Οι ελληνικές τράπεζες επισημαίνουν πως πλέον οι πόρτες τους είναι ανοιχτές για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Από την άλλη, όμως, ο επιχειρηματικός κόσμος -έχοντας κατά νου τι συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια- διστάζει να περάσει το κατώφλι μιας τράπεζας, υπό το φόβο της απόρριψης. Κάπου εκεί, στο ενδιάμεσο της πρόσκλησης και της απόρριψης υπάρχει το κενό χρηματοδότησης προς τον επιχειρηματικό κόσμο.
Όπως σημειώνει η Καθημερινή, το παράδοξο αυτό φαινόμενο, που επιμένουν να επισημαίνουν και οι τράπεζες, χωρίς πάντα να γίνονται πειστικές, φαίνεται ότι επιβεβαιώνεται και από τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, στην έρευνα που πραγματοποίησε για τις συνθήκες χρηματοδότησης την περίοδο Απριλίου - Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους. Πρόκειται για την 11η παρόμοια έρευνα η οποία καταγράφει τις συνθήκες χρηματοδότησης των ευρωπαϊκών ΜμΕ τα τελευταία χρόνια, αλλά και τα προβλήματα πρόσβασης των επιχειρήσεων στον τραπεζικό δανεισμό.
Δεν είναι αναίτιος φόβος
Είναι αλήθεια πως ο φόβος των επιχειρηματικών δεν είναι αποκύημα της δικής τους αρνητικής φαντασίας, αλλά μια πραγματικότητα που είχαν επιβάλει οι τράπεζες τα προηγούμενα χρόνια, όταν αρνούνταν όλα σχεδόν τα αιτήματα για χρηματοδότηση.
Δεν είναι επίσης ούτε αβάσιμος, αφού ακόμη και σήμερα το ποσοστό απόρριψης των αιτημάτων από τις τράπεζες διατηρείται υψηλό -φθάνει στο 27%- και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Σε κάθε περίπτωση η πεποίθηση της απόρριψης εδράζεται πλέον σταθερά στην αντίληψη που έχουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις για το τραπεζικό σύστημα και αποτελεί και τη βασική αιτία για την οποία μόλις το 18% των ελληνικών ΜμΕ -το χαμηλότερο δηλαδή στην Ευρωπαϊκή Ενωση- κάνει αίτηση για δάνειο. Ως βασικότερος λόγος αναφέρεται η αποθάρρυνση, καθώς σε ποσοστό 26% οι μικρομεσαίες θεωρούν ότι το αίτημά τους θα απορριφθεί, καταγράφοντας μάλιστα αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα.
Υψηλό κόστος
Πέραν του φόβου για ένα «όχι», υπάρχει πάντα και το θέμα του δανεισμού με υψηλό κόστος και η έγκριση μόνο ενός μέρους του αιτούμενου ποσού και φυσικά η ολοκληρωτική απόρριψη του αιτήματος, λόγοι που κατατάσσουν την Ελλάδα στην πρώτη θέση μεταξύ των χωρών με τα περισσότερα εμπόδια πρόσβασης στον τραπεζικό δανεισμό.
Με αυτά τα δεδομένα, η δυσκολία στη χρηματοδότηση αποτελεί το σημαντικότερο πρόβλημα για τις ελληνικές ΜμΕ σε ποσοστό 32%, αξιολογώντας το με τον βαθμό 7 στην κλίμακα από 1 έως 10. Στην Ιρλανδία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 18%, στην Ισπανία και την Πορτογαλία 17%, ενώ στον αντίποδα βρίσκονται οι γερμανικές και οι αυστριακές ΜμΕ, οι οποίες μόλις σε ποσοστό 7% αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην πρόσβαση στη χρηματοδότηση. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε αυτές τις χώρες οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις επικαλούνται ως σημαντικότερο πρόβλημα την έλλειψη διαθεσιμότητας εξειδικευμένου προσωπικού.
Μεγαλύτερη ανάγκη
Το παράδοξο συνεχίζει από τη στιγμή που είναι φανερό πως οι ελληνικές ΜμΕ είναι εκείνες που έχουν την μεγαλύτερη ανάγκη για βοήθεια από τις τράπεζες, καθώς τους λείπουν τα ίδια κεφάλαια.
Παρά την αρνητική εικόνα, η Ελλάδα καταγράφει με τη σειρά της ανακοπή του ιδιαίτερα υψηλού ποσοστού μείωσης της ικανότητας για δανεισμό από το -40% στο -21%. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο η έρευνα καταγράφει μια γενικότερη βελτίωση στη δυνατότητα χρηματοδότησης, καθώς ο τζίρος έχει αυξηθεί κατά 10% έναντι μείωσης κατά -1% που είχε καταγραφεί στην προηγούμενη περίοδο.
Καλύτερη είναι και η εικόνα σε σχέση με την κερδοφορία των επιχειρήσεων, καθώς η μείωση κατά 22% που είχε καταγραφεί στην προηγούμενη έρευνα περιορίστηκε στο 10% και προήλθε κυρίως από τις μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις που κατέγραψαν αύξηση των κερδών τους κατά 11% και 6% αντίστοιχα. Η υποτονική ζήτηση, πάντως, επηρεάζει πλέον ξεκάθαρα τις επιχειρήσεις ακόμη και στις μεγάλες οικονομίες, καθώς το οικονομικό περιβάλλον έχει αρνητική επίπτωση σε ποσοστό 21% των ερωτηθέντων.