«Αρθρο 99» και για τα νοικοκυριά -Μοντέλο Ιρλανδίας για διαγραφή όλων των χρεών

Εναν πτωχευτικό κώδικα και για τα φυσικά πρόσωπα μελετά η κυβέρνηση. Πρόκειται για πλάνο για ολική διαγραφή των χρεών προς το Δημόσιο αλλά και τις τράπεζες, για νοικοκυριά που δεν μπορούν να καταβάλουν τις δόσεις των οφειλών τους ούτε καν όταν υπάγονται σε ρύθμιση.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Εθνους», το πλάνο που επεξεργάζονται τα υπουργεία Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης έχει παρόμοιο σκεπτικό με τον μηχανισμό για εξωδικαστική διευθέτηση των οφειλών των επιχειρήσεων, τον οποίο ετοιμάζει ο Νίκος Δένδιας. Οι εμπειρογνώμονες εξετάζουν τα αντίστοιχα πτωχευτικά δίκαια στη Μεγάλη Βρετανία και την Ιρλανδία, ενώ η πρόταση θα τεθεί υπόψη της Τρόικα για το πλάνο που έχει στόχο να εφαρμόζεται μόνιμα και να μην έχει ημερομηνία λήξης.

Αν υιοθετηθούν τα πρότυπα του εξωτερικού, τότε για να μηδενιστούν τα χρέη και να απαλλαγεί ο οφειλέτης από τις διώξεις θα πρέπει να δεχθεί την εκποίηση της υποθηκευμένης περιουσίας του, ακόμη κι αν πρόκειται για την κύρια κατοικία, η οποία σήμερα προστατεύεται από το νόμο Κατσέλη, χωρίς όμως να προσφέρει ολική διαγραφή χρεών και χωρίς να συμπεριλαμβάνει τις οφειλές προς το Δημόσιο.

Σύμφωνα με το πλαίσιο που εφαρμόζεται σε άλλες χώρες, ο πολίτης που ακολουθεί την πτωχευτική διαδικασία μέσα σε 2-3 χρόνια απαλλάσσεται πλήρως από τις οφειλές, τα πρόστιμα, τις διοικητικές και τις ποινικές διώξεις. Βέβαια, θα ακολουθείται αυστηρός έλεγχος της οικονομικής κατάστασης, ώστε να αποτρέπονται περιπτώσεις κατάχρησης των διατάξεων περί πτώχευσης.

Η διαδικασία θα αφορά δύο κατηγορίες οφειλετών, σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Εθνους». Εκείνους που δεν έχουν περιουσία και κυρίως δεν διαθέτουν κανένα ακίνητο και εκείνους που έχουν περιουσιακά στοιχεία και εισόδημα. Στην πρώτη περίπτωση, στη διαδικασία που εφαρμόζεται στη Μεγάλη Βρετανία και την Ιρλανδία, υπάρχει καθορισμένο ανώτατο συνολικό ύψος χρεών. Στην Ιρλανδία είναι 20.000 ευρώ. Αν οι οφειλέτες αποδεικνύουν ότι δεν μπορούν να το πληρώσουν, αυτό διαγράφεται.

Το πλάνο που μελετάται προβλέπει την καθιέρωση ενδιάμεσων φορέων- δικηγόρων ή οικονομολόγων- που θα συμβουλεύουν τον οφειλέτη αν τον συμφέρει να μπει στην πτωχευτική διαδικασία. Ο οφειλέτης μπαίνει σε καθεστώς παρακολούθησης, συνήθως δύο ετών, με περιορισμούς. Δηλαδή δεν μπορεί να δανειστεί πάνω από ένα συγκεκριμένο ποσό, να κάνει εταιρεία περιορισμένης ευθύνης ή να γίνει διευθυντής εταιρείας. Αν σε αυτή την περίοδο αποκτήσει περιουσιακά στοιχεία ή επιπλέον εισόδημα, ένα μέρος τους ανακτάται προς όφελος του πιστωτή. Ο οφειλέτης θα μπορεί να διαθέτει εισόδημα που καλύπτει τα αναγκαία έξοδα διαβίωσης.

Στην περίπτωση των νοικοκυριών με εισόδημα και υποθηκευμένη ή όχι ακίνητη περιουσία- ακόμη και ακίνητη κατοικία- θα μπαίνουν σε περίοδο παρακολούθησης. Από τη στιγμή που ο οφειλέτης έχει υποθηκευμένη περιουσία θα την εκχωρεί στους πιστωτές και ο κράτος. Αν στη διάρκεια επιτήρησης ο οφειλέτης ανάκτηση την ικανότητα πληρωμής, τότε μπορεί να υποχρεωθεί να διαθέτει στους πιστωτές ένα ποσοστό. Κατά τη διάρκεια της περιόδου παρακολούθησης τα οικονομικά του δεδομένα θα ερευνώνται ακόμη και αναδρομικά.