιρός- τα παράθυρα για μειωμένη σύνταξη από τα 50 και για πλήρη σύνταξη από τα 55, αποφεύγοντας έτσι να εγκλωβιστούν στα 62 για μειωμένη σύνταξη και στα 67 για πλήρη.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο τρόπος που οι ασφαλισμένοι μπορούν να θεμελιώσουν και να κατοχυρώσουν το συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα με 12 έως 40 έτη ασφάλισης έχει ως εξής:
1. Σύνταξη μητέρων με ανήλικο παιδί στις 5.500 ημέρες ασφάλισης (ασφαλισμένοι μέχρι το 1992): Απαραίτητη προϋπόθεση να είχαν ανήλικο παιδί όταν συμπλήρωσαν τις 5.500 ημέρες ασφάλισης. Δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τον πλασματικό χρόνο λόγω τέκνων εφόσον συνταξιοδοτούνται ως μητέρες με ανήλικο παιδί.
Παράθυρο με πλασματικά έτη από ανεργία ή ασθένεια για σύνταξη στα 50: Σύμφωνα με την εγκύκλιο του ΙΚΑ που δεν έχει τροποποιηθεί, όσες είχαν παιδί που έγινε 18 ετών χωρίς να έχουν 5.500 ημέρες ασφάλισης μπορούν να ανατρέξουν μια δεκαετία πριν από την ενηλικίωση και να προσθέσουν 200 ημέρες από επιδοτούμενη ανεργία ή 200 ημέρες από ασθένεια ώστε να συμπληρώσουν τις 5.500 ημέρες ενόσω το παιδί τους ήταν ακόμη ανήλικο. Η εγκύκλιος αυτή αφορά όσες συνταξιοδοτούνται με τις προϋποθέσεις του 2010, δηλαδή με σύνταξη στα 55 (πλήρη) ή στα 50 (μειωμένη).
2. Γυναίκες ασφαλισμένες στο ΙΚΑ με 10.000 ένσημα: Οι ασφαλισμένες αυτής της κατηγορίας δικαιούνται σύνταξη με τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων που διαμορφώνονται κατά τη συμπλήρωση των 10.000 ημερών ασφάλισης. Για μειωμένη απαιτούνται 100 ημέρες ασφάλισης για κάθε έτος, την αμέσως προηγούμενη πενταετία πριν από το έτος υποβολής της αίτησης για σύνταξη.
3. Ανδρες ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ με 10.000 ημέρες ασφάλισης: Συνταξιοδοτούνται με τις προϋποθέσεις που ισχύουν όταν συμπληρώνουν τις 10.000 ημέρες ασφάλισης. Για μειωμένη απαιτούνται 100 ημέρες ασφάλισης, κάθε έτος, την αμέσως προηγούμενη πριν από το έτος υποβολής της αίτησης για σύνταξη.
4. Ανδρες -γυναίκες με 10.500 ένσημα, εκ των οποίων τα 7.500 στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, βγαίνουν με πλήρη ή μειωμένη σύνταξη με το όριο ηλικίας που ισχύει τη χρονιά που συμπληρώνουν τις 10.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων οι 7.500 στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Ασφαλισμένος λοιπόν, που το 2010 έχει πραγματοποιήσει 10.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων οι 7.500 στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, δικαιούται πλήρη σύνταξη όταν κλείσει το 55ο έτος της ηλικίας του και μειωμένη στα 53. Με 10.500 ημέρες ασφάλισης σύνολο το 2014, εκ των οποίων οι 7.500 στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, βγαίνει στη σύνταξη όταν κλείσει τα 59,5 έτη με μειωμένη και τα 61,5 έτη με πλήρη.
5. Σύνταξη από τα 55 για γυναίκες με 4.500 ένσημα, εκ των οποίων 3.600 ένσημα στα βαρέα: Συνταξιοδοτούνται με το όριο ηλικίας που ισχύει όταν συμπληρώνουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης, δηλαδή 4.500 ένσημα, εκ των οποίων τα 3.600 στα βαρέα και από αυτά τα 1.000 μέσα στα τελευταία 13 χρόνια. Ασφαλισμένη που έχει 4.500 ένσημα το 2012, εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα, κατοχυρώνει σύνταξη στα 57, ακόμη κι αν υποβάλει αίτηση μέσα στο 2013. Αν είχε τις χρονικές προϋποθέσεις το 2011, βγαίνει στη σύνταξη όποτε γίνει 56 ετών.
6. Στα 60 η σύνταξη για άνδρες και γυναίκες με βαρέα στους ΟΤΑ: Για τη συνταξιοδότηση θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει τις 4.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων οι 3.600 σε υπηρεσίες υγιεινής-καθαριότητας των δήμων και από αυτές οι 1.000 τα τελευταία 13 χρόνια, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει και την ηλικία συνταξιοδότησης.
7. Στα 62 για άνδρες με 4.500 ένσημα, εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα: Οι άνδρες δεν έχουν κατοχύρωση ορίου ηλικίας, όπως οι γυναίκες, και βγαίνουν στη σύνταξη μόνο εφόσον συμπληρώνουν και την ηλικία συνταξιοδότησης, ανεξάρτητα από το αν έχουν ήδη συμπληρώσει τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης. Οι άνδρες που υποβάλλουν αίτηση μετά το 2013, ακόμη και αν έχουν εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις από το 2012, θα συνταξιοδοτηθούν στα 62 και όχι στα 60.
Σημειώνεται ότι:
- Θεμελιωμένο δικαίωμα υφίσταται, όταν ο ασφαλισμένος συμπληρώνει τον ελάχιστο χρόνο ασφάλισης και το όριο ηλικίας (όπου αυτό προβλέπεται), που απαιτούνται για τη συνταξιοδότησή του. Το θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε και ο ασφαλισμένος έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει εργαζόμενος.
- Κατοχυρωμένο δικαίωμα είναι η δυνατότητα των ασφαλισμένων να συνταξιοδοτηθούν (δηλαδή να «κλειδώσουν») με τις προϋποθέσεις που διαμορφώνονται κατά το έτος συμπλήρωσης του απαιτούμενου κατά περίπτωση χρόνου ασφάλισης ή ορίου ηλικίας.