Τιμή στον Καντ το Νόμπελ Ιατρικής [εικόνες]

Πού είμαι και πού πηγαίνω; Ακριβέστερα, πώς ξέρω ότι είμαι εδώ και πώς θα ξέρω που πηγαίνω αργότερα; Και τελικά: Πού στοκάρω αυτές τις αμέτρητες πληροφορίες, χρήσιμες σε πολλαπλές εφαρμογές; Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα πήραν το Νόμπελ Ιατρικής 2014.

Ο Αγγλο-αμερικανός Τζον Ο’Κιφ καθώς και το ζεύγος των Νορβηγών Μέι-Μπριτ και Έντβαρντ Μόζερ τιμήθηκαν από τη Σουηδική Ακαδημία με το Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής για την μελέτη του εγκεφάλου και τον τρόπο που αυτός δημιουργεί ένα σύστημα πλογήσης, ένα είδος «εσωτερικού GPS» το οποίο μας βοηθά να προσανατολιζόμαστε και να μετακινούμαστε σε ένα περίπλοκο περιβάλλον.

Οι επιστήμονες ανέλυσαν τον τρόπο με τον οποίο τα εγκεφαλικά κύτταρα καταρτίζουν ένα σύστημα χαρτογράφησης του περιβάλλοντος χώρου, το οποίο καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο κινούμαστε εντός ενός πολύπλοκου περιβάλλοντος.
«Οι ανακαλύψεις τους έλυσαν ένα πρόβλημα που απασχολεί φιλοσόφους και επιστήμονες εδώ και αιώνες. Πως δημιουργεί ο εγκέφαλος το χάρτη του κόσμου που τον περιβάλλει και πως καταφέρνουμε να μετακινούμαστε σε ένα περίπλοκο περιβάλλον» αναφέρει η σουηδική επιτροπή σε ανακοίνωσή της.
Αυτό το εσωτερικό σύστημα πλοήγησης μάς επιτρέπει να προσανατολιζόμαστε σε ένα δωμάτιο, αποδεικνύοντας την ύπαρξη της κυτταρικής βάσης μίας υψηλής νοητικής λειτουργίας που μάς δίνει τη δυνατότητα να απαντάμε σε απλές ερωτήσεις όπως «πώς ξέρουμε πού βρισκόμαστε; Πώς καταφέρνουμε να βρούμε τον δρόμο από τον έναν τόπο στον άλλο; Και πώς αποθηκεύουμε αυτές τις πληροφορίες με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούμε να βρούμε αμέσως την κατεύθυνση την επόμενη φορά που παίρνουμε τον ίδιο δρόμο;».

Οι τρεις βραβευθέντες επιστήμονες. Ο Τζον Ο Κιφ (πρώτος από αριστερά), και το ζευγάρι των Νορβηγών Εντ. Μόζερ και η Μέι-Μπριτ Μόζερ

Ο Τζον Ο’Κιφ ανακάλυψε το 1971 το πρώτο συστατικό αυτού του εσωτερικού GPS. Η επιστήμη χρειάστηκε να περιμένει μέχρι το 2005 και τις εργασίες των Μέι-Μπριτ και Εντβαρντ Μόζερ, οι οποίοι ταυτοποίησαν ένα δεύτερο συστατικό-κλειδί αυτού του συστήματος πλοήγησης, νευρώνες που δημιουργούν ένα σύστημα συντεταγμένων για τον προσδιορισμό των θέσεων.
Τα σημαντικά ευρήματα των τριών επιστημόνων ενδέχεται να συμβάλλουν στην κατανόηση συμπεριφορών ασθενών όπως π.χ. όσων πάσχουν από την εκφυλιστική νόσο Αλτσχάιμερ και δεν αναγνωρίζουν τον περιβάλλοντα χώρο.
Το Νόμπελ Ιατρικής συνοδεύεται από το ποσό των 8 εκατ. κορόνων (880.000 ευρώ) είναι το πρώτο βραβείο Νόμπελ που απονέμεται κάθε χρονιά.

«Πριν από 200 χρόνια ο γερμανός φιλόσοφος Εμμανουέλ Καντ υποστήριζε ότι ορισμένες νοητικές ικανότητες υπήρχαν σαν a priori γνώση, ανεξάρτητα από την εμπειρία» υπενθυμίζει στην ανακοίνωσή της η επιτροπή Νόμπελ.