Scientific American: Ο βυθός των Αντικυθήρων κρύβει σημαντικούς θησαυρούς που δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμα [εικόνες]

O δημοσιογράφος του Scientific American, Φίλιπ Χιλτς, δουλεύει άοκνα όλο αυτό το διάστημα, μαζεί με την ομάδα των αρχαιολόγων, των μηχανικών και των δυτών, στα νερά των Αντικυθήρων, με σκοπό να φέρουν όλοι μαζί στο φως όλα τα σπουδαία ευρήματα που βρίσκονται στο βυθό από το 70 π.Χ.

Είναι, λοιπόν, ο κατάλληλος για να μεταφέρει στο ευρώ κοινό τις συνθήκες κάτω από τις οποίες η ομάδα δουλεύει, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει και το ευτύχημα να υπάρχει σύγχρονη τεχνολογία που κάνει τη δουλειά πιο εύκολη.

Όπως σημειώνει στο άρθρο του ο Χιλτς, οι δύτες των αρχών του 19ου αιώνα που προσπάθησαν να φέρουν στην επιφάνεια, κομμάτια του ναυαγίου των Αντικυθήρων, το αποτέλεσμα ήταν απευκταίο. Ένας εξ αυτών, ο Γεώργιος Κρητικός, πέθανε από τη νόσο των δυτών, ενώ δύο άλλοι παρέλυσαν. Ακόμα και οι προσπάθειες του Κουστό το 1953 είχαν παρόμοια κατάληξη, καθώς ένας εκ των δυτών του -ο Φεντρερίκ Ντουμά- ένιωσε να παραλύει για μέρες και οι πόνοι στο σώμα του ήταν αφόρητοι.

Οι εργασίες στα Αντικύθηρα ξεκίνησαν στις 15 Σεπτεμβρίου και θα ολοκληρωθούν στις 12 Οκτωβρίου, πάντα σε άμεση εξάρτηση με τον καιρό (οι άνεμοι παίζουν σημαντικό ρόλο). Όλα αυτά τα χρόνια, σημειώνει το άρθρο, οι προσπάθειες για να ανακαλυφθεί το ναυάγιο, δεν στέφθηκαν με επιτυχία λόγω του βάθους στο οποίο βρίσκεται. Η σύγχρονη τεχνολογία, η οποία χρησιμοποιείται πλέον από τους δύτες του τωρινού συνεργείου, στέκεται αρωγός στην προσπάθεια. Η ειδική στολή που μοιάζει με εκείνη που φορούσαν οι αστροναύτες, βοηθάει τους δύτες να παραμείνουν στο βυθό περίπου 20 φορές περισσότερο χρόνο από ότι παλαιότερα.

Ακόμα και έτσι, όμως, οι προσπάθειες πηγαίνουν βήμα-βήμα. Ο Αλέξανδρος Σωτηρίου, ένας εκ των δυτών της αποστολής σημειώνει πως πρέπει πάντα να έχουν το νου τους για το βάθος στο οποίο έχουν φτάσει και να ελέγχουν τις ηλεκτρονικές μετρήσεις των συσκευών που φέρουν.

Ο μεγάλος αντίπαλος των δυτών είναι η έντονη πίεση που δέχονται από το νερό που ξεπερνάει τις δυνατότητες του ανθρώπινου σώματος. Όσο ο δύτης προχωράει σε μεγαλύτερα βάθη νιώθει σαν να ναρκώνεται, να χάνει την αίσθηση της αναπνοής, αισθάνεται σαν να πέφτει σε μέθη.

Όσο μικραίνει κανείς το χρονικό διάστημα παραμονής στο βυθό, τόσο μειώνει τον κίνδυνο. Οι σφουγγαράδες του 1900 με τον ελαφρύ εξοπλισμό τους άντεχαν μόλις πέντε λεπτά, οι τωρινοί δύτες αντέχουν σχεδόν μια ώρα. Μα, ακόμα και η άνοδος προς την επιφάνεια δεν μπορεί να είναι αυτόματη, καθώς τούτο εγκυμονεί κινδύνους. Ο δύτης ανεβαίνει σταδιακά στην επιφάνεια, επαναφέροντας το σώμα του σταδιακά στην κανονική πίεση και θερμότητα.
Επίσης δυσκολίες αντιμετωπίζουν οι δύτες και με τα ευρήματα που έπειτα από τόσους αιώνες στο νερό έχουν γίνει συμπαγή από το θαλασσινό νερό και την άμμο. Ωστόσο τα ειδικά μηχανήματα που διαθέτουν οι δύτες λειτουργούν σαν να ήταν... ντετέκτιβ του βυθού, καθώς μέσω μαγνητικών πεδίων αποκαλύπτουν τα ευρήματα ακόμα και αν είναι καλά θαμμένα από την άμμο.

Ο Χιλτς παραδέχεται: Υπάρχουν πάρα πολλά και σημαντικά στο ναυάγιο. Μπορεί πολλά κομμάτια να έχουν έρθει στην επιφάνεια, αλλά τα υπόλοιπα έχουν μείνει στην... ησυχία τους. Στόχος της ομάδας είναι να χαρτογραφήσει την περιοχή, να δημιουργήσει έναν τρισδιάστατο χάρτη και στη συνέχεια να ξεκινήσει η κατεξοχήν αρχαιολογική δουλειά, πόντο-πόντο. Αν τα οικονομικά της αποστολής... αντέξουν, τα επόμενα χρόνια θα είναι γεμάτα από καταδύσεις και σπουδαίες ανακαλύψεις στην περιοχή.