Οι αρχαίοι Ελληνες πίστευαν ότι όταν η Γη κινείται κάτω από τα πόδια μας, είναι επειδή ο Ατλαντας ανασήκωσε τους ώμους. Σε μια περασμένη εποχή, οι άνθρωποι πίστευαν ότι η θεωρία αυτή ισχύει, όμως ακόμη και σήμερα υπάρχουν αστικοί μύθοι για τους σεισμούς που δεν συμβαδίζουν με την επιστήμη.
Η Γεωλογική Επισκόπηση της Καλιφόρνια σε συνεργασία με το Κέντρο Αντισεισμικής Ερευνας και Πληροφόρησης στο Πανεπιστήμιο του Μέμφις, αποκαλύπτουν τους 10 πιο συνηθισμένους μύθους γύρω από τους σεισμούς, εξηγώντας γιατί δεν ισχύουν.
1 Τα σκυλιά και άλλα ζώα «προβλέπουν» τους σεισμούς:
Είναι αδύνατο να καθοριστεί αν ένα σκυλί συμπεριφέρεται με ασυνήθιστο τρόπο, επειδή μυρίζει ένα σεισμό που έρχεται ή μια γάτα στην απέναντι πλευρά του δρόμου. Αλλαγές στη συμπεριφορά των ζώων έχουν μερικές φορές παρατηρηθεί πριν από τους σεισμούς, αλλά αυτή η συμπεριφορά δεν είναι συνεπής, ενώ μερικές φορές δεν υπάρχει αισθητή αλλαγή συμπεριφοράς πριν από το σεισμό.
2 Οι σεισμοί συμβαίνουν σε συγκεκριμένες καιρικές συνθήκες
Η κοινή παρερμηνεία ότι συμβαίνουν σεισμοί κατά τη διάρκεια των θερμών και ξηρών ημερών πηγάζει από την αρχαία Ελλάδα. Στην πραγματικότητα όμως, οι σεισμοί πραγματοποιούνται χιλιόμετρα κάτω από το έδαφος, σε σημείο ανεπηρέαστο από τις αλλαγές του καιρού.
3 Οι μεγάλοι σεισμοί πάντα συμβαίνουν ξημερώματα
Ακριβώς όπως οι σεισμοί δεν ενδιαφέρονται για τις καιρικές συνθήκες, δεν έχουν και ώρα. Το 1940 ο μεγάλος σεισμός στην Imperial Valley έγινε 9:36 μ.μ. και ο σεισμός Loma Prieta του 1989 στις 17:02. Οι άνθρωποι που διαιωνίζουν τους μύθους για τους σεισμούς σε συγκεκριμένη ώρα και καιρικές συνθήκες τείνουν να θυμούνται τους σεισμούς που ταιριάζουν με το μοτίβο τους και να ξεχνούς αυτούς που δεν το κάνουν.
4 Το έδαφος μπορεί να ανοίξει και να καταπιεί τους ανθρώπους
Εχουμε δει άπειρες ταινίες καταστροφής, ωστόσο αυτό δεν είναι εφικτό. Αν ανοίξει χάσμα, δεν θα υπάρχει καμία τριβή εδάφους. Χωρίς τριβές, δεν υπάρχει σεισμός. Ωστόσο, οι σεισμοί προκαλούν καθίζηση και άλλες παραμορφώσεις του εδάφους, όπως ανοικτές ρωγμές και αν δεν τις δείτε μπορεί να πέσετε, αλλά όχι, δε θα σας «τραβήξουν» αυτές μέσα.
5 Κατά τη διάρκεια του σεισμού είστε ασφαλείς στην κάσα της πόρτας
Αυτό είναι αλήθεια μόνο αν ζείτε σε ένα αρχαίο πέτρινο σπίτι. Σε μια σύγχρονη δομή η πόρτα δεν είναι ισχυρότερη από ότι το υπόλοιπο του κτιρίου. Στην πραγματικότητα, είναι πιο πιθανό να τραυματιστείτε κάτω από την πόρτα. Αν είστε σε εσωτερικό χώρο, μπείτε κάτω από τραπέζι ή γραφείο.
6 Οι μικροί σεισμοί αποτρέπουν τους μεγαλύτερους
Κάθε επίπεδο μεγέθους αντιπροσωπεύει την απελευθέρωση περίπου 31,6 φορές περισσότερης ενέργειας. Μπορεί ένας μικρός σεισμός να χαλαρώσει προσωρινά την πίεση στο σημείο, αυτό όμως δεν εμποδίζει ένα μεγάλο σεισμό να προκύψει στη συνέχεια.
7 Το μέγεθος ενός σεισμού καθορίζει το μέγεθος της επικείμενης καταστροφής
Ενας σεισμός 7 Ρίχτερ στη μέση της ερήμου είναι πιθανό να βλάψει λιγότερο απ' ότι ένας σεισμός 6 Ρίχτερ στο κέντρο του Λος Άντζελες και του Σαν Φρανσίσκο. Είναι το μέγεθος της ίδιας της καταστροφής, όχι ο σεισμός, που καθορίζει το επίπεδο της απόκρισης.
8 Ζούμε σε σύγχρονη εποχή και έχουμε γερά κτίρια
Αυτό είναι αλήθεια - αρκεί να μιλάμε για κτίρια που έχουν κατασκευαστεί σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές για τα κτίρια. Στην περίπτωση μετασκευής παλαιότερων κτιρίων (μετατροπής παλιού κτιρίου με βάση τα σύγχρονα πρότυπα) η σεισμική δραστηριότητα τα επηρεάζει διαφορετικά.
9 Οι σεισμοί γίνονται όλο και πιο συχνοί
Η έρευνα δείχνει ότι οι σεισμοί μεγέθους 7.0 ή μεγαλύτεροι παρέμειναν σχετικά σταθεροί τον τελευταίο αιώνα και έχουν μειωθεί τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, δεδομένου ότι υπάρχει ένας μεγαλύτερος αριθμός σεισμολογικών κέντρων και μέσων επιτρέπει την αρχειοθέτηση πολλών μικρών σεισμών που περνούσαν απαρατήρητοι τα προηγούμενα έτη, αυτό μπορεί να φαίνεται σαν να υπάρχουν περισσότεροι, ενώ δεν ισχύει.
10 Δεν υπάρχει τίποτα που μπορώ να κάνω για τους σεισμούς, οπότε γιατί να ανησυχώ;
Είναι αλήθεια ότι οι σεισμοί δεν σταματούν, αλλά μπορείτε να είστε προετοιμασμένοι. Μπορείτε να έχετε σπίτι ένα βαλιτσάκι για σεισμό (με τρόφιμα, νερό, φακό, κλπ) και να κάνετε ασκήσεις σεισμού στο σπίτι με την οικογένειά σας και στην δουλειά, καθώς και να αναπτύξετε ένα σχέδιο σεισμού (όπως το που θα συναντηθείτε με μέλη της οικογένειας, αν που δεν είστε μαζί, όταν χτυπήσει ο σεισμός).