Η ιστορία που άφησε άφωνη τη Γαλλία: Δύο συνταξιούχοι έκρυβαν στο σπίτι τους 271 γκραβούρες και πίνακες του Πικάσο [εικόνες]

Πριν από τέσσερα χρόνια βρέθηκαν στο σπίτι ενός ζεύγους ηλικιωμένων συνταξιούχων χαμένα έργα του Πικάσο, αξίας πάνω από 70 εκατομμύρια ευρώ. Η είδηση είχε κάνει τότε τον γύρο του κόσμου.

Πρόκειται για έναν 75χρονο ηλεκτρολόγο Πιέρ Λεγκενέκ και για τη 71χρονη σύζυγό του, οι οποίοι είχαν στο σπίτι τους τα πολύτιμα έργα και παρουσιάζονται σύντομα στο εφετείο με την κατηγορία της κλοπής έργων πολιτιστικής κληρονομιάς.

Ολα ξεκίνησαν το 2010 όταν το ηλικιωμένο ζευγάρι τηλεφωνεί στον Κλοντ Πικάσο για να δει κάποια σχέδια του πατέρα του αν είναι αυθεντικά. Μετά από ανταλλαγή περίεργων επιστολών, το ζευγάρι πηγαίνει στα κεντρικά γραφεία της Picasso Administration στο Παρίσι με μια βαλίτσα η οποία περιείχε 180 πίνακες, σχέδια, λιθογραφίες και κολάζ καθώς και 91 σχέδια σε σημειωματάριο.

Οι άνθρωποι στα κεντρικά γραφεία μένουν άφωνοι όταν ανοίγει η βαλίτσα. Ο Κλοντ Πικάσο και οι συνεργάτες του κάνουν τρεις ώρες για να διαπιστώσουν αν όλα αυτά είναι αυθεντικά. Η συνεργάτης του Κριστίν Πινό σημειώνει ότι τα έργα αυτά δεν αναφέρονται καν στην βιβλιογραφία. Πρόκειται για πίνακες και σχέδια από το 1900-1932, εποχή της μεγάλης αναζήτησης για τον διάσημο ζωγράφο, μεταξύ των οποίων τα πρώτα κυβιστικά έργα του.

Ο Πιέρ Λεγκενέκ εξηγεί ότι πήρε αυτά τα έργα από τον ίδιο τον «μετρ», ο οποίος τον πλήρωνε έτσι για κάποιες εργασίες που του έκανε. Εργασίες, όπως τοποθέτηση συναγερμού στην βίλα Notre-Dame de Vie στην περιοχή των κεντρικών Αλπεων της Γαλλίας όπου ο ζωγράφος πέρασε τα δύο τελευταία χρόνια της ζωής του. Ο Πιέρ Λεγκερέκ εξήγησε ότι κάποια στιγμή απόθεσε τον ογκώδη φάκελο με τα έργα μέσα στο γκαράζ του και δεν ξανασκέφτηκε ότι ήταν εκεί.
«Μα πως κάνετε έτσι για κάποια παλιόχαρτα, θα μπορούσα να τα είχα πετάξει» ήταν η πρώτη αντίδραση του ηλικιωμένου ηλεκτρολόγου με καρό πουκάμισο και τιράντες, όταν οι κάμεραμεν πλημμυρίζουν το σπίτι του, μετά την ανακάλυψη.

Στους ανακριτές ο συνταξιούχος εξήγησε ότι δεν είχε ιδέα πως αυτά τα έργα είχαν κάποια αξία. Ωστόσο οι πίνακες διατηρήθηκαν σε ειδικό μεταξωτό χαρτί και στις επιστολές που έστελνε περιέγραφε ακριβώς τα έργα, λες και είχε ήδη συμβουλευτεί κάποιον επαγγελματία.

Εναντίον του, οι κληρονόμοι του Πικάσο κατέθεσαν μήνυση για κλοπή. Η ειδική υπηρεσία του υπουργείου Πολιτισμού αφαιρεί τα έργα από το σπίτι του και στέλνει προσωρινά στη φυλακή το ζευγάρι. Εκεί ο ηλεκτρολόγος λέει ότι η σύζυγος του Πικάσο, Ζακλίν, του χάρισε τα έργα, σε έναν σκληρό φάκελο, ενώπιον του ζωγράφου: «Πάρτε το, αυτό είναι για σας» του είπε. Ο Λεγκενέκ έξήγησε μάλιστα -προσπαθώντας να δικαιολογήσει γιατί συνάντησε τον Κλοντ Πικάσο- ότι επειδή πάσχει από καρκίνο θέλησε να βάλει σε κάποια τάξη τις υποθέσεις του, προκειμένου να ξεκαθαρίσει την κληρονομιά για τους δύο γιούς του.

Η σύζυγός του Ντανιέλ Λεγκενέκ εξήγησε στους ανακριτές ότι θυμάται τον σύζυγό της να φέρνει πίνακες και σχέδια σε μια σακούλα σκουπιδιών λέγοντας ότι ο ζωγράφος του τα χάρισε. «Εχει ξεκουτιάνει, μην την ακούτε» απαντάει ο ηλικιωμένος ηλεκτρολόγος για τη σύζυγό του.

Η Ζακλίν Πικάσο

Αυτές οι καταθέσεις δεν ταιριάζουν ωστόσο με την ζωή του Πικάσο. Η Μάγια Πικάσο, κόρη του καλλιτέχνη, βρίσκει σχεδόν απίθανο ο πατέρας της να έχει χαρίσει τέτοια έργα, τόσο διαφορετικά μεταξύ τους και να μην υπάρχει κανένα ίχνος τους πουθενά. Ισχυρίζεται ότι δεν θα είχε ποτέ χαρίσει τα σχέδιά του τα οποία αποτελούσαν μέρος του δημιουργικού του έργου. Αν του είχε χαρίσει κάποιο σχέδιο θα το είχε υπογράψει, ισχυρίζεται η Μάγια Πικάσο. Εξάλλου, ο ηλεκτρολόγος δεν ήταν στον στενό κύκλο του Πικάσο, φυσικά, για να κάνει μια τέτοια κίνηση.

Η Μάγια Πικάσο είναι η ξανθιά κυρία με τον Ολάντ

Πίνακας του Πικάσο «Η Μάγια με την κούκλα»

Η άλλη κόρη του Πικάσο, Κατρίν, γνώρισε τον ηλεκτρολόγο, την εποχή που δούλευε στο σπίτι τους. Ποτέ, όπως λέει, η μητέρα της δεν θα μπορούσε να χαρίσει τόσα έργα χωρίς να το γνωρίζει ο σύζυγός της.
Ενα άλλο στοιχείο μπερδεύει, επίσης, τους ανακριτές, ότι το ηλικιωμένο ζευγάρι δεν μίλησε ποτέ για τους πίνακες ούτε στα παιδιά του, ούτε σε φίλους ούτε σε στενούς συγγενείς.

Στην αντεπίθεση το ζευγάρι των συνταξιούχων

Η δικηγόρος του ηλικιωμένου ζευγαριού δεν κάθεται με σταυρωμένα χέρια. Ανακάλυψε ότι πολλά έργα του Πικάσο που μπαίνουν σε δημοπρασία ανήκαν στους πιο απίθανους ανθρώπους. Η συλλογή της «Κυρίας Β.», για παράδειγμα, η οποία μπήκε σε δημοπρασία στην Αίθουσα Ντρουό του Παρισιού, και ανήκε στην χήρα κάποιου Μορίς Μπρεσνέ, πρότεινε για πώληση έργα τα οποία ο Πικάσο είχε χαρίσει στον σύζυγό της, σωφέρ του ζωγράφου με το παρατσούκλι «Νουνούρς» -(αρκουδάκι): εκατό πίνακες, σχέδια, κεραμικά, φωτογραφίες, άγαλμα και ένα ρολόι δικό του. Ενα από τα σχέδια μάλιστα είχε αφιέρωση του Πικάσο στο σωφέρ Νουνούρς.

Ομως, αμέσως οι ανακριτές παρενέβησαν και η δημοπρασία αναβλήθηκε. Για τον εξής λόγο.

Σύμφωνα με πληροφορίες από το περιβάλλον του ο Μορίς Μπρεσνέ έλεγε σε όλους τους φίλους του ότι έκλεβε έργα από το σπίτι του Πικάσο ανά δεκάδες. Ο άνθρωπος πέθανε το 1991 και η σύζυγός του πέθανε το 2009, αυτή που ονόμασε τη συλλογή της «Κυρία Β.»

Θαύμα: Ψάχνοντας οι ανακριτές ανακάλυψαν ότι αυτή η κυρία Μπρεσνέ, ή «Κυρία Β.» που οι κληρονόμοι της ήθελαν να βγάλουν σε δημοπρασία δεκάδες έργα, ονομάζεται στο πατρικό της Λεγκενέκ. Είναι εξαδέλφη του Πιέρ, του ηλεκτρολόγου για τον οποίο συζητάμε. Ο άντρας της, Μορίς Μπρεσνέ έβαλε τον μπατζανάκη του ηλεκτρολόγο Πιέρ στο σπίτι του Πικάσο. Σήμερα, ακόμη και ο Πιέρ Λεγκενέκ είναι ανάμεσα στους κληρονόμους της «Κυρίας Β.». Ο ανήξερος ηλεκτρολόγος που δεν ξέρει τι είναι αυτά τα «παλιόχαρτα» ήξερε πολύ καλά τι έλεγαν οι επαγγελματίες που υπολόγισαν την αξία της κληρονομιάς της Κυρίας Β.!

Ο ανακριτής κατηγορεί τώρα τον ύποπτο Λεγκενέκ ότι έκρυψε αυτή την συγγένεια στην αρχή της δίκης. Στο μεταξύ ο Λεγκενέκ άλλαξε την κατάθεσή του λέγοντας ότι δεν μιλιόταν με τον Μορίς Μπρεσνέ από το 1975. Η σύζυγός του δήλωσε ότι οι Μπρεσνέ ζούσαν πλουσιοπάροχα και τους κοίταζαν σαν ψηλομύτηδες.

Μια άλλη παράμετρος που θα είναι καταδικαστική για τον ηλεκτρολόγο είναι ότι βρέθηκαν στην αλληλογραφία της Ζακλίν Πικασό χαρτιά που τον «καίνε». Το 1983, ο ηλεκτρολόγος, ο οποίος διατηρούσε καλές σχέσεις με τη χήρα του Πικάσο, πήγε στο σπίτι της και της ζήτησε δανεικά για να αγοράσει άδεια ταξί. Εκείνη του έδωσε 450.000 γαλλικά φράγκα, δηλαδή 140.000 ευρώ, ποσό που δεν δικαιολογείται αν του είχε ήδη χαρίσει πολύτιμα έργα που θα μπορούσε να είχε πουλήσει.
Η δίκη του ηλικιωμένου ζευγαριού θα γίνει σε λίγες ημέρες και η Γαλλία κρατάει την αναπνοή της για το νέο αυτό συναρπαστικό μυθιστόρημα από τη ζωή του Πικασό.