Συνεχείς είναι οι ζυμώσεις στις περιφέρειες της Ευρώπης που ζητούν ολοένα και πιο βροντερά να ανεξαρτητοποιηθούν. Μετά τη Σκωτία που στις 18 Σεπτεμβρίου στήνονται κάλπες για το πιο κρίσιμο στην ιστορία της δημοψήφισμα, η Καταλονία ξαναμπαίνει γερά στο παιχνίδι της διεκδίκησης για ανεξαρτησία από την «μητέρα» Ισπανία, ενώ τον τελευταίο χρόνο έχουν ξεκινήσει να ακούγονται κάποιες φωνές και από τη Βενετία.
Συγκεκριμένα, στην πρωτεύουσα της Καταλονίας, Βαρκελώνη, με αφορμή της Ντάντια, την «εθνική ημέρα» της περιφέρειας, την Πέμπτη, ένα τεράστιο πλήθος που ξεπερνούσε κατά πολύ το ένα εκατομμύριο κατέκλυσε τους δρόμους, διεκδικώντας το δικαίωμα να ψηφίσει για την ανεξαρτητοποίηση της Καταλονίας από την Ισπανία, κατά το παράδειγμα της Σκωτίας.
Σύμφωνα με το δήμο της πόλης, που διοικείται από τον εθνικιστικό δεξιό συνασπισμό CiU του Καταλανού προέδρου Αρτούρ Μας, τουλάχιστον 1,8 εκατομμύρια άνθρωποι, κρατώντας τις χρυσοκόκκινες σημαίες της Καταλονίας, διαδήλωσαν για τρίτη συνεχόμενη χρονιά ανήμερα της Ντάντια, με αίτημα τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την απόσχιση της αυτόνομης περιοχής.
Σε αντίθεση με τη βρετανική κυβέρνηση, που έδωσε το «πράσινο φως» για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος στη Σκωτία, η Μαδρίτη αρνείται κάθε τέτοια πιθανότητα επικαλούμενη το ισπανικό Σύνταγμα. Σημειωτέον ότι η Καταλονία είναι η πλουσιότερη περιφέρεια της Ισπανίας, που «τροφοδοτεί» με πόρους τις πιο φτωχές, όπως την Ανδαλουσία. Το 2012, το ένα εκατομμύριο των Καταλανών που συμμετείχαν στην κινητοποίηση ανάγκασαν την περιφερειακή κυβέρνηση να υποσχεθεί ότι θα οργανώσει δημοψήφισμα. Πέρυσι οι διαδηλωτές σχημάτισαν μια ανθρώπινη αλυσίδα μήκους 400 χιλιομέτρων, υποχρεώνοντας τις καταλανικές αρχές να ορίσουν την ημερομηνία του δημοψηφίσματος, στις 9 Νοεμβρίου φέτος.
Στη χθεσινή κινητοποίηση τουλάχιστον 500.000 άνθρωποι σχημάτισαν με τα σώματά τους ένα γιγαντιαίο V -για να συμβολίσουν τις λέξεις «Ψηφίζω» και «Νίκη» - στις δύο κεντρικές λεωφόρους της Βαρκελώνης. Οι διοργανωτές είχαν καλέσει τους συμμετέχοντες «να γεμίσουν τους δρόμους για να γεμίσουν οι κάλπες», ενώ αυτοσχέδιες κάλπες στήθηκαν και στο σημείο «συνάντησης» των δύο λεωφόρων.
Η φετινή Ντιάντα συμπίπτει με την 300ή επέτειο από την κατάληψη της Βαρκελώνης, το 1714, από τα στρατεύματα του βασιλιά Φίλιππου Ε΄ ο οποίος κατάργησε τους νόμους και τους καταλανικούς θεσμούς. Για συμβολικούς λόγους ορίστηκε ότι η διαδήλωση θα έφτανε στο αποκορύφωμά της στις 17.14 το απόγευμα. Όμως, ήδη από το μεσημέρι το πολυποίκιλο πλήθος είχε κατακλύσει το κέντρο, που συνήθως είναι γεμάτο από τουρίστες. Φορώντας κιτρινοκόκκινα μπλουζάκια με το σύνθημα «Ara es l' hora» («Έφτασε η ώρα» στα καταλανικά) ή κρατώντας τις σημαίες της ανεξαρτησίας, ολόκληρες οικογένειες, παρέες και μεμονωμένα άτομα συμμετείχαν ενεργά υπό τους ήχους των γκράλα, των παραδοσιακών καταλανικών όμποε.
Ο Αρτούρ Μας προειδοποίησε τη Μαδρίτη ότι «δεν μπορεί να εμποδίζει αιωνίως την Καταλονία να αποφασίσει για το μέλλον της», σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο. «Αν ένα έθνος όπως η Σκωτία έχει το δικαίωμα να αποφασίζει για το μέλλον του, γιατί όχι η Καταλονία;» διερωτήθηκε, απηχώντας την άποψη και πολλών υποστηρικτών της ανεξαρτησίας.
Σύμφωνα με τον Μας, η ισπανική κυβέρνηση δεν πρέπει να συνεχίσει να επικαλείται το Σύνταγμα απέναντι στο πολιτικό πρόβλημα που θέτει η Καταλονία και το μη δεσμευτικό δημοψήφισμα είναι απαραίτητο ώστε να διευκρινιστεί εάν οι υπέρμαχοι της ανεξαρτητοποίησης αποτελούν και την πλειοψηφία.
Υπερήφανοι για τη γλώσσα και τον πολιτισμό τους, πολλοί από τα 7,5 εκατομμύρια των Καταλανών αισθάνονται περιθωριοποιημένοι από τη Μαδρίτη. «Η κουλτούρα, η γλώσσα και η παραδόσεις μας πρέπει να γίνουν σεβαστές και έχουμε δει ότι αυτό είναι αδύνατον μέσα στους κόλπους του ισπανικού κράτους, γι αυτό ζητώ την ανεξαρτησία», εξήγησε ένας φοιτητής που διαδήλωνε κρατώντας τις σημαίες της Καταλονίας και της Σκωτίας.
Ο Αρτούρ Μας σκοπεύει να εισάγει εντός των επόμενων ημερών στο καταλανικό κοινοβούλιο ένα νομοσχέδιο που θα επιτρέπει τη διοργάνωση δημοψηφισμάτων, όμως η συντηρητική κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι αναμένεται ότι θα προσφύγει αμέσως στο Συνταγματικό Δικαστήριο για να ακυρώσει τον νόμο αυτόν.
Θα ήταν πολύ δύσκολο να αναγνωριστούν από τη διεθνή κοινότητα τα αποτελέσματα ενός δημοψηφίσματος που θα οργανωθεί κατά παράβαση μιας δικαστικής απόφασης, παραδέχτηκε ο Μας, χωρίς να διευκρινίσει τι θα κάνει σε αυτήν την περίπτωση.
Θρίλερ στη Σκωτία: Οριακά μπροστά ξανά το «Οχι»
Τώρα, στην άλλη πλευρά της Ευρώπης, οι υποστηρικτές της διατήρησης της Σκωτίας στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ανακτήσει ένα μικρό προβάδισμα έναντι των οπαδών της ανεξαρτησίας σύμφωνα με δημοσκόπηση του ινστιτούτου YouGov μόλις μία εβδομάδα πριν από το καθοριστικό δημοψήφισμα για το μέλλον της Σκωτίας.
Η έρευνα του YouGov για λογαριασμό των εφημερίδων The Times και Sun φέρνει τους υποστηρικτές της παραμονής στο Ηνωμένο Βασίλειο να κατέχουν ποσοστό 52% και είναι μπροστά από το ποσοστό των οπαδών της ανεξαρτησίας που καταλαμβάνουν το 48% των προτιμήσεων. «Αυτή είναι η πρώτη φορά που δεν έχουν κερδίσει έδαφος ( οι υποστηρικτές της ανεξαρτησίας) από τις αρχές Αυγούστου» δήλωσε ο επικεφαλής του YouGov, Πίτερ Κέλνερ.
Η έρευνα του ινστιτούτου YouGov που είναι μία από τις πιο σοβαρές και αξιόπιστες εταιρείες δημοσκοπήσεων της Βρετανίας, έγινε σε δείγμα 1.268 ατόμων το χρονικό διάστημα από την 9η Σεπτεμβρίου έως και την 11η Σεπτεμβρίου.
Το κρίσιμο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκοτίας είναι προγραμματισμένο να διεξαχθεί στις 18 Σεπτεμβρίου.