Πριν από δύο αιώνες, το 1814, πέθαινε ο Μαρκήσιος ντε Σαντ, σε ηλικία 74 ετών, ο μαύρος μετεωρίτης της γαλλικής λογοτεχνίας, ο πιο σεξουαλικός και βλάσφημος συγγραφέας όλων των εποχών.
«Σαντ», είναι ένα όνομα που παγκόσμια προκαλεί ανησυχία. Συνδέεται με την γενετήσια διαστροφή της απόλαυσης του εκδηλούμενου φόβου, τρόμου και πόνου που προκαλούσε στις συντρόφους του, όπου και εκ του τίτλου του η καθιέρωση του όρου σαδισμός. Γνωστός κυρίως από το έργο 120 Ημέρες στα Σόδομα (1785), Ζυστίν και Ζυλιέτ θεωρείται ο συγγραφέας και φιλόσοφος με ηδονιστικές, κυρίως, και αθεϊστικές θεωρήσεις, που οι περιγραφές του ξεπερνούν σε εφευρετικότητα και φαντασία τα χειρότερα σύγχρονα πορνογραφικά έργα.
Το όνομά του είναι Donatien Alphonse François de Sade, ονομάστηκε «θεϊκός μαρκήσιος» και τα βιβλία του ήταν απαγορευμένα ως το 1950. Πέρασε 27 χρόνια από τη ζωή του στη φυλακή κατηγορούμενος για παραβίαση κάθε ηθικής αρχής. Εγραψε πολλά θεατρικά και ήταν φιλόσοφος, άθεος –έλεγε ότι του άρεσε να υβρίζει τον Θεό όταν ήταν σε οργασμό. Πρόκειται για τον πιο ενθουσιώδη και μεθοδικό αφηγητή εκατοντάδων σεξουαλικών βίτσιων, των πιο ωμών και εγκληματικών που υπάρχουν. Θεωρείται από τους πιονιέρους της ψυχοπαθολογίας και της ψυχανάλυσης αλλά και αναλυτής της μεγαλύτερης ανθρώπινης αγριότητας.
Παρότι απαγορεύτηκε για πολλά χρόνια και έμεινε στο περιθώριο, οι εκθέσεις, οι ιστορικές μελέτες και οι επανεκδόσεις για τα 200 χρόνια από τον θάνατό του αποδεικνύουν ότι διατηρεί πάντα μια θέση μοναδική, -παρότι μαύρη και σιχαμερή- στην γαλλική λογοτεχνία.
Οι εκδόσεις Pléiade δημοσιεύουν φέτος το φθινόπωρο, σε πολυτελή έκδοση- τα μεγαλύτερα έργα του –Ζυστίν και Η Φιλοσοφία στο Μπουντουάρ που συνοδεύονται από γκραβούρες σεξουαλικών οργίων.
Την ίδια ώρα μια έκθεση «Σαντ-Ο Μαρκήσιος της σκιάς, ο πρίγκιπας του φωτός» βρίσκεται σε εξέλιξη στο Παρίσι, ως τις 18 Ιανουαρίου 2015 και στην οποία παρουσιάζεται το πρωτότυπο χειρόγραφο του έργου 120 Ημέρες στα Σόδομα. Αποδεικνύει την υπόγεια και τεράστια επιρροή που άσκησε στη λογοτεχνία ηθών του 19ου και 20ού αιώνα αφού συνέβαλε στο πέρασμα από μια ελευθεριάζουσα λογοτεχνία στην σκεπτόμενη πορνογραφία.
Μια μεγάλη έκθεση είναι αφιερωμένη επίσης στον Μαρκήσιο ντε Σαντ στο Musée d’Orsay του Παρισού με τίτλο «Επίθεση στον Ηλιο» και εξηγεί πώς επηρέασε με το έργο του τα ήθη αλλά και την αναπαράσταση του σώματος στη ζωγραφική του 19ου αιώνα αλλά και στους σουρεαλιστές, στους σκηνοθέτες και στους φωτογράφους από το 1930 και μετά.