Στο τελευταίο Συμβούλιο Κορυφής, το οποίο ολοκληρώθηκε την Παρασκευή 24 Οκτωβρίου, εκδηλώθηκε, για πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, μια μίνι επανάσταση εναντίον της λιτότητας όχι από τους λαούς ή τους πολίτες αλλά από τους ίδιους τους αρχηγούς κρατών!.
Η Γαλλία, αλλά και η Ιταλία, η Αυστρία, η Σλοβενία και η Μάλτα αμφισβήτησαν τις νέες εξουσίες που έχουν δοθεί στην Κομισιόν σε επίπεδο πολιτικής και προϋπολογισμών. Η Κομισιόν τους ζητάει να κάνουν επιπλέον προσπάθειες και να σφίξουν κι άλλο το ζωνάρι, ώστε οι προϋπολογισμοί τους για το έτος 2015 να σέβονται τα ευρωπαϊκά κριτήρια.
Αυτό, όμως, δεν περνάει πλέον.
Στα όπλα για τη λιτότητα
Και μάλιστα δεν περνάει καθόλου, όπως αποδεικνύεται από τις μίνι επαναστάσεις που εκδηλώνονται εδώ κι εκεί το τελευταίο διάστημα εκ μέρους των κυβερνήσεων που «δεν τα κατάφεραν», όπως σημειώνει ο Ζαν Κατρεμέρ στην Liberation.
Ωστόσο, οι Βρυξέλλες απειλούν την Τετάρτη 29 Οκτωβρίου να εκδόσουν αρνητική άποψη για πολλά προσχέδια προϋπολογισμών και στην συνέχεια απειλούν να λάβουν μέτρα και να επιβάλλουν πρόστιμα. Στην περίπτωση της Γαλλίας, για παράδειγμα, θα επιβληθεί πρόστιμο 0,1% του ΑΕΠ, ήτοι 2 δις ευρώ).
Ολάντ και Ρέντσι επικεφαλής της επανάστασης
Ωστόσο, ο Ματέο Ρέντσι, ο Ιταλός πρωθυπουργός, δήλωσε στο Συμβούλιο αρχηγών που έγινε την Παρασκευή στις Βρυξέλλες ότι θα ξεκινήσει ο ίδιος μια συζήτηση «για το ποιος αποφασίζει τι».
Η γαλλική κυβέρνηση είναι στο ίδιο μήκος κύματος.
Για ακόμη μια φορά, τα Κράτη δείχνουν ότι αγαπούν την Ευρώπη αλλά όχι τις αντιξοότητες που απορρέουν από αυτή. Το Παρίσι και η Ρώμη δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι οι Βρυξέλλες θα τολμούσαν να τους ζητήσουν να επανεξετάσουν τους προϋπολογισμούς τους όταν τους κατέθεσαν, στις 15 Οκτωβρίου. Στο κάτω-κάτω αυτές οι χώρες είναι μεγάλα Κράτη (έχουν το 50% του ΑΕΠ της ευρωζώνης) στην καρδιά του κοινοτικού οικοδομήματος.
Κι αυτά συμβαίνουν γιατί οι δύο αυτές χώρες ξέχασαν λίγο γρήγορα ότι οι 16 εταίροι τους της ευρωζώνης εκτιμούν ότι δεν μπορεί να υπάρχει διαφορετική μεταχείριση με το κριτήριο αν μια χώρα είναι μεγάλη ή όχι. Ειδικά όταν πολλές χώρες της ευρωζώνης πέρασαν δια πυρός και σιδήρου, από αυστηρά μέτρα λιτότητας, όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία, η Κύπρος και η Ισπανία.
Η οικονομική διακυβέρνηση καραδοκεί
Το Συμβούλιο των αρχηγών έχει τη δικαιοδοσία να ζητάει αλλαγές σε προϋπολογισμούς. Αυτές οι εξουσίες του δεν έπεσαν από τον ουρανό. Συναποφασίστηκαν από όλες τις χώρες στην κορύφωση της κρίσης. Τότε ήταν που αποφασίστηκε να δημιουργηθεί η περιβόητη «οικονομική διακυβέρνηση» της ευρωζώνης, την οποία η Γαλλία διεκδικούσε επί 25 χρόνια. Λογικό, αν σκεφτεί κανείς ότι δεν μπορούν 18 χώρες της ευρωζώνης να έχουν η καθεμιά την δική της οικονομική πολιτική και τον δικό της προϋπολογισμό, χωρίς έλεγχο.
Αλλά η πραγματικότητα, από τη στιγμή που πέρασε το μεγάλο μέρος της κρίσης, πονάει. Είναι κάπως σουρεαλιστικό να βλέπει κανείς τον Γάλλο πρωθυπουργό Μανουέλ Βαλς να διακηρύσσει στην γαλλική βουλή ότι «η κυριαρχία για τον προϋπολογισμό ανήκει στην κυβέρνηση και στο γαλλικό κοινοβούλιο». Γιατί ναι μεν τα εθνικά κοινοβούλια μπορούν να ψηφίζουν τους προϋπολογισμούς τους, δεν μπορούν όμως καθόλου να απομακρύνονται από τις δεσμεύσεις που πήραν οι κυβερνήσεις τους στις Βρυξέλλες.
Εδώ βέβαια τίθεται ένα πρόβλημα δημοκρατίας. Το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο δεν έχει καμία αποφασιστική αρμοδιότητα και μόνο η Κομισιόν και οι Βρυξέλλες αποφασίζουν. Αυτό σημαίνει αναπόφευκτα ότι οι αντιπρόσωποι του λαού απογυμνώνονται από τις αρμοδιότητές τους.
Μίνι επανάσταση και για την Ενέργεια
Στην τελευταία σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών δεν εκδηλώθηκε μόνο η μίνι επανάσταση για τους εθνικούς προϋπολογισμούς. Εγιναν πολλές προσπάθειες να αμφισβητηθεί ο ρόλος της ΕΕ στα θέματα της ενέργειας και του κλίματος.
Αλλά ακόμη και ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός έγινε πεδίο μάχης αυτή τη φορά στις Βρυξέλλες. Ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον δήλωσε την Παρασκευή ότι δεν θα πληρώσει τα 2 δις ευρώ επιπλέον που του ζητάει η Κομισιόν εφαρμόζοντας τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς. «Εγώ δεν θα πληρώσω αυτό το λογαριασμό την 1η Ιανουαρίου. Και αν ορισμένοι πιστεύουν ότι θα υποχωρήσω, θα δουν» δήλωσε.