Ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της σύγχρονης αρχαιολογίας θα μπορούσε να λυθεί μέσα στις επόμενες ημέρες - και όλα τα μάτια της παγκόσμιας κοινότητας έχουν στρέψει την προσοχή τους στον τύμβο της Αμφίπολης.
Το έγκριτο σάιτ «Τhe Daily Beast» ασχολείται ενδελεχώς με την σημαντική αυτή ανασκαφή και με τα μέχρι τώρα ευρήματα και διερωτάται στον τίτλο: «Είναι ο Μέγας Αλέξανδρος ο ένοικος του τάφου;».
Ο αρθρογράφος δεν είναι κάποιος τυχαίος αλλά ο αμερικανός καθηγητής κλασικών σπουδών στο Bard College, Τζέιμς Ρομ, και συγγραφέας του βιβλίου «Το φάντασμα του θρόνου: Ο θάνατος του Μ. Αλεξάνδρου και ο πόλεμος για το στέμμα και την αυτοκρατορία».
Σημειώνει χαρακτηριστικά: «Για τους αρχαιολόγους σε όλο τον κόσμο η ανακάλυψη του τάφου του μεγάλου στρατηλάτη ήταν και παραμένει να είναι η βασική αιτία για να χάσουν τον ύπνο τους, αναφέρει το άρθρο. Αυτή τη στιγμή λοιπόν η Αμφίπολη είναι το κέντρο όλης της κοινότητας των αρχαιολόγων. Άλλωστε η περιοχή κατακτήθηκε τον 4ο αιώνα π.Χ. από τον Φίλιππο, τον πατέρα του Αλέξανδρου, και ήταν το προπύργιο της τεράστιας μακεδονικής αυτοκρατορίας».
Το κυκλικό σχήμα του τάφου και το θαυμάσιο χτισμένο μαρμάρινο τείχος που τον περιβάλλει, κάνουν εντύπωση από την πρώτη στιγμή και φανερώνουν έναν τύμβο που δεν έχουμε δει αλλού σε τέτοια κλίμακα. Στην κορυφή του κτηρίου βρίσκεται το πέτρινο λιοντάρι να φυλάει τον τάφο. Όταν βρέθηκε (σημειωτέον άθικτο) έγινε ανάλυση της δομής του και βρέθηκε πως ανήκει στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα, δεκαετίες ακριβώς μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου.
Όπως σημειώνει το άρθρο, μόνο ο Αλέξανδρος θα μπορούσε να αξίζει ένα τόσο τεράστιο και δαπανηρό χώρο τελευταίας ανάπαυσης. Βέβαια είναι γνωστή η ιστορία ότι τα λείψανα του Αλέξανδρου εκπλάπησαν από τον Πτολεμαίο και ότι αυτά ενταφιάστηκαν στην Αλεξάνδρεια. Εκτός και αν είναι αληθινός ο αρχαίος μύθος ότι στην πραγματικότητα ο Πτολεμαίος αντικατέστησε το σώμα του Αλέξανδρου με κάποιο άλλο με σκοπό να παραπλανήσει τους εχθρούς του μεγάλου στρατηλάτη.
Φυσικά όλα αυτά τίθενται υπό αίρεση και έντονο διάλογο, αναφέρει το άρθρο, κάτι που μεγαλώνει την αγωνία για το τι υπάρχει στην Αμφίπολη. Και το γεγονός ότι στη Βεργίνα δεν βρέθηκαν επιγραφές κάνει το θέμα ακόμα πιο περίπλοκο και ανταγωνιστικό ως προς τις δημόσιες τοποθετήσεις των ειδικών.
Αν ο τάφος δεν έχει συληθεί τότε ενδέχεται να αποκαλύψει ένα ή περισσότερα σώματα που δεν θα είναι εύκολο να ταυτοποιηθούν με σιγουριά. Το θέμα θα μπλέξει ακόμα περισσότερο αν στην Αμφίπολη βρεθεί ο γιος του Αλέξανδρου που σκοτώθηκε στην Αμφίπολη περίπου το 308 π.Χ..
Οι μέχρι τώρα εικασίες για τον «ένοικο» του τάφου πηγαίνουν από τους διαδόχους του Αλέξανδρου (Λυσίμαχο και Κάσσανδρο) μέχρι τη μητέρα του Ολυμπιάδα και τη Ρωξάνη. Για την πρώτη, αναφέρει το άρθρο, υπάρχει η εδραία αντίρρηση ότι το τότε καθεστώς που την εκτέλεσε το 317 π.Χ. δεν θα της έφτιαχνε έναν τόσο μεγαλόπρεπο τάφο. Η δε Ρωξάνη έγινε πολιτική κρατούμενη μετά το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου. Στη συνέχεια δηλητηριάστηκε στην Αμφίπολη και σύμφωνα με το μύθο θαφτηκε στην Βεργίνα, κάτι που όμως δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ.
Ο τύμβος της Αμφίπολης μπορεί να έχει ένα ή περισσότερα σώματα – μπορεί και κανένα. Κάποιοι αναφέρουν πως είναι ένα μνημείο πολέμου αφιερωμένο στους Μακεδόνες στρατιώτες που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του Μ. Αλέξανδρου που κράτησε 13 ολόκληρα χρόνια. Ισως σε αυτό συνηγορεί και το λιοντάρι που έχει βρεθεί εδώ και καιρό. Άλλοι λένε πως είναι ένα κενοτάφιο. Φτιάχτηκε για τον Αλέξανδρο, αλλά δεν «κατοικήθηκε» ποτέ, καθώς ο Πτολεμαίος πήρε το σώμα του.