Ο τύμβος Καστά, από την πρώτη στιγμή που ήρθε στο φως ο τεράστιος ταφικός του περίβολος και αποκαλύφθηκε ένα μικρό τμήμα της εισόδου του στις αρχές Αυγούστου, έγινε αντιληπτό ότι κάτι... μεγάλο κρύβει. Κανείς, όμως, δεν μπορούσε να φανταστεί το όσα θα ακολουθούσαν: τις διαδοχικές εκπλήξεις με τις οποίες θα έρχονταν αντιμέτωποι οι ανασκαφείς, που θα σκορπούσαν κύματα συγκίνησης και θα μάγευαν ολόκληρη την υφήλιο.
Σε κάθε βήμα της ανασκαφής, η αρχαιολογική σκαπάνη το τελευταίο τρίμηνο φέρνει στο φως κάτι σπουδαίο, περιπλέκοντας τον γρίφο για τον ένοικο του τάφου και κορυφώνοντας την αγωνία για την αποκάλυψη του μεγάλου μυστικού. Απάντηση στους γρίφους και στο αίνιγμα του ενοίκου η ανασκαφή μπορεί να μην έχει δώσει ακόμη, ωστόσο μέχρι τώρα έχουν αποκαλυφθεί σταδιακά πέντε πρόσωπα που συνθέτουν τη μυθολογία του τάφου και τα οποία συγκλονίζουν: Η πανέμορφη Καρυάτιδα στο δεύτερο διαφραγματικό τοίχο που σώζεται ολόκληρη, ο Ερμής, ο Πλούτωνας και η Περσεφόνη του ψηφιδωτού και τελευταία το εντυπωσιακό κεφάλι της Σφίγγας.
Μέσα στις επόμενες 15 ημέρες, όπως αναφέρει η εφημερίδα «Το Εθνος της Κυριακής» επικαλούμενη πηγές από την ανασκαφική ομάδα, ο τάφος θα έχει αποκαλύψει το μυστικό του, καθώς τα χώματα μειώνονται και ο τρίτος θάλαμος θα είναι απολύτως ελεύθερος.
Παρακάτω παρουσιάζεται το μνημείο σε... αριθμούς αλλά και ένα χρονολόγιο των αποκαλύψεων από τον τύμβο Καστά.
Το μνημείο σε αριθμούς
Οι παρακάτω αριθμοί, τους οποίους παρουσιάζει η εφημερίδα «Τύπος της Κυριακής» περιγράφουν το μεγαλείο του τύμβου Καστά σε αριθμούς:
- 325 -300 π.Χ. -Η χρονολόγησή του
- 497 μέτρα -Ο ταφικός περίβολος
- 2.500 κυβικά λευκού θασίτικου μαρμάρου -Εντυσαν τον ταφικό περίβολο
- 17 σκαλοπάτια -Οδηγούν στην είσοδο του μνημείου
- 4,5 μέτρα -Το πλάτος του διαδρόμου που οδηγεί στην είσοδο του μνημείου
- 4,5 μέτρα Χ 4 μέτρα -Οι διαστάσεις του πρώτου θαλάμου του τάφου
- 1 τόνος -Το βάρος του κάθε θυρόφυλλου της μαρμάρινης πόρτας που οδηγεί στον τρίτο θάλαμο του τάφου
- 590.000 ευρώ -Η χρηματοδότηση της ανασκαφής έως σήμερα
- 5,2 μέτρα -Το ύψος του Λέοντος της Αμφίπολης
- 2,05 μέτρα -Το ύψος των Σφιγγών με τις κεφαλές τους
- 1,5 τόνος -Το βάρος της κάθε Σφίγγας χωρίς τις κεφαλές τους
- 100 κιλά -Το βάρος της κεφαλής της Σφίγγας που βρέθηκε
- 2,27 μέτρα - Το ύψος των Καρυάτιδων
- 4,5 Χ 4 μέτρα -Οι διαστάσεις του ψηφιδωτού
Το ημερολόγιο της ανασκαφής -Από τις Σφίγγες, στις Καρυάτιδες, το ψηφιδωτό και την κεφαλή της Σφίγγας
- 9 Αυγούστου -Οι Σφίγγες, φρουροί του τάφου
H πρώτη έκπληξη ήρθε το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου όταν έγινε αντιληπτό ότι ο τεράστιος τύμβος Καστά, με τον ταφικό περίβολο των 497 μέτρων κρύβει έναν επιβλητικό τάφο.
- 20 Αυγούστου -Στο φως οι Σφίγγες
Στις 20 Αυγούστου δόθηκαν στη δημοσιότητα οι φωτογραφίες και με τις δύο Σφίγγες, αφού είχαν αφαιρεθεί 11 λίθοι από τον τοίχο σφράγισης της εισόδου του τύμβου Καστά. Οι εντυπωσιακοί φρουροί του τάφου σε όλο τους το μεγαλείο... Μαζί με τα κεφάλια τους, το ύψος τους έφθανε τα δύο μέτρα.
- 21 Αυγούστου -Στο φως οι παραστάδες της εισόδου
Με την αφαίρεση ακόμη πέντε λίθων από τον τοίχο σφράγισης του τάφου ήθρε στο φως η βάση των Σφιγγών και το ανώτερο τμήμα του μαρμάρινου θυρώματος. Καλύπτεται με fresco σε μίμηση ιωνικού επιστυλίου. Φέρει διακόσμηση με κόκκινο, μπλε και μαύρο χρώμα. Αμέσως, κάτω από το ιωνικό επιστύλιο, αποκαλύφθηκαν δυο ιωνικά επίκρανα των παραστάδων της θύρας, επίσης επικαλυπτόμενα με fresco και επιζωγραφισμένα με τα ίδια χρώματα.
- 24 Aυγούστου -Αποκαλύπτεται σταδιακά η είσοδος του τάφου
Με την αφαίρεση 10 ακόμη λίθων από τον τοίχο σφράγισης του τάφου αποκαλύφθηκε η συνέχεια της πρόσοψης της εισόδου του μνημείου, με διάκοσμο, όμοιο με αυτόν των πλαϊνών τοίχων, αλλά και κάτω από τα επίκρανα, οι μαρμάρινες παραστάδες του θυρώματος, οι οποίες επικαλύπτονται, επίσης, από λευκή νωπογραφία.
- 25 Αυγούστου -Στο φως η επιβλητική είσοδος
Aποκαλύφθηκε σχεδόν ολόκληρη η πρόσοψη του ταφικού μνημείου, ενώ με την αφαίρεση των χωμάτων, στο εσωτερικό του προθαλάμου, εμφανίστηκε κάτω από το μαρμάρινο ιωνικό επιστύλιο, ένθετη μαρμάρινη επένδυση, από ορθοστάτες, καθ' όλο το μήκος των πλευρικών τοίχων. Σε απόσταση 6 μ. από το άνοιγμα της εισόδου αποκαλύφθηκε το πάνω μέρος μαρμάρινου διαφραγματικού τοίχου.
- 26 Αυγούστου -Το βοτσαλωτό δάπεδο πίσω από τις Σφίγγες
Με την αφαίρεση των χωμάτων πίσω από τις Σφίγγες αποκαλύφθηκε βοτσαλωτό δάπεδο, που αποτελείται από ορθογώνια και τετράγωνα σχήματα, πλαισιωμένα από ασπρόμαυρους ρόμβους.. Στο κάτω μέρος της πρόσοψης εμφανίζεται στη νωπογραφία ταινία, μπλε χρώματος, η οποία συνεχίζεται και στους πλευρικούς τοίχους.
- 31 Αυγούστου -Το κόκκινο μωσαϊκό
Με τη αφαίρεση χωμάτων από τον προθάλαμο, στον χώρο πίσω από τον τοίχο των Σφιγγών, αποκαλύφθηκε τμήμα μαρμαροθετημένου δαπέδου, με λευκά, μικρά ακανόνιστα τμήματα μαρμάρου, σε κόκκινο φόντο, σωζόμενο σε εξαιρετικά καλή κατάσταση.
- 6 Σεπτεμβρίου -Οι πανέμορφες Καρυάτιδες
Σε απόσταση περίπου 2 μέτρων από τη θόλο και 4,5 μέτρων, περίπου, από το δάπεδο του πρώτου θαλάμου αποκαλύφθηκε μαρμάρινη ορθογώνια πλάκα, μήκους 4,2 μ., πλάτους 1 μ. και πάχους 0,21 μ., σε άριστη κατάσταση, ενώ με την αφαίρεση των αμμωδών χωμάτων, στον χώρο μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, αποκαλύφθηκαν κάτω από το μαρμάρινο επιστύλιο, ανάμεσα στις, επίσης, μαρμάρινες παραστάδες, δύο εξαιρετικής τέχνης Καρυάτιδες, από θασίτικο μάρμαρο.
- 11 Σεπτεμβρίου -Οι Καρυάτιδες είναι ολόσωμες!
Με την αφαίρεση του τοίχου σφράγισης μπροστά από τις Καρυάτιδες αποκαλύφθηκε ότι οι κόρες είναι ολόσωμες. Οι Καρυάτιδες φαίνεται ότι ανασηκώνουν ελαφρά τον χιτώνα τους, με το αντίστοιχο χέρι τους.
- 12 Σεπτεμβρίου -Υπάρχει και τρίτος θάλαμος στον τάφο
Μετά την αφαίρεση του χώματος στο δεύτερο θάλαμο του τάφου, πίσω από τις Καρυάτιδες ανακαλύφθηκε ο τρίτος διαφραγματικός τοίχος του τύμβου και το πάνω τμήμα του υπέρθυρου που οδηγεί στον τρίτο θάλαμο του τάφου.
- 14 Σεπτεμβρίου -Στο εσωτερικό του δεύτερου θαλάμου
Στο φως οι πρώτες φωτογραφίες από το εσωτερικό του δεύτερου θαλάμου, πίσω από τις Καρυάτιδες, με τα κόκκινα μάρμαρα.
- 21 Σεπτεμβρίου -Εκπληκτικές λεπτομέρειες από τα ακροδάχτυλα των Καρυάτιδων
Με την περαιτέρω αφαίρεση των χωμάτων από τον πρώτο θάλαμο του τάφου αποκαλύφθηκαν εκπληκτικές λεπτομέρειες από τις Καρυάτιδες. Συγκεκριμένα, αποκαλύφθηκε ότι φέρουν κοθόρνους, οι οποίοι είναι διακοσμημένοι με κόκκινο και κίτρινο χρώμα, ενώ τα ακροδάχτυλα των ποδιών τους έχουν αποδοθεί με εξαιρετική λεπτομέρεια.
- 30 Σεπτεμβρίου -Οι πανύψηλες Καρυάτιδες πάνω στα βάθρα τους
Με την αφαίρεση των τελευταίων δομών του τοίχου σφράγισης, μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, αποκαλύφθηκαν στο σύνολό τους τα μαρμάρινα βάθρα, πάνω στα οποία πατούν οι Καρυάτιδες.Το συνολικό ύψος βάθρου και αγάλματος είναι 3,67 μ.
- 2 Οκτωβρίου -Η μαρμάρινη πόρτα «δείχνει» τάφο
Με την αφαίρεση των χωμάτων αποκαλύφθηκαν τμήματα από μαρμάρινη θύρα, της τυπικής μορφής των μακεδονικών τάφων. Eίναι κατασκευασμένη από μάρμαρο Αλυκής Θάσου -όπως είναι κατασκευασμένο και όλο το ταφικό συγκρότημα- με εφηλίδες, οι οποίες μιμούνται την κεφαλή καρφιών, όπως είθισται στις ξύλινες πόρτες. Επίσης, κατά την ανασκαφή βρέθηκαν, μπροστά από τη θύρα, πίσω από τις Καρυάτιδες, χάλκινα και σιδερένια καρφιά.
- 12 Οκτωβρίου -Μαγεύει το εκπληκτικό ψηφιδωτό
Mε την αφαίρεση των χωμάτων από το δεύτερο θάλαμο του τάφου, οι ανασκαφείς βρέθηκαν μπροστά σε μια νέα έκπληξη. Ενα εκπληκτικής τέχνης ψηφιδωτό. Ο ψυχοπομπός Ερμής να προπορεύεται, δυο λευκά άλογα, και ένας δαφνοστεφανωμένος άνδρας.
- 16 Οκτωβρίου -Το ψηφιδωτό απεικονίζει την αρπαγή της Περσεφόνης
Με την αφαίρεση όλου του χώματος από τον δεύτερο θάλαμο του τάφου αποκαλύφθηκε το σύνολο του ψηφιδωτό το οποίο, όπως διαπιστώθηκε, απεικονίζει την αρπαγή της Περσεφόνης. Η κοκκινομάλλα Περσεφόνη μαγεύει...
- 21 Οκτωβρίου -Η έκπληξη με το κεφάλι της Σφίγγας
Kαι ξαφνικά οι ανασκαφείς την περασμένη εβδομάδα βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια νέα έκπληξη. Ενώ αφαιρούσαν τα χώματα από τον τρίτο θάλαμο του τάφου και στην προσπάθειά τους να φθάσουν στον τέταρτο διαφραγματικό τοίχο του τύμβου και να διαπιστώσουν τι κρύβει το πορτάκι των 0,96 μέτρων που έχει βρεθεί σε αυτόν, βρήκαν θαμμένο στα χώματα το κεφάλι της ανατολικής Σφίγγας...
